Những thành tựu nâng vị thế ngành Y Việt Nam

Năm 2018 kết thúc với một tin vui khi kỹ thuật phẫu thuật nội soi tuyến giáp một lỗ của ThS BS Phan Hoàng Hiệp (Trưởng khoa Điều trị kỹ thuật cao, Bệnh viện Nội tiết TW), được bình chọn là một trong 10 thành tựu khoa học công nghệ xuất sắc nhất Việt Nam 2018.

Trong y học đã có nhiều phẫu thuật nội soi một lỗ ở các lĩnh vực như nội soi ổ bụng, lồng ngực… được Việt Nam áp dụng rất thuần thục. Tuy nhiên, với nội soi tuyến giáp một lỗ, đây là lần đầu tiên ở Việt Nam và cũng là lần đầu tiên trên thế giới áp dụng thành công.

Trước đây, phẫu thuật tuyến giáp chủ yếu là mổ mở - sẹo lớn ở vùng cổ ngực, thì nay với phương pháp mới có nhiều ưu điểm như giữ được tính thẩm mỹ bởi vết mổ được giấu đi, không làm thương tổn thêm các vị trí khác, giảm số ngày nằm viện, bệnh nhân đỡ đau hơn sau khi mổ…

ThS.BS Phan Hoàng Hiệp, người trực tiếp nghiên cứu ra kỹ thuật mới này cho biết, ý tưởng phẫu thuật nội soi tuyến giáp một lỗ đã được anh và các đồng nghiệp ấp ủ rất lâu, xuất phát từ thực tế Bệnh viện (BV) Nội tiết TW là nơi có số lượng bệnh nhân phẫu thuật về tuyến giáp và số ca phẫu thuật nội soi tuyến giáp nhiều bậc nhất thế giới. Chính điều đó thôi thúc anh cùng các đồng nghiệp nghiên cứu, sáng tạo để đem lại những gì tốt nhất cho người bệnh.

Năm 2018 cũng ghi nhận việc lần đầu tiên các chuyên gia Việt Nam thực hiện ghép phổi thành công và tiến hành lấy đồng thời 6 tạng từ cùng một người cho chết não để ghép cho 5 bệnh nhân. Ngày 12/12/2018, kíp mổ với thành phần 100% các thầy thuốc của BV Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công kỹ thuật ghép hai phổi từ người cho chết não.

Và đây cũng là lần đầu tiên, Việt Nam đã thực hiện lấy đồng thời 6 tạng để ghép từ cùng một người cho đa tạng chết não và đã tiến hành ghép 5 tạng cùng một thời điểm cho 4 bệnh nhân (1 tim, 2 phổi, 1 gan, 1 thận), và kết hợp điều phối “xuyên Việt” 1 thận cho bệnh nhi ở TP HCM.  

Riêng trong lĩnh vực ghép tạng, thời gian gần đây ngành Y Việt Nam liên tục đạt được những thành công vượt bậc. Năm 2017, một sự kiện ghi lại "điểm sáng" cho y học kỹ thuật cao của ngành Y tế Việt Nam. Đó là lần đầu tiên Việt Nam thực hiện ca ghép phổi từ người cho sống. Ca ghép diễn ra ngày 21/2/2017, do các bác sĩ BV Quân y 103, Học viện Quân y phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện.

Người được ghép phổi là bệnh nhi 7 tuổi. “Thành công ca ghép phổi đầu tiên đưa chuyên ngành ghép tạng của Việt Nam lên tầm cao mới”, đó là nhấn mạnh của Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến khi đến thăm và chúc mừng bệnh nhân ghép phổi, người cho phổi cũng như các y, bác sĩ BV Quân y 103.

Cũng trong tháng 2/2017, thành công của ca ghép thận đổi chéo 2 trường hợp từ người cho thận sống lần đầu tiên ở Việt Nam được thực hiện tại BV Chợ Rẫy đã mở ra nhiều cơ hội sống cho bệnh nhân bị suy thận mãn.  

Giữa tháng 3/2017, BV Việt Đức thông báo đã tiến hành ca ghép tim cho một bệnh nhi (10 tuổi), nguồn tim được lấy từ một người cho chết não. Đây là lần đầu tiên các bác sĩ thực hiện ghép thành công quả tim từ người lớn hiến tặng cho một bệnh nhi, kịp thời cứu sống bé trong gang tấc bởi căn bệnh suy tim giai đoạn cuối. 

Ngoài những thành tựu trên, Việt Nam cũng được biết đến là quốc gia đang dần vươn lên vị trí quan trọng trong danh sách các nước sản xuất vắc xin trên thế giới. Trong năm 2018, Viện Vắc xin và Sinh phẩm y tế (IVAC - Bộ Y tế) phối hợp với các bên liên quan công bố thử nghiệm thành công vắc xin cúm mùa “3 trong 1” gồm cúm A/H1N1/09, A/H3N2, cúm B và vắc xin cúm tiền đại dịch A/H5N1.

Đây là loại vắc xin cúm đầu tiên do Việt Nam sản xuất góp phần chủ động phòng chống dịch bệnh, giảm chi phí. Cùng với đó, ngày 13/12/2018, Dự án sản xuất vắc xin sởi do Trung tâm Nghiên cứu sản xuất vắc xin và sinh phẩm y tế, Bộ Y tế (POLYVAC) thực hiện, đã hoàn thiện quy trình sản xuất vắc xin sởi, vắc xin phối hợp sởi - rubella và sản xuất thành công vắc xin chất lượng cao đạt tiêu chuẩn GMP của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), được nhận giải thưởng của Chủ tịch Cơ quan Hợp tác quốc tế Nhật Bản (JICA)...