Đó là nhấn mạnh của Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khi trả lời phỏng vấn báo chí trước thềm năm mới 2021.
Hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch ASEAN
Đánh giá về những thành tựu nổi bật của đối ngoại Việt Nam trong năm 2020, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết, năm 2020 là một năm đặc biệt. Tình hình thế giới, khu vực đều biến động nhanh chóng, dịch bệnh Covid-19 đã ảnh hưởng nhiều đến mọi mặt của đời sống. Trong tình hình như vậy, dưới sự lãnh đạo của Đảng, cả hệ thống chính trị chúng ta đã làm tốt “nhiệm vụ kép”, vừa kiềm chế dịch bệnh, đồng thời vẫn giữ được môi trường ổn định, phát triển kinh tế - xã hội. Đó là cơ sở thuận lợi cho các hoạt động đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta.
Trong năm 2020, Việt Nam đảm nhận vai trò là Chủ tịch của ASEAN, Chủ tịch Liên minh Nghị viện Đông Nam Á (AIPA) và đồng thời là Ủy viên không thường trực của Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc (HĐBA LHQ).
Cho đến thời điểm này có thể nói là chúng ta đã hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch của ASEAN, của AIPA cũng như năm đầu tiên của nhiệm kỳ Ủy viên không thường trực HĐBA LHQ với những kết quả hết sức cụ thể. Đó là tiếp tục đề cao sự đoàn kết, gắn kết, vai trò trung tâm của ASEAN trong các vấn đề thích ứng với những biến động trên thế giới cũng như trong khu vực và với từng nước. Đồng thời chúng ta cũng đã đóng góp vào giải quyết các vấn đề trong HĐBA LHQ, với tâm thế của một nước có tiếng nói và vai trò, đồng thời là đại diện của các nước đang phát triển cũng như các nước trung bình và nhỏ trong HĐBA LHQ.
Về hội nhập kinh tế, trong năm 2020, Việt Nam đã cùng với Liên minh Châu Âu triển khai việc thúc đẩy và thông qua Hiệp định thương mại tự do (EVFTA) và cùng với các nước trong ASEAN thúc đẩy để ký kết được Hiệp định thương mại RCEP. Ngoài ra, một nhiệm vụ cũng hết sức quan trọng mà đối ngoại đã thực hiện là bảo hộ công dân trong tình hình mới, khi Covid-19 xảy ra trên khắp thế giới. Việt Nam có thể nói là một trong số ít các nước đã có các chuyến bay đưa công dân Việt Nam học tập hoặc thăm viếng ở nước ngoài bị mắc kẹt muốn về nước. Chỉ riêng trong năm 2020, Việt Nam đã triển khai trên 260 chuyến bay chở 73 ngàn công dân Việt Nam ở 59 quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới về nước một cách an toàn.
Nhận xét cụ thể hơn về vai trò Chủ tịch ASEAN 2020 của Việt Nam, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định: năm 2020 chúng ta đã hoàn thành xuất sắc vai trò Chủ tịch ASEAN. “Đây là đánh giá không phải của chúng ta, mà là đánh giá của cộng đồng quốc tế, đánh giá trong các nước ASEAN và dư luận đối với Việt Nam”- Phó Thủ tướng nói.
Năm 2020, Việt Nam đã đảm bảo các nội dung của một nước Chủ tịch, đó là vấn đề xây dựng Cộng đồng ASEAN. Ngoài ra, Việt Nam đã đưa ra những nội dung mới trong họp ASEAN, như việc nêu cao vai trò của phụ nữ. Lần đầu tiên ta đã tổ chức Hội nghị cấp cao trong ASEAN về phụ nữ và đây cũng là vấn đề xuyên suốt của chúng ta khi chủ động tham gia vào hoạt động ngoại giao đa phương không chỉ trong ASEAN mà cả tại HĐBA LHQ.
Dấu ấn vươn tầm của ngoại giao Việt Nam
Đề cập đến việc lần thứ hai Việt Nam trở thành ủy viên không thường trực HĐBA LHQ (nhiệm kỳ 2020-2021), Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh khẳng định, Việt Nam đảm nhiệm cương vị này với một tâm thế lớn lao và vững vàng do đã nhận được số phiếu bầu lớn nhất trong lịch sử của HĐBA (192/193).
Điều này cho thấy các nước đặt lòng tin vào Việt Nam với vai trò là thành viên HĐBA LHQ. Trong năm đầu tiên của nhiệm kỳ tại HĐBA LHQ, chúng ta đã tham gia đóng góp tích cực với tinh thần, nguyên tắc đảm bảo độc lập, tự chủ và tôn trọng luật pháp quốc tế, lợi ích của các nước. Chính vì nguyên tắc đó, chúng ta đã đóng góp một cách tích cực và hiệu quả vào đồng thuận trong HĐBA để giải quyết những vấn đề của khu vực cũng như những vấn đề mới nổi lên trên thế giới và khu vực.
Đáng chú ý, năm 2020, lần đầu tiên Việt Nam dự thảo một nghị quyết của LHQ lấy ngày 27/12 là Ngày Quốc tế phòng chống dịch bệnh. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử Việt Nam tham gia LHQ, dự thảo một nghị quyết và được 106 nước đồng tác giả. Nghị quyết được thông qua bằng đồng thuận, đánh dấu một dấu ấn vươn tầm của đối ngoại Việt Nam, ngoại giao Việt Nam trên diễn đàn quốc tế, đặc biệt là tại LHQ.
Chia sẻ về những nhiệm vụ trọng tâm, những định hướng lớn của đối ngoại Việt Nam trong năm 2021 và cả những năm tiếp theo, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nhận định, dự báo tình hình thế giới và khu vực sẽ tiếp tục biến động không ngừng, trong đó có dịch bệnh Covid-19.
Đó là những thách thức đối với tất cả các nước và đối với Việt Nam chúng ta. Nhưng đồng thời chúng ta cũng nhìn nhận có rất nhiều cơ hội. “Đối ngoại của chúng ta trong năm 2021 sẽ tiếp tục củng cố, làm sâu sắc hơn quan hệ của Việt Nam với các nước, các đối tác, đặc biệt các đối tác chiến lược, các đối tác toàn diện, các nước láng giềng bằng những phương thức mới, đạt hiệu quả cao”- Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Phạm Bình Minh nói.
Điều quan trọng hàng đầu là chúng ta phải duy trì môi trường hòa bình, ổn định, bảo vệ chủ quyền biển đảo của chúng ta. Đó là mục tiêu hết sức lớn lao và xuyên suốt. Cuối cùng, trong bối cảnh dịch bệnh còn nhiều diễn biến phức tạp, công tác bảo hộ công dân cũng sẽ là một trọng tâm của ngành Ngoại giao trong thời gian tới....
