Bất an từ những vụ ngộ độc thực phẩm
Hồi đầu tháng 3, sau lùm xùm về thực phẩm bẩn tại Trường Mầm non Thanh Khương (Thuận Thành, Bắc Ninh), hàng nghìn gia đình ở Thuận Thành đã phải đưa con tới Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng trung ương và Bệnh viện Bệnh nhiệt đới trung ương (Hà Nội) xét nghiệm sán lợn, do nghi ngờ thực phẩm cung cấp cho trường học không đảm bảo chất lượng.
Trong vụ thực phẩm bẩn tại Trường Mầm non Thanh Khương, theo tìm hiểu của phóng viên thì có tận ba lần xuất hiện thực phẩm kém chất lượng trong bếp ăn của trường. Hai lần đầu bộ phận cô nuôi liên tiếp phát hiện thịt nổi hạch trắng nghi kém chất lượng, có sán.
Đến lần thứ 3 ngày 5/3, phụ huynh bất ngờ vào kiểm tra bếp ăn của Trường Thanh Khương khi đưa con đi học, phát hiện thịt gà dùng nấu cho học sinh là loại đông lạnh đã mủn, có mùi, khác với cam kết thịt tươi sống.
Sau sự việc tại Trường Mầm non Thanh Khương, tại các trường học phụ huynh đã tham gia giám sát thực phẩm tại các bếp ăn của con em họ. Tại Trường Tiểu học Chu Văn An, quận Hoàng Mai, Hà Nội, 6h ngày 3/4, khi tham gia giám sát việc tiếp nhận và kiểm tra thực phẩm đầu vào phục vụ cho bữa ăn bán trú tại trường, các phụ huynh phát hiện 35 kg thịt gà đông lạnh có “mùi lạ”. Sau đó, nhiều phụ huynh đến đón con, không cho ăn bán trú.
Ngày 10/4, 86 công nhân Công ty TNHH Ha Hae Việt Nam tại thành phố Hải Dương phải nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm. Theo biên bản điều tra ngộ độc thực phẩm của Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Sở Y tế Hải Dương thì thực đơn bữa ăn của 2900 công nhân ngày hôm đó bao gồm: cá biển rán, ngồng cải luộc, nước canh, bầu xào lạc rang, cơm trắng. Nguyên nhân gây ngộ độc có thể là do món cá biển rán.
Trên giấy tờ pháp lý Công ty TNHH Ha Hae Việt Nam ký hợp đồng giao thầu nhà ăn với ông Đỗ Đức Hạnh. Theo ông Hạnh, món cá biển 396kg được ông mua của một chủ hàng mới quen để dùng thử nên không hề có hợp đồng mua hay nguồn gốc xuất xứ.
Xử lý nghiêm việc sử dụng nguyên liệu, thực phẩm “trôi nổi”
Xã hội ngày càng phát triển, các xí nghiệp, nhà máy càng ngày gia tăng, số lượng bếp ăn tập thể và các cơ sở cung cấp suất ăn sẵn không ngừng gia tăng. Dẫn đến câu chuyện ngộ độc thực phẩm tại bếp ăn tập thể trong các khu công nghiệp, trường học... vẫn thường xuyên xảy ra.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của Cục An toàn thực phẩm, trung bình mỗi năm cả nước xảy ra 185 vụ ngộ độc thực phẩm với 6.147 người mắc và 46 người chết. Chỉ riêng trên địa bàn Hà Nội năm 2018 có khoảng 65.955 cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm với 4.256 bếp ăn tập thể (trong đó có 457 bếp ăn tập thể khu công nghiệp).
Thời gian qua vẫn xảy ra một số vụ ngộ độc thực phẩm tại các bếp ăn tập thể mà nguyên nhân chủ yếu do các bệnh truyền qua thực phẩm tại các bếp ăn tập thể do chưa thực hiện các quy định điều kiện bảo đảm về an toàn thực phẩm, đặc biệt nguồn gốc nguyên liệu chưa được kiểm soát một cách chặt chẽ, nhận thức của người chế biến còn hạn chế.
Theo các chuyên gia thực phẩm, một trong những nguy cơ gây ngộ độc thực phẩm là do sử dụng các nguyên liệu, thực phẩm “trôi nổi”, không rõ nguồn gốc, sử dụng thực phẩm chế biến sẵn, đơn giản hóa khâu vận chuyển, bảo quản thực phẩm…
Đại diện bếp ăn một công ty tại thành phố Hải Dương chia sẻ, để quản lý chặt về nguồn gốc đầu vào của thức ăn thì hầu hết các công ty trên cả nước đều sai. Trên thực tế để đa dạng bữa ăn cho công nhân và với cách làm truyền thống là thiếu gì ra chợ, từ bó rau, thịt cá sẽ mua của nhiều tiểu thương dẫn đến không kiểm soát được chất lượng, nguồn gốc sản phẩm.
Hiện nay, hầu hết các đơn vị đều đặt niềm tin vào tờ Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm của đơn vị cung cấp thực phẩm. Đơn vị cung cấp thực phẩm cũng coi đó như tờ “giấy thông hành” để hoàn thiện hồ sơ pháp lý trong việc ký hợp đồng cung cấp thực phẩm cho các bếp ăn tập thể. Nhiều người đang lầm tưởng Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm là tờ giấy chứng minh pháp lý sản phẩm của đơn vị cung cấp là an toàn.
Đơn cử như trong vụ 86 công nhân Công ty TNHH Ha Hae Việt Nam nhập viện do nghi ngộ độc thực phẩm. Ông Đỗ Đức Hạnh, chủ thầu thức ăn với hơn 10 năm kinh nghiệm cũng đã cung cấp cho phóng viên Giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm của đơn vị cung cấp thực phẩm để chứng minh cho nguồn gốc lô cá ông mua “trôi nổi” bị nghi gây ngộ độc.
Tuy nhiên, thực tế không phải vậy, giấy này chỉ chứng minh cơ sở trên có đủ điều kiện về con người và cơ sở vật chất để kinh doanh thực phẩm.
