Hai chục năm trước, vợ chồng anh Ngô Văn Quang là một cặp đôi lý tưởng mà người dân ở Thị trấn Núi Đèo (Thủy Nguyên, Hải Phòng) hằng mơ ước. Vợ đẹp, chồng tài, con gái xinh như hoa như ngọc, lại có cửa hiệu chế tác và kinh doanh vàng bạc đá quý nổi tiếng. Thế mà tình cờ gặp lại người đàn ông này vào một ngày cuối năm 2010 tại phòng tiếp dân của một cơ quan Trung ương, tôi đã không thể nhận ra anh bởi dáng vẻ mệt mỏi khắc khổ với tập hồ sơ khiếu nại dày cộp...
Nước mắt người giàu
Năm 1989, anh Ngô Văn Quang (SN 1962, ở 44 Bạch Đằng, Thị trấn Núi Đèo) đăng ký kết hôn với chị Nguyễn Thị Nga, trẻ hơn anh 8 tuổi. Khi đó anh Quang là con trai của một hiệu kim hoàn nổi tiếng, trước khi cưới vợ anh đã có sẵn khối tài sản riêng là cửa hiệu vàng bạc tại số nhà 44 Bạch Đằng, còn chị Nga làm thợ may.
 |
| Ảnh minh họa: Người giàu cũng... khóc |
Cưới năm trước, năm sau chị Nga sinh con gái đầu lòng là cháu Ngô Lan Anh, xinh đẹp giống mẹ và rất thông minh, cần cù, khéo léo giống cha. Đến năm 1999, anh chị mới sinh tiếp con gái thứ hai là cháu Ngô Kim Ngọc.
Dù chị Nga không sinh cho anh con trai nối dõi tông đường nhưng anh vẫn rất yêu thương chiều chuộng vợ con. Thực tế, từ khi bước chân về nhà chồng, chị Nga đã không còn phải làm thợ may vất vả mà chỉ việc ở nhà chăm sóc con cái. Kinh tế gia đình do mình anh Quang gánh vác.
Khoảng năm 2000 thì vợ chồng xảy ra mâu thuẫn, theo anh Quang thì nguyên nhân là do chị Nga ngoại tình. Đến năm 2007, họ sống ly thân, chị Nga đã tự ý bỏ về nhà mẹ đẻ. Đầu năm 2008, hai người ra Tòa xin thuận tình ly hôn và chia tài sản chung vợ chồng.
Quá trình chúng sống, ngoài ngôi nhà ba tầng ở số 44 Bạch Đằng (diện tích 150m2) mà anh Quang có trước khi kết hôn là nơi trước đây cả gia đình họ sinh sống, thì vợ chồng anh Quang chị Nga còn mua thêm một ngôi nhà ba tầng tại xã Thủy Đường (diện tích 100m2) và cho phòng khám Việt - Nhật thuê căn nhà này trong 5 năm với giá 6 triệu đồng/tháng. Đến thời điểm giải quyết ly hôn, hợp đồng này mới thực hiện được 2 năm, con gái lớn của họ đang du học tại Anh, con gái thứ hai đang học trong nước.
Thiếu một chữ tình
Tại phiên tòa ngày 23/1/2008, TAND huyện Thuỷ Nguyên xử sơ thẩm vụ án. Anh Quang xin nuôi cả hai con mà không yêu cầu chị Nga phải chu dưỡng.
Về tài sản, ngoài những tài sản là động sản và một số khoản nợ nần chung, anh Quang khẳng định ngôi nhà số 44 Bạch Đằng là tài sản riêng của anh được gia đình cho từ trước khi kết hôn nhưng vì tình nghĩa vợ chồng gần hai chục năm chung sống nên anh tự nguyện gộp vào khối tài sản chung. Như vậy, về bất động sản, vợ chồng họ có hai ngôi nhà là nhà 44 Bạch Đằng hiện anh Quang đang ở làm nghề chế tác, kinh doanh vàng bạc và nhà ở xã Thủy Đường hiện cho thuê.
Anh Quang khẳng định, xét về công sức đóng góp tạo lập khối tài sản chung vợ chồng thì phần lớn là do bàn tay công sức của anh gây dựng là chính vì chị Nga chỉ ở nhà nội trợ, chăm sóc con. Tuy vậy, anh vẫn rộng lượng ghi nhận công sức của vợ, chấp nhận chia đôi tài sản nhưng xin có nguyện vọng được chia ngôi nhà 44 Bạch Đằng là tài sản mà anh có từ trước khi lấy vợ, để anh tiếp tục sinh sống, kinh doanh.
Bản án sơ thẩm của TAND huyện Thủy Nguyên chia cho anh Quang nuôi con gái lớn đang du học Anh; chị Nga nuôi con gái nhỏ (lúc đó 9 tuổi), không bên nào phải cấp dưỡng nuôi con cho bên nào. Về tài sản, oái oăm là ở chỗ Tòa cố tình chia cho chị Nga ngôi nhà 44 Bạch Đằng với lý do “ưu tiên” vì chị Nga phải nuôi con gái nhỏ.
Ngược lại, anh Quang bị đẩy ra khỏi ngôi nhà là tài sản riêng mà anh có trước hôn nhân, nơi anh và gia đình đang làm địa điểm đăng ký kinh doanh nghề truyền thống, phải về căn nhà ở xã Thủy Đường với số tiền chênh lệch từ chị Nga. Quá bất bình, anh Quang kháng cáo nhưng bản án phúc thẩm của TAND TP.Hải Phòng vẫn tuyên y án sơ thẩm.
Mất thương hiệu gia truyền vì... ly hôn
Ròng rã từ năm 2008 đến nay, do bị Tòa “tước” mất địa điểm kinh doanh truyền thống, anh Ngô Văn Quang từ một doanh nhân chế tác và kinh doanh kim hoàn nổi trở thành người đi kiện. Nỗi oan của anh đã “thấu trời xanh” khi ngày 23/3/2009, VKSND tối cao ra Quyết định kháng nghị giám đốc thẩm, kháng nghị toàn bộ bản án phúc thẩm của TAND TP.Hải Phòng do có những sai lầm nghiêm trọng cả về nội dung lẫn tố tụng, giao vụ án về cấp sơ thẩm xử lại từ đầu.
Quyết định kháng nghị chỉ rõ: Xét về nghề nghiệp thì thấy rằng anh Quang hành nghề kinh doanh chế tác vàng bạc đá quý, đăng ký kinh doanh tại nhà 44 Bạch Đằng (Thị trấn Núi Đèo), chị Nga trước làm thợ may, sau khi kết hôn làm nội trợ. Sau khi chị Nga tự bỏ về nhà mẹ đẻ, hai người ly thân thì anh Quang vẫn ở tại nhà trên thị trấn Núi Đèo tiếp tục kinh doanh ngành nghề truyền thống.
Vậy phải giao cho anh Quang ở nhà Thị trấn Núi Đèo, chị Nga ở nhà xã Thủy Đường mới là hợp lý. Việc giao nhà như hai cấp Tòa là chưa phù hợp, chưa đảm bảo quyền lợi chính đáng của các đương sự theo Khoản 2, Điểm c, Điều 95 Luật Hôn nhân và Gia đình (HN&GĐ) năm 2000 quy định về nguyên tắc chia tài sản khi ly hôn: “Bảo vệ lợi ích chính đáng của mỗi bên trong sản xuất, kinh doanh và nghề nghiệp để các bên có điều kiện tiếp tục lao động tạo thu nhập”.
Xét về công sức tạo lập khối tài sản thấy rằng, chị Nga chỉ ở nhà chăm con, kinh tế do anh Quang cáng đáng nên yêu cầu phải xem xét đến công sức tạo lập khối tài sản chung vợ chồng là chính đáng nhưng lại không được Tòa xem xét là không đảm bảo quyền lợi chính đáng của đương sự theo Khoản 2, Điều 95 Luật HN&GĐ.
Ngoài sai sót về nội dung như trên, VKSNDTC trong bản kháng nghị cũng chỉ rõ về tố tụng, hai cấp Tòa đã sai lầm nghiêm trọng khi bỏ sót người thuê nhà vào tham gia tố tụng nên cần thiết phải hủy toàn bộ bản án phúc thẩm cuả TAND TP.Hải Phòng, xét xử lại từ đầu!
Những sai lầm của bản án đã được VKSND tối cao vạch rõ, thế nhưng khi Tòa Dân sự TAND tối cao xét xử giám đốc thẩm vẫn tuyên giữ nguyên bản án. Thực tế này buộc anh Ngô Văn Quang phải tiếp tục hành trình khiếu nại, với hy vọng Viện trưởng VKSND tối cao, Chánh án TAND tối cao sẽ tiếp tục ra kháng nghị giám đốc thẩm về vụ án, bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng cho mình.
“Khi nghe tôi trình bày về “nỗi oan” của mình tại các phòng tiếp dân, nhiều chuyên gia pháp luật nói với tôi rằng vẫn có căn cứ để tiếp tục kháng nghị giám đốc thẩm nên tôi quyết phải đi đến cùng để đòi quyền lợi và danh dự cho bản thân và gia đình”, anh Quang quả quyết.
Chúng tôi đồng cảm với nỗi oan khổ của đương sự và hy vọng rằng công lý rồi sẽ đến với anh, dẫu muộn.
Nguyễn Lê
