Theo quan niệm dân gian, tháng 7 âm lịch được gọi là tháng cô hồn, tháng không may mắn, xui xẻo...
Quan niệm này bắt nguồn từ Đạo giáo của người Trung Quốc. Họ cho rằng, từ ngày 2/7 âm lịch, Diêm Vương sẽ bắt đầu mở Quỷ Môn Quan cho quỷ đói được trở về dương gian.
Sau đó, cánh cửa sẽ đóng lại đúng vào đêm 14/7 âm lịch. Để tránh quỷ đói quấy phá cuộc sống, người dân nên cúng cháo, gạo…
Ở Việt Nam, cúng cô hồn là một tín ngưỡng tâm linh truyền thống được truyền từ đời này qua đời khác. Nhiều người cho rằng, con người có hai phần: hồn và xác. Một người mất đi nhưng phần hồn vẫn còn tồn tại. Có người được đầu thai chuyển kiếp, có người bị đày vào địa ngục làm quỷ đói nhũng nhiễu dương gian. Vì vậy, các gia đình cúng cô hồn để cầu bình an, làm ăn thuận lợi.
Nhiều người còn có quan niệm, tháng cô hồn là tháng không đem lại may mắn nên việc cưới hỏi, khởi công xây dựng, mua sắm, đi xa… đều phải tránh tháng này.
 |
| Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm. |
Theo Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm, từ cô hồn chỉ là một ý nhỏ trong một lễ lớn của Phật giáo.
Phật giáo có bốn ơn lớn: Ơn tam bảo; ơn quốc gia xã hội; ơn cha mẹ sinh thành và thầy cô dạy bảo; ơn tất cả mọi loại chúng sinh.
Riêng tháng 7 âm lịch, Phật giáo nặng về ơn cha mẹ sinh thành nhất, vì vậy mới có quan niệm: “Cúng cả năm không bằng Rằm tháng 7”.
Theo Hòa thượng Bảo Nghiêm, tháng 7 là tiết xá tội vong nhân, vì nhờ ơn của đức Phật mà tất cả các vong linh bị đoạ trong chốn khổ đau được tế bạt, siêu thoát.
Khi Phật giáo du nhập vào Việt Nam, ông bà tổ tiên chúng ta kết hợp cùng với lễ đạo hiếu, để báo hiếu cho tổ tiên, ông bà, cha mẹ.
Phật giáo quan niệm phải yêu thương tất cả mọi loài, kể cả những người không mồ không mả, chết không thờ tự hay còn gọi là cô hồn.
Hoà thượng Thích Bảo Nghiêm cho rằng, không có tháng nào gọi là tháng cô hồn trong kinh điển của Phật giáo.
Cúng Rằm tháng 7 để tri ân, báo hiếu tổ tiên, ông bà, cha mẹ, trên tinh thần của Phật giáo là yêu thương muôn loài, nên khi cúng người ta cúng cả cho những cô hồn không mồ mả, không con cháu hương hoả.
Hòa thượng Nghiêm lưu ý, người Phật tử chân chính cần xác định: Ngày rằm tháng Bảy là ngày Tăng tự tứ, ngày Tăng thêm tuổi hạ, ngày Phật hoan hỷ. Đối với Phật tử, tháng Bảy là thời điểm để mỗi người trau dồi, làm tăng trưởng thêm tâm hiếu và hạnh hiếu. Còn việc “thí thực cô hồn” trong dịp này cũng rất tốt. Nó là hạnh bố thí cho quỷ thần được no đủ nhưng chỉ là một lễ tiết có tính thứ yếu trong mùa lễ hội Vu lan mà thôi. Tốt nhất, các Phật tử nên cúng lễ phẩm chủ yếu là thực phẩm, không nên quá lãng phí cho việc mua sắm vàng mã, rải tiền lẻ...
Đồng quan điểm này, Hòa thượng Thích Thanh Nhã, Ủy viên thường trực Hội đồng trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam, trụ trì chùa Trấn Quốc chia sẻ, đạo Phật không tin có tháng cô hồn. Trong tháng 7 âm lịch, mọi người không phải kiêng những điều như dân gian lan truyền.
Nhà Phật dạy con người không sát sinh vào ngày Rằm, mồng một, không làm điều trái, sống có phúc đức.
Nếu làm được như vậy, ai cũng được điều lành, điều tốt, tâm lý bình an. Những ngày xấu, ngày tốt là do quan niệm, chứ đạo Phật không dạy con người kiêng kị trong tháng Bảy.
Đạo Phật khuyên rằng, ngày nào cũng là ngày tốt, tháng nào cũng là tháng tốt và không có ngày, tháng nào xấu. Ngày xấu hay ngày tốt đều do quan niệm mà ra.
Trong mỗi người bao giờ cũng có những phước đức, nếu có tâm, tích phước thì ma quỷ cũng phải sợ. Thay vì những kiêng kị không có cơ sở, mọi người nên làm điều thiện, tích đức.
