Nợ lương lao động, chủ doanh nghiệp dập đầu tạ lỗi

[links()]“Gặp chúng tôi, Giám đốc cty Na-Lidco khóc, dập đầu tạ lỗi và bảo họ đã đầu tư hơn 40 triệu USD ở Libya nhưng đến nay nhà xưởng, máy móc, tài sản của họ đã bị phá hủy, chưa thể thu hồi được.

Tài khoản của chế độ cũ Libya hiện còn 2,5 tỉ USD ở Thổ Nhĩ Kỳ, các doanh nghiệp của Thổ Nhĩ Kỳ đang làm ăn ở Libya cũng bị nợ 2 tỉ USD nhưng không thể hoán đổi mà phải có chính sách ngoại giao mới rút được tiền ra”, ông Ngô Xuân Huy - Phó TGĐ Vinaconex - Mec kể về chuyến đi “đòi nợ lương” của các doanh nghiệp và Bộ LĐTBXH tại Thổ Nhĩ Kỳ.

Ngoài “tầm” doanh nghiệp

Ông Huy cho biết, trước chiến sự, Na-Lidco là một nhà thầu lớn, có uy tín và rất tử tế đối với lao động. Khi chiến sự xảy ra, Na-Lidco rất có trách nhiệm và cho đến nay vẫn luôn cam kết sẽ trả nợ lương cho công nhân Việt Nam. Tuy nhiên, khi nào Na-Lidco trả được lại là một câu hỏi chưa có câu trả lời.

Ảnh minh họa

“Na-Lidco và các doanh nghiệp khác đều cam kết sẽ trả 100% nợ lương khi có được nguồn trả nợ từ Chính phủ Libya”, ông Huy nói.

Cũng trong tâm trạng thất vọng sau khi đi “đòi nợ lương” cho gần 900 lao động không thành, ông Nguyễn Vạn Xuân - Chủ tịch HĐQT VTC Corp chia sẻ: Trong số hơn 2 triệu USD mà Na-Lidco nợ hơn 1000 lao động Việt Nam thì VTC đã chiếm hơn 1,1 triệu USD (gần 900 lao động).

“Thực sự anh em mới sang được một vài tháng, có người còn chưa được lĩnh đồng lương nào đã phải về vì chiến sự, chúng tôi hiểu họ khó khăn lắm song sau khi lo được cho lao động về nước chúng tôi cũng kiệt quệ về tài chính, không tìm đâu ra 1,1 triệu USD để ứng lương cho lao động”, ông Xuân nói.

Doanh nghiệp khó khăn đã đành, nhưng ngay cả nếu như không quá khó thì việc thay chủ sử dụng trả lương cho lao động bị nợ lương cũng là điều không thể bởi theo ông Huy thì lương mỗi lao động một khác, ngoài lương cơ bản còn có lương làm thêm giờ.

Bình thường cứ cuối tháng chủ sử dụng mới kê bảng lương và trả cho lao động, giờ chiến sự xảy ra chủ sử dụng nói giấy tờ đã cháy hết, chẳng có căn cứ nào để xác định được lương của mỗi lao động.

Chìa cho phóng viên xem một bản cam kết có chữ ký của mình, ông Ngô Xuân Huy cho biết bản thân ông đã phải đứng ra viết và ký giấy cam kết rằng sẽ có trách nhiệm đòi lương từ chủ sử dụng để hoàn trả lại cho lao động. Mặt khác, công ty ưu tiên chọn những đơn hàng phù hợp để đưa lao động đi làm việc tiếp ở nước ngoài, ưu tiên không thu trước phí dịch vụ.

“Tầm của doanh nghiệp chỉ có thể cố gắng được tới mức như vậy. Để giải quyết được nợ lương cho lao động Bộ LĐTBXH và Bộ Ngoại giao Việt Nam cần tăng cường mạnh hơn các biện pháp can thiệp qua con đường ngoại giao với Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ”, ông Huy nói.

Cũng chung quan điểm với Vinaconex Mec, Giám đốc Cty XKLĐ Hanoi Isalco Nguyễn Công Đoan cho biết mới đây, Nanidco đã trả nợ lương cho một số lao động Thái Lan và lao động bản địa (người Libya). “Vì vậy, qua con đường ngoại giao, chúng tôi mong Bộ Ngoại giao Việt Nam can thiệp với Chính phủ Libya và Thổ Nhĩ Kỳ sớm xem xét, nếu chưa giải quyết được toàn bộ thì ứng trước cho LĐVN một phần lương để giảm bớt khó khăn. Vì chúng tôi ký hợp đồng với đối tác là liên doanh của Chính phủ Libya chứ không phải doanh nghiệp nên Chính phủ Libya cũng cần có trách nhiệm”, ông Đoan nói.

Doanh nghiệp vay tiền để ứng lương cho lao động ăn tết

Trước thảm cảnh của người lao động bị nợ lương, các doanh nghiệp cho hay họ đều đau đáu việc đưa lao động đi thị trường khác. Tuy nhiên, ngay cả đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực XKLĐ như Vinaconex-Mec thì gần 1 năm nỗ lực cũng chỉ đưa được vỏn vẹn 200 lao động đi thị trường khác; VTC Corp cũng đưa đi lại được chưa đến 100 người…

Năm hết, Tết đến, lao động liên tục “nã” điện thoại giám đốc các doanh nghiệp. Biết lao động bức xúc nhưng doanh nghiệp “lực bất tòng tâm”.

Ông Xuân đề xuất: “Chúng tôi rất muốn ứng tiền hỗ trợ mỗi LĐ khoảng 3-5 triệu đồng ăn Tết nhưng cty hiện đang hết sức khó khăn.Vì vậy, chúng tôi mong được Cục Quản lý lao động ngoài nước và Bộ LĐTBXH đứng ra đảm bảo giúp doanh nghiệp được vay một khoản tiền đủ để ứng cho LĐ 1 tháng lương cơ bản hoặc mỗi LĐ khoảng 3-5 triệu đồng để họ ăn tết thì sẽ giảm bớt áp lực cho doanh nghiệp”.

Đây cũng là nguyện vọng của hàng trăm lao động đang bị nợ lương. Nhiều lao động cho biết họ chỉ mong nhận được một phần lương tạm ứng để lo cho con cái một cái tết tươm tất và cũng là để mừng vì năm qua đã từ vùng chiến sự trở về bình an.

Mong mỏi chính đáng này PLVN xin được gửi tới lãnh đạo Bộ LĐTBXH và Cục QLLĐNN.

Cũng xin nói thêm rằng, trước đây khi xảy ra cuộc chiến Iraq, lao động Việt Nam cũng bị chủ sử dụng nợ lương và phải tới 3 năm sau thông qua sự nỗ lực của công tác ngoại giao, lao động mới nhận lại được số tiền này.

Như vậy để có thể thấy dù có tác động qua con đường ngoại giao thì việc trả nợ lương cho lao động từ Libya trở về sẽ không thể giải quyết trong ngày một ngày hai.

Lẽ nào ngành LĐTBXH lại để cho người lao động mòn mỏi chờ đợi khi vẫn có những giải pháp “ứng cứu”?
Thanh Lương