Nỗ lực 180 ngày gỡ 'thẻ vàng' IUU

Nhiệm vụ chính trị, ưu tiên, cấp bách…

Tại Hội nghị trực tuyến Công bố Kế hoạch hành động chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU), chuẩn bị làm việc với Đoàn Thanh tra của EC lần thứ 4 theo Quyết định 81/QĐ-TTg ngày 13/2/2023, ông Nguyễn Quang Hùng - Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản nhấn mạnh, mục tiêu của Kế hoạch này là triển khai đồng bộ, hiệu lực, hiệu quả các quy định pháp luật thủy sản; khắc phục các tồn tại, hạn chế theo khuyến nghị của EC về chống khai thác IUU, gỡ cảnh báo “thẻ vàng” trong năm 2023.

Đồng thời thống nhất nhận thức, hành động và vào cuộc của cả hệ thống chính trị trong công tác phòng, chống khai thác IUU. Người đứng đầu cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền các cấp của các ban, bộ, ngành, địa phương có liên quan trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo và chịu trách nhiệm trong công tác phòng, chống khai thác IUU, coi đây là nhiệm vụ chính trị, ưu tiên, cấp bách, tập trung nguồn lực thực hiện, quyết tâm gỡ cảnh báo “thẻ vàng”; Quản lý khai thác và phát triển bền vững ngành thủy sản vì lợi ích của người dân, của quốc gia; nâng cao vị thế, hình ảnh, trách nhiệm quốc tế của Việt Nam trong thực hiện các cam kết, điều ước quốc tế trong bảo vệ môi trường biển, hệ sinh thái biển bền vững; góp phần đảm bảo quốc phòng, an ninh, chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc.

Kế hoạch đề ra nhiệm vụ đến tháng 5/2023 với 6 nội dung: Thông tin tuyên truyền: Khung pháp lý, cơ chế chính sách; Quản lý đội tàu và theo dõi, kiểm tra, kiểm soát hoạt động tàu cá; Xác nhận, chứng nhận và truy xuất nguồn gốc thủy sản khai thác; Thực thi pháp luật, xử lý vi phạm; Hợp tác quốc tế.

Đáng chú ý, trong kế hoạch lần này rất nhiều nhiệm vụ yêu cầu phải đảm bảo tuyệt đối 100% đến tháng 5/2023, như: 100% lắp đặt thiết bị giám sát hành trình tàu cá; Cập nhật 100% dữ liệu tàu cá vào Cơ sở dữ liệu nghề cá quốc gia; Kiểm tra, kiểm soát 100% tàu cá xuất, nhập bến; Điều tra, xử lý 100% vụ việc tàu cá Việt Nam bị nước ngoài bắt giữ, xử lý và xử phạt 100% các trường hợp vi phạm…

Phải gỡ bằng được trong năm 2023

Chủ trì Hội nghị, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, sau hơn 5 năm nỗ lực, trải qua 3 lần thanh tra, EC đã khẳng định quá trình gỡ “thẻ vàng” của Việt Nam đang đi đúng hướng, cải thiện tích cực. Tuy nhiên, để gỡ "thẻ vàng" thì vẫn chưa đạt được những yêu cầu của EC đề ra. "Có những giai đoạn nguy cơ “thẻ đỏ” cận kề..." - Thứ trưởng cảnh báo.

“Quyết định 81/QĐ-TTg thể hiện sự quyết tâm trong việc triển khai kế hoạch 180 ngày cao điểm hành động chống khai thác IUU, tháo gỡ “thẻ vàng” khi EC tiến hành thanh tra lần thứ 4 vào tháng 6/2023 tới. Tất cả nội dung của Quyết định đã được chuẩn bị kỹ lưỡng trên cơ sở đóng góp ý kiến của các bộ, ngành và các địa phương. Trong đó rất nhiều nhiệm vụ yêu cầu phải đạt 100%...” - Thứ trưởng Tiến nhấn mạnh.

“Thẻ vàng” ảnh hưởng rất lớn đến xuất khẩu thủy sản. Trước đây, khi xuất khẩu thủy sản sang châu Âu, thủ tục chỉ mất 1-3 ngày, bây giờ 2-3 tuần. Không những thế còn ảnh hưởng đến vị thế của thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế. Nếu không gỡ được “thẻ vàng” sẽ ảnh hưởng đến đời sống ngư dân, ảnh hưởng đến ngành thủy sản, vị thế của đất nước…

“Không cách nào khác, chúng ta phải thực thi nghiêm các quy định quốc tế, hướng đến việc khai thác bền vững… Thời gian để thực hiện kế hoạch 180 ngày cao điểm hành động chống khai thác IUU, tháo gỡ "thẻ vàng" không dài với nguồn lực còn hạn chế nhưng với quyết tâm cao và sự phối hợp chặt chẽ của các bộ, ngành, địa phương, tôi tin tưởng chúng ta sẽ gỡ được “thẻ vàng” trong năm 2023…”, Thứ trưởng kỳ vọng.

Tại Hội nghị nói trên, đại diện các địa phương cũng thống nhất và bày tỏ quyết tâm cao thực hiện Quyết định 81/QĐ-TTg, tuy nhiên nhiều địa phương cùng chia sẻ những khó khăn, lúng túng trong triển khai các cam kết IUU như không quản lý được tàu dưới 12m vì không lắp thiết bị giám sát hành trình, tàu ngưng kết nối, hiện tượng “gửi” thiết bị giám sát hành trình.