Nỗi buồn tuổi trẻ và sự vô định trong thơ Nguyễn Thiên Ngân

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Văn học Việt Nam từ phong trào Thơ Mới trở lại đây đã diễn ra nhiều kỳ phân chia. Và sự phân chia thường hay được nói đến là sau năm 1975. Từ năm 1975, đất nước thống nhất, theo đó, những người sinh sau 1975 cũng có cái nhìn khác hơn về đất nước, xã hội, con người. Ở quãng này, đặc biệt đã diễn ra thời kỳ văn học sau 1986, từ đó, xuất hiện những cây bút với nhiều lối viết độc đáo, đáng kể.

Nội tâm sâu sắc

Nguyễn Thiên Ngân không chỉ là cây bút văn xuôi, chị còn là một nhà thơ được nhiều người yêu thích. Thiên Ngân sinh năm 1988, tại Buôn Mê Thuột (Đắk Lắk). Chị theo ngành văn học và ngôn ngữ tại thành phố Hồ Chí Minh. Như vậy, Thiên Ngân đã chủ động theo đuổi con đường chữ nghĩa, chứ không phải “bị động”, văn chương bất chợt đến.

Cũng như nhiều người viết văn thế hệ 8X trở lại đây, được thừa hưởng, tiếp thu từ dòng văn học sau năm 1975, nhất là sau 1986, cũng như được tiếp xúc nhiều tác phẩm văn chương nước ngoài, và các dòng triết học khác nhau, Thiên Ngân đã cùng những cây viết ở thế hệ mình đang cố gắng giãi bày nội tâm, thể hiện bản ngã của mình trước thời cuộc - thời 4.0, thời của công nghệ thông tin, khoa học phát triển mạnh như vũ bão.

Được biết, Thiên Ngân sáng tác văn học khi còn khá trẻ. Đến nay, chị đã có trong tay nhiều tập sách, cả thơ và văn xuôi. Trong bài viết này, chúng ta đến với Thiên Ngân qua những vần thơ, mà ở đó toát lên nỗi buồn của tuổi trẻ và sự hoang hoải, mê man, vô định.

“Mỗi nắng xuống là một lần chia biệt/ Mỗi mai lên lại một cuộc bắt đầu/ Đời luân chuyển, ta làm gì khác được/ Chẳng thể nào dừng mãi để chờ nhau”. Đây là những câu thơ đầu của bài Biệt ca. Ngay tên bài thơ cũng cho thấy cái buồn bã, chia ly.

Thiên Ngân cảm thấy nắng xuống là chia biệt. Có lẽ là chia biệt đi bóng đêm. Mai lên thì bắt đầu. Có lẽ là sự bắt đầu của một ngày mới, của một đời người. Giữa chia biệt và bắt đầu không được phân biệt rạch ròi. Cái quá khứ sẽ lùi lại, cho sự tiếp theo diễn ra. Chính cái lùi lại và cái sắp diễn ra đó đã làm cho người với người không thể đợi chờ nhau mãi được. Bởi đời như vòng xoay, luân chuyển bất tận. Còn kiếp người thì có hạn.

Trong bài Biệt ca, ở khổ cuối, có thể là khổ thơ hay nhất trong bài: “Mỗi nắng xuống là một lần chia biệt/ Mỗi mai lên lại một cuộc bắt đầu/ Người sẽ bước một mình qua bóng tối/ Dưới trời này/ Sao sáng cũng vì nhau”. Thiên Ngân đã lặp lại sự chia biệt khi nắng xuống, sự bắt đầu khi mai lên.

Từ đây, chị thấy rằng, sự cô đơn lầm lũi một mình đi qua bóng tối. Đi từ quá khứ đến tương lai. Chẳng có ai đi cùng mình để mà hiểu mà nâng đỡ mình. Chỉ có một mình mình. Mình phải bước đi. Mình phải bước tiếp. Tuy thế, sự cô đơn đó không phải là ích kỷ. Mà chúng ta luôn làm điểm tựa cho nhau. Như những vì sao, sáng là vì nhau. Cùng nhau tồn tại trong bóng tối bất tận.

Nhà thơ Nguyễn Thiên Ngân

Nhà thơ Nguyễn Thiên Ngân

Trong bài Cảm khái, Nguyễn Thiên Ngân tiếp tục cho thấy một nội tâm sâu sắc của mình. Chị có vẻ hay nghĩ đến thời gian, đến sự vô thường của kiếp người. Chị cảm rằng: “Này buồng tim trống rỗng/ Này mắt cạn bao la/ Này ngón tay hờ hững/ Trên môi đời đang qua”; “Ngươi xót người trong gương/ Đám tàn sao sắp rã/ Giữa bóng tối trược phiền/ Và bình minh băng giá”.

Ở đây, ta thấy Thiên Ngân có ý giống với ý trong Đạo Phật, đó là sự buồn phiền, đau khổ của kiếp người. Và thời gian, cứ trôi nhanh, mặc cho mắt cạn, mặc cho sự hờ hững của những ngón tay. Thời gian vẫn không dừng lại, cứ thế, “trên môi đời đang qua”. Một sự tiếc nuối chăng cho tuổi trẻ, cho thanh xuân, cho kiếp người?

Nỗi buồn vô định

Cũng ở bài Cảm khái, Thiên Ngân không chỉ buồn ở thế giới thực tại, chị còn buồn vu vơ, buồn vô định. “Ngươi buồn bao thế kỷ/ Trong vòng lặp miên man/ Bao kiếp rồi cô quạnh/ Trong bao lần dung nhan?”; “Ngươi chắt chiu hơi ấm/ Từ những bụi sao quen/ Thương những ai còn nhớ/ Giận những hồn đã quên”.

Nhà thơ cảm thấy sự buồn bã của kiếp người, đã bao kiếp như vậy rồi. Ở đây, “Ngươi” có thể được coi là đại diện cho tác giả. Tác giả tự tâm sự với chính mình. Tác giả thấy chính mình đang cố chắt chiu từng hơi ấm từ bụi sao quen. Tác giả thấy chính mình cũng thương, cũng giận. Nhưng cái thương, cái giận này mới mênh mang làm sao, không rõ ràng.

Ở hồn thơ Thiên Ngân, ta thấy chị chất chứa quá nhiều nỗi buồn. Và nhiều khi, sự buồn đó vừa mang đến một Thiên Ngân có vẻ mới hơn so với những nữ nhà thơ cùng thế hệ, nhưng cũng vừa mang đến một Thiên Ngân cũ kỹ hơn so với nhiều nhà thơ cùng thế hệ.

Ta bắt gặp nỗi buồn của Thiên Ngân gần giống với nỗi buồn của các nhà thơ thời phong trào Thơ Mới. Và như là một sự kéo dài của nỗi buồn ở thời này đến tận hôm nay. Nỗi buồn của Thiên Ngân cũng khác nỗi buồn của Xuân Quỳnh. Nỗi buồn của Thiên Ngân dường như gắn chặt với nỗi buồn chơi vơi, chứ không đời thường, nhỏ lẻ như Xuân Quỳnh.

Trong bài Cánh rừng, Thiên Ngân đã cho thấy nỗi buồn “không biết đâu mà lần” của mình. Đó là: “Một trái tim yếu đuối/ Một tấc lòng âm u/ Sớm mùa đông cóng lạnh/ Ra đi trong sương mù”. Những hình ảnh buồn gộp lại, tạo tác thành một nỗi buồn lớn.

Người có trái tim yếu đuối ấy, lại mang tấc lòng âm u, lại đi trong sớm mùa đông cóng lạnh, sương mù; phân trần ra, thì người ra đi này có lẽ sẽ không biết phương hướng nào mà tìm được đến ánh mặt trời, và có lẽ là không thể ra được khỏi cánh rừng.

Thơ Thiên Ngân cũng hay tỏ ra triết lý, có chút gì đó giống với Chế Lan Viên trong di cảo. Lối thơ triết lý này càng được phát huy và nở rộ hơn ở mươi năm trở lại đây, nó vừa là điểm mạnh, nhưng cũng là điểm yếu của người làm thơ vậy.

“Chúng ta ngày tuổi trẻ/ Đều phải băng qua rừng/ Có kẻ đi thật chậm/ Có người như thiêu thân”; “Ngươi vài năm khó nhọc/ Ta vài thập kỷ buồn/ Chưa ai từng đi trọn/ Một học trình yêu thương”. Những câu thơ này, ta cũng thấy đâu đó phảng phất của Nguyễn Phong Việt. Nếu Thiên Ngân cứ tiếp tục “lý sự” trong thơ theo trường phái này, có lẽ chị sẽ không đi được xa thêm.

Những triết lý được đưa vào thơ khi không được nhào nặn qua bộ óc tinh tế, qua trái tim nóng bỏng, qua đôi mắt tinh anh, có lẽ sẽ rất khó trở thành những câu thơ hay. Có khi nó lại trở nên sáo mòn, mà ai cũng có thế viết ra được, chỉ cần bẻ câu, chế vần.

Nguyễn Thiên Ngân có nhiều bài thơ hay, phù hợp với tâm trạng nhiều độc giả hiện nay. Có thể chị chưa phải là nhà thơ mới nhất, xuất sắc nhất ở thế hệ chị; nhưng ít ra, Thiên Ngân đã thể hiện nỗi lòng của mình trước thời cuộc, khi mà người với người không còn được như xưa, thì những câu thơ của Thiên Ngân giúp cho người đọc lắng lại mình, đi qua nhau thật chậm, để thấy mình, và để thấy nhau.

Đọc thêm

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ
(PLVN) -  Lần trước tôi đã kể về sự “oai” khi có nhà ở phố cổ Hà Nội! Nhất là phố cổ bắt đầu từ chữ “Hàng”! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự “oai” phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố, có cửa hàng ở các phố này thì sự “oai” phải … thôi rồi! Khỏi phải nói!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!
(PLVN) -  Những ai ở Hà Nội mà có nhà “phố cổ” hãnh diện lắm! Nhà ở phố cổ mà là phố bắt đầu từ chữ “Hàng” thì “oai” hơn! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự hãnh diện phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố ở các phố này thì sự hãnh diện còn tăng gấp nhiều lần nữa!

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa
(PLVN) -  Nét đẹp mộc mạc , ban sơ, mê đắm du khách của vùng đất Sa Pa được bao trọn trong tầm view từ khu nghỉ dưỡng Sapa Jade Hill - điểm đến mà bất cứ du khách nào cũng phải lựa chọn khi đặt chân tới thành phố trong sương mù này .

BIM Group đồng hành cùng tổ chức Newborns Vietnam

Lễ ký kết giữa đại diện Newborns Vietnam – bà Suzanna Lubran và đại diện BIM Group – Bà Vũ Thanh Thủy - Giám đốc Marketing và Truyền thông đã diễn ra với sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc Gareth Ward, Phó GĐ BV Nhi và đại diện các viện Saint Paul, Phụ Sản Hà Nội, Hồng Ngọc và Chuyên gia y tế đến từ Anh Quốc.
(PLVN) -  Tối 22/6, Tập đoàn BIM Group và tổ chức Newborns Vietnam đã thực hiện lễ ký kết hợp tác tài trợ Chương trình Hồi sức sơ sinh tại phòng sinh NLS trước sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc tại Việt Nam và Bệnh viện Nhi Trung ương.

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam
(PLVN) - Nhắc đến Acecook là nhắc đến một doanh nghiệp Nhật đã thành công trong việc định hình khẩu vị ăn mì của người Việt qua hương vị tôm chua cay. Đến nay, Acecook trở thành thương hiệu được tin dùng trong gần 30 năm hoạt động sản xuất, kinh doanh và luôn là đơn vị dẫn đầu thị trường mì ăn liền tại Việt Nam.

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo
PLVN- Hàng trăm năm qua, người dân Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu) vẫn lưu truyền truyền thuyết về bà Phi Yến và hoàng tử Cải, gắn liền 2 di tích miếu Bà An Hải và miếu Cậu. Họ cho rằng đó chính là nguồn gốc của câu ca dao “Gió đưa cây cải về trời, rau răm ở lại chịu lời đắng cay”. Truyền thuyết dân gian này dù tương phản với thực tế lịch sử nhưng điều thú vị là nó vẫn sống mãi theo thời gian.

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa
(PLVN) - Hình ảnh những nhà báo vai ba lô, máy ảnh, máy quay hòa vào đoàn quân lên đường ra Trường Sa như nhắc nhớ đến một th ời đạn bom, cả nước cùng ra trận. Hơn thế nữa, đằng sau những trang viết là tình cảm sâu nặng của các nhà báo với những con người nơi đầu sóng.

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu
(PLVN) - Ngày 18/6, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) Công ty CP Tư vấn – Thương mại – Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (HoSE: HQC) thông qua các báo cáo, tờ trình của Hội đồng quản trị (HĐQT), thông qua các kế hoạch kinh doanh. Đồng thời, phiên thảo luận nóng hơn bao giờ hết với những vấn đề thắc mắc của các cổ đông xung quanh việc phát hành 100 triệu cổ phiếu huy động 1.000 tỉ đồng.

Tăng trưởng xanh: Mục tiêu xuyên suốt của Thừa Thiên - Huế

Nhiều doanh nghiệp, nhà máy trên địa bàn Thừa Thiên- Huế đang áp dụng kỹ thuật công nghệ cao vào các hoạt động sản xuất.
(PLVN) - Hiện nay, Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới đã đặt mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Trong xu thế đó, Thừa Thiên - Huế là một trong những tỉnh, thành đã bắt nhịp và đang tìm cách kết nối, hội tụ nguồn lực để thực hiện.

longformPGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu

PGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu
(PLVN) -  “Từ một nước thiếu lương thực, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, mang về hàng tỷ USD mỗi năm. Tương tự với cà phê, chúng ta cũng là nước sản xuất hàng đầu. Tôi mong muốn, trong tương lai không xa, Việt Nam sẽ trở thành một cường quốc về dược liệu. Những sản phẩm từ dược liệu cũng như nền Đông Y của chúng ta sẽ được cả thế giới biết đến và đón nhận”, Thầy thuốc Nhân dân, PGS TS BS Đậu Xuân Cảnh – Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam chia sẻ.

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên
(PLVN) - Trải qua hơn 400 năm, cây đại vẫn uy nghi, xanh tốt và hoa lá quanh năm. Người dân ở đây xem cây đại như biểu tượng của làng mình! Trong những vui buồn, cưới hỏi, ra khơi thuở xưa, người làng đều có chút lễ ra trình “cụ”… Đó là cây đại di sản tại miếu cổ An Đà ở phường Đằng Giang, quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng.

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn
(PLVN) - “Cảnh sát biển đồng hành cùng ngư dân” là mô hình mang tính đặc thù riêng của lực lượng Cảnh sát biển, được triển khai từ năm 2017. Từ mô hình này, ngư dân không chỉ yên tâm phát triển kinh tế mà còn tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, gìn giữ an ninh, trật tự trên các vùng biển đảo của Tổ quốc.

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng
(PLVN) - Đình làng xưa nay được biết đến là nơi thờ vị thần Thành Hoàng và những bậc tiền nhân có công lao với làng xã. Nhưng giữa đất Sài Gòn lại có một ngôi đình cổ xưa thờ một đại ca giang hồ. Ấy là đình Nhơn Hòa (phường Cầu Ông Lãnh, Quận 1, TP Hồ Chí Minh) - nơi thờ Cậu Hai Miên (tức Huỳnh Công Miên).

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?
(PLVN) - “Công ty em là nhà phân phối duy nhất của tập đoàn Đại Phúc để bán các sản phẩm tại dự án Diên Hồng trên đường Nguyễn Văn Linh, Bình Chánh. Công ty em có dự án nằm liền kề, bên cạnh dự án Vạn Phúc City khoảng 600 nền, trong dự án có đầy đủ trường học, bệnh viện với giá khoảng 13 đến 15 triệu đồng 1 m ² …”. Đó là những lời khẳng định “mỹ miều” từ nhiều nhân viên bán hàng của Công ty CP Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Đại An Lộc đóng tại đường Lam Sơn, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập
(PLVN) - Đó là hang Chùa Thượng ở xã Ngọc Lương (huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình) - một di tích, thắng cảnh đã được tỉnh Hòa Bình xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Tương truyền đây là nơi Lý Quốc Sư - tức ngài Không Lộ thiền sư, bậc đại danh y triều Lý đã từng tu tập, làm thuốc chữa khỏi bệnh cho Vua Lý và chữa bệnh giúp dân.

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh
(PLVN) -  Gần 100% du khách trả lời mong muốn được nghỉ dưỡng tại những địa điểm lưu trú sinh thái và bền vững với môi trường tự nhiên ít nhất một lần. Đây là kết quả khảo sát được Công ty Du lịch Kỹ thuật số Booking.com thực hiện trực tuyến gần đây tại Việt Nam.

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận
(PLVN) - Cam kết đạt mức thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam tại sự kiện COP26 là dấu mốc quan trọng về phát triển bền vững trong chiến lược vĩ mô của nước ta. Một trong những sự cụ thể hóa chính là bản Dự thảo Quy hoạch điện VIII (QHĐ8) đang trình chính phủ phê duyệt. Không đứng ngoài xu thế đó, từ năm 2006, BIM Group đã phát triển một tổ hợp kinh tế xanh tại Ninh Thuận và gặt hái được những kết quả nhất định.