Những nghiên cứu thú vị về sút penalty

Càng vào vòng sau, World Cup 2010 càng có thêm nhiều cú sút penalty. Đây là dịp các nhà khoa học góp ý kiến của mình, nhằm đưa ra khái niệm chuẩn về một cú sút phạt hoàn hảo.

Chỉ vài khoảnh khắc ngắn ngủi của một cú sút phạt đền có thể quyết định đến vinh quang hay thất bại của một đội bóng. Chính điều này gây áp lực lớn lên chất các cầu thủ thực hiện những cú sút penalty quyết định. Lịch sử bóng đá đã cho thấy những tội đồ vì đá hỏng cú phạt đền quyết định như cầu thủ tóc đuôi ngựa Roberto Baggio hay thủ quân đội tuyển Anh David Beckham.

Những cú đá phạt đền ngày càng trở nên quan trọng. Lần đầu phương thức này được áp dụng là giữa trận đấu của Wolverhampton Wanderrers và Accrington Stanley. Với 119 năm tuổi đời, sút penalty đã trở thành đối tượng của nhiều nghiên cứu.

Đầu tiên là nghiên cứu dựa trên số liệu thống kê của các đội bóng hàng đầu của nước Anh. Trong nghiên cứu vừa công bố, các nhà khoa học thuộc ĐH John Moores, thành phố Liverpool (Anh) vừa xác định được, thế nào là một cú sút phạt đền hoàn hảo. Đó là cú sút hướng chính xác vào bên phải hoặc trái của thủ môn với vận tốc 25-29 m/giây (tương đương 90-104 km/h). Nếu bóng đi nhanh hơn thì thường dễ trượt vì độ chính xác không cao, còn nếu chậm hơn thì thủ môn thường dễ chắn được bóng.

Thủ quân F. Lampard của Chelsea đã thực hiện một cú sút penalty hoàn hảo với đầy đủ các yếu tố về vận tốc, độ bất ngờ và bước di chuyển.

Ngoài ra, thời gian di chuyển để sút phạt đền nên ít hơn ba giây từ sau khi trọng tài thổi còi, vì điều này tạo ra yếu tố bất ngờ cho thủ môn. Còn nếu tiến hành chậm sau 13 giây thì thường khiến thủ môn do dự mà không bắt được bóng.

Chờ cho thủ môn di chuyển cũng là một cách tăng khả năng sút vào. Tuy nhiên, đợi nhiều hơn 0,41 mili giây khiến cho khả năng làm bàn giảm một nửa. Còn về bước chạy, từ bốn đến sáu bước chạy là tốt nhất với khoảng chạy tối thiểu là 10m.

Nghiên cứu thứ hai do ĐH Exeter (Anh) xác định ảnh hưởng của yếu tố căng thẳng lên khả năng sút phạt đền. Họ thực hiện thông qua việc tổ chức cho một nhóm sinh viên thuộc câu lạc bộ bóng đá của trường thi đá phạt đền. Quá trình thực hiện thành hai lượt.

Lượt thứ nhất, những người tham gia chỉ được yêu cầu thực hiện cú sút một cách tốt nhất để có thể ghi bàn. Còn ở lượt thứ hai, kết quả của họ sẽ được đem ra so sánh với những người chơi khác nhằm xác định người được một phần thưởng nhỏ là 72 USD.

Căng thẳng đã khiến thủ quân David Beckham chấm dứt giấc mơ vàng của đội tuyển Anh trong trận gặp Bồ Đào Nha tại Euro 2004. David Beckham cho rằng, thủ  môn của Bồ Đào Nha đã có cử chỉ gây hấn với anh.

Ở lượt sút thứ hai, những người chơi bóng căng thẳng hơn. Các nhà khoa học đã phát hiện, thông qua những diễn biến ghi được về chuyển động mắt của các cầu thủ: họ thường hướng mắt chính xác và tập trung vào ví trí trung tâm của thủ môn. Và vì sự điều khiển ý thức và động cơ hành động gắn kết chặt chẽ, cầu thủ thường sút vào chính giữa. Điều này làm thủ môn dễ bắt được bóng hơn.

Theo ông Greg Wood, trưởng nhóm nghiên cứu: “Chiến lược tốt nhất cho người sút penalty là hãy chọn một điểm và sút, quên đi hoạt động của thủ môn và quan trọng nhất là luyện tập. Huyền thoại bóng đá Hungary, Ferenc Puskas đã tập đi tập lại việc sút bóng vào một cái đĩa treo trên tường”.

Nghiên cứu thứ ba nhằm giúp cho thủ môn phá đoán về cú sút. Các nhà khoa học thuộc ĐH Hong Kong gợi ý, “người giữ đền” nên quan sát hông của cầu thủ khi bước chạy cuối cùng kết thúc. Nó hướng về bên nào, thì cũng là nơi quả bóng hướng đến. Thêm nữa, nếu thủ môn di chuyển khoảng 10 cm so với tâm cầu môn thì họ sẽ phản ứng kịp thời hơn. Vì khi đó, cầu thủ sút phạt đền có xu hướng chọn sút vào nơi không gian lớn hơn.

Sút phạt đền thực sự là một trò chơi cân não. Thủ môn có thể thực hiện những động tác di chuyển liên tục để thu hút sự chú ý của người sút bóng. Ngay cả màu sắc quần áo cũng có thể trợ giúp.

Thủ môn của đội tuyển Mexico là những người thường mặc những bộ rất sặc sỡ lòe loẹt.

Các nhà tâm lý thuộc ĐH Chichester (Anh đã chứng minh được quần áo màu đỏ khiến các cầu thủ dễ sút trượt bóng hơn. Nghiên cứu dựa trên khảo sát 40 cầu thủ thường xuyên đá phạt đền trong một tuần với cùng một thủ môn, nhưng thủ môn được thay áo liên tục.

Kết quả là, khi thủ môn mặc áo đỏ, tỉ lệ sút thành công chỉ khoảng 54%, còn màu vàng là 69%, màu xanh là 72%. Lý do khoa học của nó là, màu đỏ liên quan đến nguy hiểm, sự tức giận. Con người thường bị căng thẳng và bị chú ý nhiều hơn vào màu sắc đó.