“Mẹ đã thay đổi cuộc đời tôi”
Đó là tựa đề của cuốn sách nổi tiếng của vị tỉ phú người Nhật Bản Inamori Kazuo (sinh năm 1932) viết về quãng thời gian đáng nhớ bên cạnh mẹ mình. Ông là nhà sáng lập nên hãng công nghệ cao đa quốc gia Kyocera và hãng viễn thông KDDI và cũng là người được Chính phủ Nhật Bản mời làm Chủ tịch của hãng hàng không quốc gia Japan Airlines ở tuổi 78. Với khả năng tài tình của mình, chỉ trong vòng 2 năm, ông đã vực dậy một hãng hàng không đang trên bờ vực phá sản thành một hãng hàng không có lợi nhuận cao nhất thế giới.
Giới truyền thông đã dành nhiều mỹ từ để tôn vinh những thành tựu phi thường mà ông đã đạt được. Đáng nói, khi được hỏi về bí quyết thành công, điều mà ông Kazuo đã chia sẻ rất nhiều lần chính là sự giáo dục từ phía gia đình, đặc biệt ông luôn nhắc đến công lao dạy dỗ của mẹ.
 |
Tỉ phú người Nhật Inamori Kazuo kể về mẹ là người “bất thường” và “lười biếng” nhưng ông lại trưởng thành từ đó. |
Trong cuốn sách, vị tỉ phú kể lại, hồi nhỏ ông vốn là đứa nhóc rụt rè, hay khóc nhè và bám mẹ. Thậm chí, cậu bé Kazuo có thể khóc đến vài tiếng đồng hồ không dứt. Trong khi nhiều bậc phụ huynh có thể cảm thấy mệt mỏi, cáu kỉnh khi con khóc quá nhiều hoặc ngay lập tức chạy đến dỗ con thì mẹ của Kazuo lại làm một việc “bất thường”, đó là bình tĩnh đợi đến khi con mệt và nín. Bà không dỗ dành, cũng không khó chịu, thậm chí còn quan sát con làm gì sau khi ngừng khóc. Cho đến lúc bắt đầu đi học, Kazuo vẫn hay khóc. Có lần chơi với bạn bị thua, cậu bé lại mếu máo trở về nhà và khóc với mẹ. Nhưng lần này, thay vì an ủi con như những ông bố, bà mẹ khác, mẹ Kazuo nhất quyết nói “hãy quay lại đó, khi nào thắng thì về”.
Vị tỉ phú mô tả mẹ là “một người phụ nữ dịu dàng, lười biếng nhưng rất mạnh mẽ, quyết liệt”. Dù rất bận nhưng mẹ của ông luôn thu xếp được thời gian để chăm lo, quan tâm đến con cái. Ông tự nhận xét bản thân là một đứa trẻ nghịch ngợm nhưng mẹ ông đã luôn nói rằng “con không phải đứa trẻ xấu”. Bà ủng hộ và khuyến khích con biết phân định phải trái và làm những điều đúng đắn. Một lần, Kazuo bị một người họ hàng bắt nạt đến chảy máu, mẹ ông đã không ngần ngại xông thẳng vào nhà người họ hàng kia để răn đe và bảo vệ con mình, trong khi bố cậu bé lúc bấy giờ lại “chùn chân” vì e ngại. Khi nhắc lại câu chuyện này, ông Kazuo nói rằng, mỗi lần gặp phải điều bất công trong cuộc sống, ông lại nhớ đến sự dũng cảm của mẹ mà không lùi bước.
Đối với Inamori Kazuo, mẹ ông vừa là một người khác biệt, dịu dàng nhưng vẫn quyết đoán. Bà sẵn sàng đứng lên để bảo vệ quyền lợi của con, bênh vực con khi con đúng nhưng đồng thời cũng kiên quyết không dung túng những hành vi quấy nhiễu của con. Có thể nhiều người sẽ cảm thấy cách ứng xử của mẹ vị tỉ phú thật kỳ lạ, ngay chính ông Kazuo cũng gọi mẹ mình là “bà mẹ bất thường” và “lười biếng”. Những sự “lười biếng” ấy đã làm nên ông của sau này. Bởi ngay từ nhỏ, ông đã được rèn giũa tính không ỷ lại, cũng như suy nghĩ độc lập và phải tự giải quyết các vấn đề rắc rối của riêng mình.
Mẹ là điều “quý giá nhất”
Không phải ngẫu nhiên mà Elon Musk, người đàn ông từng trở thành tỉ phú giàu nhất thế giới và là nguồn cảm hứng của hàng triệu người, luôn nhấn mạnh ông rất may mắn và biết ơn người mẹ của mình, bà Maye Musk.
 |
Tỉ phú Elon Musk và mẹ. |
Ở tuổi 71, bà Maye đã cho ra đời một cuốn sách viết những suy ngẫm về cuộc đời của mình cũng như việc nuôi dạy ba đứa con thành đạt. Lấy chồng ở độ tuổi 22 nhưng sau 9 năm bị bạo hành cả thể xác lẫn tinh thần, bà đã đặt bút ký li hôn chồng. Ở tuổi 31, bà mẹ đơn thân bước vào cuộc mưu sinh để nuôi ba đứa con nhỏ. Bà phải làm việc ngày đêm để kiếm tiền lo cho con, có thời điểm bà làm 5 việc cùng lúc, song song với việc học và hoàn thành hai tấm bằng thạc sĩ.
“Tôi chưa bao giờ cảm thấy tội lỗi khi làm việc toàn thời gian, bởi vì tôi không có sự lựa chọn nào khác. Tôi đi làm để giữ mái nhà chúng tôi đang sống, để có tiền mua thức ăn và quần áo cơ bản”, bà Maye nói. Bà cũng cho biết những đứa trẻ đã giúp mẹ việc kinh doanh từ khi chúng còn nhỏ. Bà đã biến một phòng ngủ thành phòng làm việc tại nhà. Cậu con trai lớn nhất là Elon Musk sẽ phụ trách việc giải thích cho mẹ các vấn đề kỹ thuật của chiếc máy đánh chữ, cậu em Kimbal cũng phụ giúp các việc lặt vặt khi cần đến, còn cô con gái út Tosca sẽ gõ các lá thư.
 |
Ở tuổi ngoài 30, bà Maye trở thành mẹ đơn thân của ba con nhỏ. |
Bà Maye chia sẻ: “Tôi đã nuôi dưỡng những đứa trẻ này như cách mà tôi đã lớn lên và học được, đó là độc lập, tử tế, trung thực, lễ phép và chăm chỉ. Tôi không đối xử với con như những đứa trẻ sơ sinh không biết gì hay la mắng chúng. Tôi cũng không bao giờ yêu cầu con phải học gì nhưng các con sẽ nói cho tôi biết chúng đang quan tâm hoặc nghiên cứu cái gì hoặc không làm gì hết. Tôi cũng không kiểm tra bài tập về nhà vì đó là trách nhiệm của các con. Những đứa trẻ nên học cách chịu trách nhiệm từ nhỏ để sau nay khi lớn hơn, chúng có thể chịu trách nhiệm cho tương lai của chính mình thông qua những quyết định”.
Cả ba đứa con của bà Maye đều nộp đơn vào các trường đại học mà chính họ tự lựa chọn, đồng thời xin học bổng hoặc vay vốn sinh viên để đi học. Họ biết rằng mẹ mình đã làm việc vất vả như thế nào và đó là động lực khiến họ cố gắng nhiều hơn. Bà Maye kể lại, khi vào đại học, các con của bà sống trong điều kiện khá tồi tàn, như ngủ trên đệm sàn, chia sẻ một căn phòng với 5 người bạn hoặc ở trong một ngôi nhà cũ kĩ. Dù vậy, chúng vẫn cảm thấy ổn để tập trung vào việc học của mình.
Trả lời câu hỏi làm thế nào để nuôi dạy những đứa trẻ thành công như vậy, bà Maye cho biết: “Hãy để chúng đi theo sở thích của bản thân. Nếu con thích bắt đầu kinh doanh và bạn cho rằng đó là một ý tưởng hay, hãy hỗ trợ con, dạy con cách cư xử tốt nhưng hãy để con tự quyết định những gì nó muốn. Nguyên tắc của tôi là chỉ đưa lời khuyên khi được hỏi chứ không bao giờ can thiệp vào đam mê, sở thích của các con”.
Thời điểm hiện tại, khi cả ba người con đều đã thành danh, trở thành chủ doanh nghiệp ở nhiều lĩnh vực và thừa khả năng phụng dưỡng thì bà Maye vẫn lao động hăng say mỗi ngày, viết sách và đi dạy. Bên cạnh tỉ phú Elon Musk đã quá nổi tiếng trên toàn thế giới, hai người em của ông cũng đạt được thành công trong lĩnh vực mà họ chọn. Cậu em thứ hai, Kimbal đã mở nhà hàng từ mô hình nông trại - Kitchen và Big Green, anh cũng tổ chức chương trình dạy trẻ em trên khắp nước Mỹ cách xây dựng vườn rau quả trong các trường học. Cô em út Tosca sở hữu và điều hành một công ty giải trí – Passionflix, cô cũng là tác giả, đạo diễn và nhà sản xuất phim. Tất cả những kết quả này đều bắt nguồn từ những gì họ yêu thích khi còn nhỏ, bà Maye khẳng định.
Không la mắng nhưng cũng không nuông chiều con cái, bà Maye cho các con thấy mẹ đã cật lực làm việc để có mái nhà che mưa nắng, có thức ăn, có áo mặc để các con biết phải làm gì và trưởng thành từ hoàn cảnh sống của mình. Tỉ phú Elon từng nói về mẹ mình rằng: “Mẹ luôn cho anh em chúng tôi sự tự do và tin tưởng. Dù gia đình khó khăn tới mức không đủ tiền mua thịt, nhưng bà luôn đảm bảo cho con cái học hành tử tế. Mẹ không bao giờ phàn nàn và luôn mỉm cười trước mọi nghịch cảnh. Thái độ sống của bà chính là của cải quý nhất ban cho anh em chúng tôi”.
