Nỗi buồn thiên thần gãy cánh

Ngay trước khi bùng phát đợt dịch COVID-19, cũng đã diễn ra phiên xử cựu Giám đốc CDC Hà Nội. Nói như Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long, hai năm qua, đất nước đã trải qua thử thách chưa từng có, hàng vạn bác sĩ, nhân viên y tế không quản hi sinh, gian khổ, xông pha vào tuyến đầu chống dịch để điều trị, chăm sóc cho đồng bào bị nhiễm COVID-19.

“Nhưng thời gian qua, cũng không ít cán bộ quản lý ngành y tế các cấp vi phạm pháp luật, bị truy cứu trách nhiệm hình sự. Không có gì đau xót hơn khi pháp luật phải xử lý những người được gọi là tinh hoa của đất nước”, ông nói.

Nhiều người trong cán bộ y tế vướng kỷ luật, lao lý nêu trên không vi phạm quy định y đức, vi phạm quy định về khám chữa bệnh mà bị kiểm tra, điều tra, truy tố về các tội phạm liên quan đến kinh tế, như vi phạm các quy định về đấu thầu, vi phạm quy định về kế toán.

Nghề y là nghề đặc biệt, bác sỹ là những người được đào tạo chuyên sâu, thời gian đào tạo dài hơn rất nhiều so với các ngành nghề khác. Nhiều bác sĩ đã bị khởi tố đều đã được người trong ngành, các bệnh nhân thừa nhận là rất giỏi chuyên môn y tế. Nhưng khi được cất nhắc làm quản lý bệnh viện, ngoài năng lực chuyên môn còn phải hội tụ nhiều yếu tố, phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp…

Với chức trách, nhiệm vụ quản lý, điều hành một bệnh viện công, ngoài vấn đề chịu trách nhiệm cao nhất về chuyên môn, giám đốc bệnh viện phải chịu trách nhiệm điều hành toàn bộ hoạt động khác về hành chính, cơ sở vật chất...

Đã là giám đốc bệnh viện thì không chỉ bảo đảm sinh mạng cho từng bệnh nhân, không chỉ trực tiếp cầm dao mổ ở những ca phẫu thuật phức tạp mà còn phải chịu trách nhiệm cả những việc từ gửi xe, xử lý rác, mua sắm sinh phẩm, vật tư y tế, chịu trách nhiệm trong việc đấu thầu các thiết bị y tế...

Với những yêu cầu đó, chỉ những bác sỹ có kỹ năng đặc biệt, trình độ đặc biệt, bản lĩnh đặc biệt mới đảm đương toàn mỹ những nhiệm vụ đặt ra cho mình.

Đại biểu Quốc hội cho rằng đã tham khảo ý kiến các chuyên gia cũng như mô hình y tế một số nước và thấy trong cơ sở y tế, các bác sỹ dù giữ cương vị quản lý, cũng chỉ chịu trách nhiệm trong phạm vi chuyên môn của mình. Họ có quyền đưa ra yêu cầu về thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế cần thiết trong việc bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ chữa bệnh, phòng bệnh. Còn nhiệm vụ cung ứng, đấu thầu, mua sắm do hội đồng chuyên trách khác đảm nhiệm.

Từ đó, một băn khoăn đặt ra cho chúng ta, phải chăng cơ chế quản lý chưa phù hợp, thiếu sự phân định trách nhiệm, tổ chức thực hiện giữa các nhiệm vụ hoàn toàn khác nhau, đòi hỏi chuyên môn khác nhau là một trong những nguyên nhân dẫn đến sai phạm của cán bộ quản lý bệnh viện trong thời gian qua?

Cùng với việc xử lý nghiêm các sai phạm, cơ quan chức năng cần nghiên cứu hoàn thiện hành lang pháp lý cho công tác quản lý, điều hành hệ thống y tế, nhất là điều hành hệ thống bệnh viện công.

Điều này không chỉ nâng cao năng lực ngành y tế, bảo đảm điều trị chăm sóc sức khỏe của nhân dân ngày càng tốt hơn mà còn ngăn ngừa hiệu quả những hành vi vi phạm tiêu cực trong nền kinh tế và cũng để “chúng ta không phải thấy cảnh một bác sỹ phải vướng vào vòng lao lý bởi những công việc đáng lẽ bác sỹ không phải làm hoặc không được làm”, như Đại biểu Quốc hội Nguyễn Công Long nói.