Những con đường oằn mình dưới những chiếc xe chở hàng quá khổ, quá tải. Không ít cuộn thép, súc gỗ to dài, và kiện hàng xô đổ thành xe rơi xuống đường. Đó là những hình ảnh dễ bắt gặp trên các tuyến đường Hải Phòng, mang lại nỗi khiếp sợ cho người tham gia giao thông. Thực trạng này diễn ra đã lâu, cơ quan chức năng cũng đã tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm, nhưng xem ra cánh lái xe vẫn phớt lờ ?
![]() |
Xe đầu kéo rơ-mooc chở hàng cồng kềnh, quá khổ trên đường Hùng Vương, phường Quán Toan (quận Hồng Bàng) tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn giao thông Ảnh: Hoàng Phước |
“Sờ đâu” cũng thấy vi phạm
Cách đây không lâu, tại vòng xuyến ngã sáu Lạc Viên, xe tải của Công ty 190 chở 2 cuộn tôn nặng hàng chục tấn. Do chằng buộc cẩu thả, khi từ đường Lê Lai vào đường Lê Hồng Phong, 2 cuộn tôn xô gẫy thành xe rơi xuống đường. Rất may đang giờ nghỉ trưa, vắng người, không ai thiệt mạng, song vết lõm sâu hoắm hằn trên đường còn đó và cơ quan chức năng phải mất nhiều thời gian mới giải tỏa được giao thông. Người dân sống hai bên đường Lê Lai, nhiều lần chứng kiến vài cuộn thép xây dựng chất ngất ngưởng trên xe tải rớt xuống đường phố. Người tham gia giao thông hú vía trước những cảnh tượng đầy cảm giác mạnh này và không ngớt lo cho con trẻ mỗi khi ra đường gặp xe chở hàng quá khổ, quá tải. Đây là những hình ảnh khá phổ biến trên các tuyến đường dẫn tới cảng biển khu vực Hải Phòng.
Ngày 26-10-2010, theo đoàn Thanh tra Giao thông Vận tải kiểm tra vi phạm xe chở hàng quá khổ, quá tải, phóng viên Báo Hải Phòng không khỏi lo ngại trước thực trạng “sờ đâu” cũng thấy vi phạm. Chỉ trong vòng vài giờ, Thanh tra GTVT kiểm tra 7 xe tải thì có 6 xe vi phạm. Hầu hết lỗi đều giống nhau, điều khiển phương tiện chở hàng vượt quá trọng tải thiết kế của xe trên 30% và chở hàng vượt quá tải trọng của đường bộ 20% đối với đầu kéo rơ-mooc trên 5 trục xe theo quy định. Xe 16H 4017 kéo rơ-mooc 16R 1080 do lái xe Nguyễn Văn Suất điều khiển chở 64 tấn hàng từ cảng Vật Cách ra quốc lộ 5 đã phải nhận lỗi và ký vào biên bản vi phạm hành chính. Xe 16H 4259 kéo rơ-mooc 16R- 0999 do lái xe Trần Văn Phong điều khiển qua cầu vượt Quán Toan chở 45 cây sắt đường kính lớn, dài 12m cũng phải thừa nhận lỗi vi phạm chở hàng quá tải trọng thiết kế của xe trên 30% và quá thiết kế của cầu đường trên 20%. Đặc biệt lái xe Chu Kim Long điều khiển xe 29U- 8085 chở tới 75,5 tấn hàng mà không xuất trình được giấy phép lái xe. Nếu cộng với tự trọng xe khoảng 30 tấn nữa, thì không đường nào chịu được sức nặng trên 100 tấn của cả xe và hàng. Đó là quốc lộ 5 có cấp thiết kế đường cấp 1 đồng bằng. Thực tế, còn vô số con đường trong nội đô Hải Phòng hằng ngày oằn mình chịu đựng sức nặng của những chiếc xe chở hàng quá tải. Để chở hàng quá tải, nhiều chủ xe đã cho độn nhíp, bơm thêm hơi vào bánh xe, khi xe qua các đường gồ ghề, bánh xe nảy tưng tưng, khiến mặt đất rung chuyển, các nhà dân bên đường chao đảo. Thêm vào đó là nỗi khổ do tiếng ồn từ các xe gây ra khi cánh lái xe bạt mạng trên đường.
Xử lý vi phạm phải từ gốc
Tình trạng xe chở hàng quá khổ, quá tải diễn ra từ nhiều năm nay, nhưng cơ quan chức năng rất khó xử lý vi phạm này đối với lái xe. Phó chánh Thanh tra GTVT (Sở GTVT Hải Phòng) Trần Văn Thanh cho biết: cách đây 10 năm, Bộ GTVT ủy quyền Cảng Hải Phòng thực hiện xếp hàng đúng thiết kế trọng tải xe ngay tại cảng. Nhưng ngay cả khi triển khai chở hàng đúng tải trọng từ gốc như thế cũng bị cánh lái xe biến tấu với nhiều tiểu xảo như: xe chở hàng đúng trọng tải ra khỏi cảng, lập tức hàng hóa của hai xe được dồn lại chất lên một xe và cứ thế “xe ta” lại bon bon trên đường”. Lực lượng CSGT nhìn lốp xe xệ đến mức nào có thể biết xe chở bao nhiêu tấn hàng, nhưng để lập biên bản vi phạm với những lỗi này phải cân xe (loại cân xe cơ động của cơ quan chuyên ngành). Nhưng CSGT lại chưa được trang bị cân xe loại này. Trong khi Thanh tra GTVT có cân xe, nhưng trong các đợt kiểm tra lưu động, nếu chỉ riêng lực lượng Thanh tra GTVT đi đơn lẻ mà không có CSGT, cánh lái xe bất chấp, cố tình cho xe chạy, mặc dù họ biết hiệu lực xử phạt của Thanh tra GTVT cao hơn của CSGT. Với những lỗi như trên, mỗi lái xe phải nộp phạt tới 5-6,5 triệu đồng, chưa kể nhiều lái xe còn mắc lỗi bỏ chạy khi người thi hành công vụ ra hiệu lệnh dừng xe.
Trên quốc lộ 5 chưa thiết lập trạm cân xe, vì thế hầu hết lái xe tải đều vi phạm chở hàng quá tải. Cùng với thời gian, quốc lộ 5 có nhiều đoạn nền móng yếu, lõm thành vệt dài hàng km, sâu 30-40cm cũng vì nguyên nhân này, rất nguy hiểm cho người đi xe máy, xe du lịch loại nhỏ.
Để xử lý vi phạm chở hàng quá khổ, quá tải, phải làm từ gốc, nghĩa là xe chất hàng ở đâu, phải có phiếu xác nhận trọng lượng hàng. Trên đường lưu hành, cơ quan chức năng phát hiện chất hàng quá quy định phải xử phạt thật nặng mới đủ sức răn đe. Khi tổ chức kiểm tra trên các tuyến đường nên có sự phối hợp giữa CSGT và Thanh tra GTVT để tăng hiệu lực. Kiên quyết không cho xe chở hàng quá khổ, quá tải trên các tuyến đường nội đô Hải Phòng. Có như vậy, những con đường vốn được xây dựng từ thời Pháp và cải tạo, nâng cấp sau Dự án thoát nước 1B mới bảo đảm tuổi thọ công trình, đồng thời bớt đi nỗi lo cho người tham gia giao thông, nhất là với trẻ em trên đường đi học, tan trường. Đồng thời hạn chế ô nhiễm môi trường do tiếng ồn, khói bụi và chấn động công trình kiến trúc bên đường do xe chở quá tải gây ra.
Anh Tú