Để có thời gian tham gia một vụ án giết người, Judy Clarke đã phải xin nghỉ không ăn lương tại văn phòng luật sư công. Sau khi vụ án kết thúc, bà đã mang hơn 82.000 USD tiền thù lao cãi trước Toà án tặng một quỹ hỗ trợ tư pháp cho những người nghèo.
 |
| Luật sư Judy Clarke |
Một năm trước khi Dzhokhar Tsarnaev chào đời, tên tuổi của Judy Clarke bắt đầu được người Mỹ biết tới nhờ việc bà cứu một phụ nữ trẻ thoát khỏi bản án tử hình vì tội giết hai đứa con trai của mình trong lúc cùng quẫn tinh thần. Và bây giờ nữ luật sư nổi danh này lại vừa được tòa án chỉ định tham gia bảo vệ cho người thanh niên 18 tuổi gốc Nga nhập tịch Mỹ, do sự lôi kéo của người anh trai đã tham gia vào vụ đánh bom khủng bố tại thành phố Boston, bang Massachusset hôm 15/4/2013, giết chết 3 người và làm bị thương 264 người khác.
Liệu Judy Clarke có gạt được thanh kiếm tử hình treo trên đầu Dzhokhar Tsarnaev như bà đã từng thành công với các vụ án của Ted Kaczynski – kẻ giết người bằng bom thư trong suốt 20 năm nhằm vào các giáo sư đại. Hay Eric Rudolph - kẻ có tên nằm trong danh sách truy nã gắt gao nhất của FBI từ 1998 đến 2003 vì đánh bom công viên Olympics ở Atlanta. Hoặc kẻ tổ chức khủng bố nước Mỹ ngày 11/9/2011 Zacharias Moussaoui. Và gần đây nhất là Jared Loughner – kẻ tâm thần xả súng ở Tucson hồi năm 2011, giết chết 6 người, trong đó có thẩm phán liên bang Mỹ và gây tàn tật cho nữ nghị sĩ Gabrielle Giffords.
19 năm trước, Judy Clarke được luật sư David Bruck - người bào chữa chính- mời tham gia vụ án cô gái trẻ Susan Smith bị cáo buộc giết hai con trai nhỏ để quay lại với người tình giàu có. Làm việc với Bruck, Judy Clarke đã chứng tỏ được khả năng hùng biện của mình khi thuyết phục thành công bồi thẩm đoàn tin rằng trong tình thế cùng quẫn về tinh thần, Susan Smith đã hành động sai lầm.
Judy Clarke không chối cãi rằng Susan Smith đã bỏ mặc hai đứa con mình chết đuối trong chiếc xe hơi lao xuống hồ nước lạnh vào buổi tối 25/10/1994, rằng để biện bạch cho mình trong suốt 9 ngày sau đó cô đã dựng lên một kẻ sát nhân da đen tưởng tượng nào đó cướp chiếc xe chở ba mẹ con ở một ngã tư đường. Nữ luật sư cũng không bác bỏ chuyện Susan Smith ăn nằm với nhiều người trong 6 tuần cuối trước khi xảy ra vụ án.
Nhưng liệu có phải Susan Smith giết con để níu kéo người tình giàu có? Sau khi toà án bác đề nghị tử hình đối với Susan Smith do phía công tố đề nghị, các bồi thẩm giải thích rằng sở dĩ họ quyết định như vậy là vì họ tin rằng Susan Smith vừa đáng trách vừa đáng thương.
Cha mất sớm vì tự tử, mẹ đi bước nữa, cô bị ông bố dượng giàu sang quấy rồi tình dục trong nhiều năm, ông ta ăn ở với Susan kể cả khi cô đã có chồng con. Mẹ của Susan dường như quan tâm nhiều đến “danh dự của gia đình” hơn là việc bảo vệ cô con gái ruột của mình.
Cô đã từng hai lần tự sát, một lần khi mới 13 tuổi, lần thứ hai khi mới tìm được việc làm sau khi tốt nghiệp trung học. Lúc đó, cô phải nạo thai, còn người đàn ông trăng gió kia bỏ đi.
Rồi Susan Smith lấy chồng, nhưng đám cưới diễn ra trong im lặng vì cha chồng tự tử, mẹ chồng bỏ đi – một thảm kịch mà cô từng chứng kiến ở bố mẹ mình. Hai vợ chồng Susan rất yêu và chăm con. Nhưng cuộc sống vợ chồng Susan “nóng lạnh” bất thường, họ rập rình chia tay. Susan đi làm cho một công ty nọ và dan díu với con trai ông chủ.
Đúng lúc vợ chồng Susan đạt được thỏa thuận ly hôn thì người tình của cô viết thư “cắt dây chuông”. Anh ta bảo không muốn có con hay nuôi dạy con của kẻ khác và cao ngạo nói: “Nếu cô muốn lấy một người đàn ông tốt như tôi, cô nên là gái ngoan. Gái ngoan thì không ngủ với đàn ông có vợ”.
Sau lời trình bày thiết tha của Judy Clarke, các bồi thẩm đã rộng lượng tin rằng Susan Smith đã muốn tự tử cùng các con nhưng vào phút chót bản năng sinh tồn đã đẩy cô ra khỏi chiếc xe đang lao xuống hồ nước.
Theo lời khai của Susan Smith, 8 giờ tối hôm đó, Susan đưa các con vào xe ô tô, thắt dây an toàn và lái xe đến hồ, ra khỏi xe và đề cho chiếc xe cùng với những đứa con đang ngủ trong ghế sau chìm dần dưới làn nước.
Sau đó, Susan Smith chạy vào một ngôi nhà gần đó, nói với vợ chồng chủ nhà rằng một người đàn ông da đen có súng đã nhảy vào xe của cô ta khi Susan đang dừng trước đèn đỏ trên đường Monarch Mill, buộc cô lái xe đi, được một lúc gã đuổi cô xuống xe.
Trong khi những cuộc tìm kiếm diễn ra trong sự thông cảm của công chúng, thám tử David Wells tỏ ra nghi ngờ. Hệ thống đèn tín hiệu ở đường Monarch Mill luôn luôn bật màu xanh và chỉ chuyển sang màu đó khi có một chiếc xe ô tô khác chạy cắt ngang ngã tư. Tuy nhiên, Susan lại nói rằng không có một chiếc xe nào trên đường ngoài xe của cô ta. Như vậy, chẳng có lý do nào để Susan phải dừng xe lại trước đèn đỏ.
Trong lời phát biểu cuối trước khi bồi thẩm đoàn rút vào luận tội, Judy Clarke nói rằng đêm đó ở bên hồ Susan Smith đã có một quyết định sai lầm dẫn tới bi kịch, khi “trí óc cô ta rối bời và trái tim tuyệt vọng” và kêu gọi các bồi thẩm hãy tin rằng đằng sau tội ác mà ai cũng thấy rõ ẩn náu sự tuyệt vọng và đau khổ. Luật sư Gerald Goldstien nhận xét về người bạn 30 năm của mình như sau: “ Judy biết cách khiến bồi thẩm đoàn, luật sư, quan tòa nhân hậu hơn”.
Quang Hòa
