Những kỷ vật nhỏ gắn với cây cầu lớn Thăng Long

Hình huy hiệu “Cầu Thăng Long- Cầu hữu nghị”.
Hình huy hiệu “Cầu Thăng Long- Cầu hữu nghị”.
0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) - Trong qua trình làm việc tại công trình xây dựng cầu Thăng Long, dù thời gian chỉ 6 -7 năm của cả giai đoạn Liên Xô giúp xây dựng tới khi hoàn thành cây cầu, lúc ấy tôi cũng mới chỉ là “cậu thanh niên” mới tốt nghiệp từ Liên Xô về làm việc ở đây.

LTS: Thời gian qua, Ấn phẩm Câu chuyện Pháp luật đã đăng tải loạt bài của tác giả Nguyễn Văn Ất về những câu chuyện gắn với cầu Thăng Long (Hà Nội) mà tác giả Nguyễn Văn Ất là một nhân chứng sống. Các bài viết đã nhận được sự quan tâm của nhiều bạn đọc và mong muốn biết thêm một số thông tin. Do đó, mặc dù đã dự định kết thúc loạt bài này ở số báo cuối cùng của năm 2021, Câu chuyện Pháp luật kỳ này đăng thêm bài viết của cùng tác giả để phục vụ bạn đọc.

Sau hơn 40 năm công tác, và trên 30 năm đã rời Thăng Long, nay đã nghỉ hưu, ngoài những ký ức trong tâm trí tôi vẫn lưu giữ rất nhiều hiện vật liên quan đến công trình “thế kỷ” là cây cầu này. Dù có cái trong số ấy chúng rất nhỏ nhưng đến giờ tôi vẫn lưu giữ cẩn thận.

Trước hết đó là các bức ảnh về cầu Thăng Long

Ngày đó máy ảnh cá nhân chưa phổ biến như bây giờ, “Smart Phone” chưa ra đời. Ảnh kỹ thuật số chưa có. Chỉ có chụp ảnh bằng phim đen trắng. Phim có 2 loại chính là CBEMA của Liên Xô và ORWO của Đông Đức. Các loại phim chụp ảnh của “tư bản” như FUJI, KODAC chưa có ở Việt Nam vì còn bị cấm vận. Vì thế ảnh tôi lưu giữ được chủ yếu là ảnh đen trắng.

Các ảnh đó có được chủ yếu từ các nguồn: Ảnh tôi tự chụp, chuyên gia họ chụp xong rồi tặng lại. (Chuyên gia thì hầu như ai cũng có máy ảnh và phim, giấy ảnh họ mang bên nước sang và bảo quản trong tủ lạnh để dùng cả năm!). Rồi các phóng viên trong và ngoài nước chụp ảnh họ cũng tặng lại.

Khúc băng đỏ của dải băng cắt khánh thành cầu Thăng Long 09/5/1985 có chữ ký của các “yếu nhân”.Khúc băng đỏ của dải băng cắt khánh thành cầu Thăng Long 09/5/1985 có chữ ký của các “yếu nhân”.

Trong số các ảnh ấy có một bức ảnh khá nổi tiếng mà khi đó nhiều người của cầu Thăng Long hay nói đùa là ảnh “bộ ba Thăng Long”. Thời điểm chụp vào tháng 10/1983 sau khi hợp long cầu (dầm thép nối liền đôi bờ, nhưng chưa thông xe). Bức ảnh chụp ngay dưới giàn thép của cầu. Ba người đó là Trưởng đoàn chuyên gia Zelnin E.V, Tổng giám đốc Xí nghiệp Liên hợp cầu Thăng Long Hoàng Minh Chúc (sau này ông Hoàng Minh Chúc là Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động VN) và tôi.

Bức ảnh này đã được đăng trên các báo Izvestia (Tin tức), Pravđa (Sự thật) là các báo lớn hàng đầu của Liên Xô những ngày đầu tháng 11/1983. Ngoài ra bức ảnh còn được in ở trang 45, Sách học Tiếng Nga (tập 1) dành cho các trường đại học do Nhà xuất bản Tiếng Nga Maxcơva và Nhà xuất bản Đại học và Trung học chuyên nghiệp Việt Nam đồng ấn hành năm 1986 và nhiều sách báo khác của Liên Xô. Ngoài ra tôi được bạn bè thông tin rằng bức ảnh ấy còn được đăng trên một số báo các nước Đông Âu khi đó, nhưng tôi không có điều kiện thu thập, sưu tầm…

Một bức ảnh nữa của một hiện vật, tuy không có hình của mình nhưng tôi quý nó vô cùng. Đó là “Biên bản xác nhận đã hoàn thành lắp dầm thép cầu chính và cho phép thông xe kỹ thuật cầu Thăng Long” được hai phía Liên Xô và Việt Nam ký ngày 30/10/1983 tại Hà Nội, trong đó có chữ ký “nháy” của tôi. Phía Liên Xô cử đoàn công tác sang Việt Nam thị sát và xác nhận việc dầm thép cầu chính vượt sông được lắp đặt hoàn thành.

Bức ảnh “Bộ ba Thăng Long” trên báo, sách của Liên Xô cả bằng tiếng Nga và tiếng Việt.

Bức ảnh “Bộ ba Thăng Long” trên báo, sách của Liên Xô cả bằng tiếng Nga và tiếng Việt.

Ngày đó ký “nháy” chưa phổ biến và bắt buộc như bây giờ. Nhưng vì Biên bản này không có bản tiếng Việt. Do phía Liên Xô nói rằng trong đoàn của họ không ai biết tiếng Việt nên sẽ chỉ ký vào bản tiếng Nga. Về phía Việt Nam thì nhiều người biết tiếng Nga nên đồng ý với đề xuất này của phía Liên Xô, nhưng các “sếp” yêu cầu tôi là Thư ký kiêm phiên dịch (lại là người cùng phía Liên Xô chấp bút, đánh máy và rà soát nữa) phải ký “nháy” vào Biên bản. Và thế là chữ ký “nháy” này “được vinh dự đi vào lịch sử”!

Tôi cũng có 01 bản gốc của Biên bản này, bởi lẽ ngoài các bản để giao cho phía Liên Xô mang về nước họ, phía Việt Nam giữ để lưu hồ sơ. Tôi làm dư ra một bản vì là tôi Thư ký kiêm phiên dịch, soát xét câu chữ… nên giữ lại đề phòng nhỡ xẩy ra việc gì thì mình có cái đối chứng. (Mọi người đã thấy bây giờ nhiều vụ văn bản xẩy ra “trục trặc” thì các “sếp” lại đổ thừa cho anh đánh máy. Từ ngày ấy tôi đã “lường” trước chuyện này để “cẩn thận không thừa”!). Sau mấy chục năm công tác rồi chuyển đổi cơ quan mấy lần, rồi chuyển nhà bao nhiêu lần nữa… nhưng tôi vẫn giữ được nó!

Một kỷ niệm nữa nữa là các hiện vật liên quan đến chuyến đi công tác Liên Xô, để sang nhà máy sản xuất cấu kiện dầm thép Voronhezo kiểm tra tình hình sản xuất dầm thép tại nhà máy này cho cầu Thăng Long và nhà máy này cũng sản xuất huy hiệu về Cầu Thăng Long- Cầu hữu nghị Việt Xô.

Về mẫu thiết kế huy hiệu biểu tượng Cầu Hữu nghị

Số là sau ngày 18/10/1983, khi dầm thép cầu Thăng Long nối liền đôi bờ sông Hồng, (từ dùng trong chuyên môn xây dựng cầu là “hợp long”, nghĩa là dầm cầu nối liền đôi bờ, nhưng chưa phải là thông xe). Hình ảnh những cái bắt tay của những người thợ cầu Việt Nam, Liên Xô tại vị trí dầm cầu nối liền nổi bật trên nền trời.

Từ cảm hứng ấy, một hoạ sỹ làm việc ngay tại Phòng thi đua tuyên truyền của Xí nghiệp Liên hợp cầu Thăng Long khi ấy đã sang tác mẫu biểu tượng hữu nghị đó là hình ảnh hai cánh tay “dầm thép” vạm vỡ xiết chặt trên nền sông nước mênh mông của sông Hồng trong ánh bình minh toả sáng, hai lá cờ Việt Nam, Liên Xô tung bay…

Mẫu do hoạ sỹ vẽ được nhiều người cả Việt Nam và đoàn chuyên gia Liên Xô tán thành và nhất trí sẽ làm chiếc huy hiệu theo mẫu đó để tặng cho anh chị em công nhân lao động tham gia xây dựng cầu và khách đến tham quan cầu Thăng Long. Số lượng phải cả vài ngàn cái.

Vé máy bay Hà Nội- Maxcova khứ hồi ngày ấy.

Vé máy bay Hà Nội- Maxcova khứ hồi ngày ấy.

Trong điều kiện khó khăn của Việt Nam lúc bấy giờ, thiếu thốn đủ thứ nên ngay cả cái huy hiệu kỷ niệm nho nhỏ đó cũng đặt vấn đề để phía Liên Xô giúp và họ nhận lời ngay.

Tháng 11 năm 1983 chúng tôi lên đường sang Liên Xô để thực hiện “sứ mệnh to và nặng” như kiểm tra dầm thép, và “sứ mệnh nho nhỏ” là đặt làm huy hiệu. Đoàn chỉ có 03 người: Một người là lãnh đạo của công trình cầu Thăng Long, người thứ hai là lãnh đạo Tổng Công ty Technoimport của Bộ Ngoại thương và tôi là phiên dịch kiêm thư ký của đoàn công tác.

Ngày ấy tôi không hiểu chi phí cho đoàn công tác chúng tôi do bên nào đài thọ. Chắc chắn sang Liên Xô thì phía Liên Xô lo rồi, nhưng vé máy bay đi - về thì không biết bên nào lo.

Rất hay là tôi vẫn giữ được cái vé máy bay khứ hồi của chuyến công tác ngày ấy. Đó là cái vé để đi máy bay của Hãng hàng không Liên Xô AEROFLOT, chặng bay Hà Nội – Maxcova – Hà Nội 38 năm trước: tháng 11 và tháng 12/1983.

Lượt đi Hà Nội – Maxcova bay ngày 30/11/1983 vé do Phòng vé Hàng không Việt Nam xuất ra có giá 389,80 Rup (Tức là 389 Rup, 80 copek).

Lượt về Maxcova – Hà Nội bay ngày 19/12/1983 do chính phòng vé của Hãng AEROFLOT tại Maxcova xuất ra cũng có giá 389,80 Rup, cộng thêm 0,35 Rup lệ phí, Tổng cộng là 390,15 Rup (tức là 390 Rup, 15 copek).

Như vậy vé về từ Maxcova “đắt” hơn vé đi từ Hà Nội là 35 copek! (Copek Liên Xô khi xưa cũng như “xu” của Việt Nam, 100 copek là 1 rup).

Vé đều ghi giá bằng tiền Rup nên tôi không hiểu quy đổi ra tiền Việt Nam khi đó là bao nhiêu và phía nào đài thọ.

Một kỷ vật nữa mà tôi tin cũng là của hiếm…

Đó là khúc băng của dải băng đỏ để cắt băng khánh thành cầu Thăng Long ngày mùng 9/5/1985.

Hôm ấy với trách nhiệm phiên dịch và tháp tùng ông Đỗ Mười, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Việt Nam và ông Boris Shaplin, Uỷ viện dự khuyết TW Đảng Cộng sản Liên Xô, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền Liên Xô tại Việt Nam, cắt băng khánh thành cầu. Tôi đứng giữa hai người. Sau khi hai vị cắt băng xong, tôi đỡ cái kéo từ tay hai vị.

Trong lúc hai vị bắt tay nhau, một nửa dải băng không biết sao lại mắc dính vào người tôi. Tôi vội vàng gỡ rải băng, tiện tay có kéo, tôi cắt một khúc dài cỡ độ hơn 10 phân. Các vị bắt tay nhau xong, nói mấy câu vui vẻ với những người xung quanh đều là các “yếu nhân”, tôi phiên dịch. Thấy các vị rất vui, thế là tôi mạnh dạn nói xin phép các vị ấy cho xin chữ ký vào khúc băng để tôi làm kỷ niệm. Các vị vui vẻ ký ngay. Chỉ tiếc là khúc băng nhỏ quá, không có chỗ tỳ tay vì vải mềm không cứng như quyển sách, khó ký nên ít người ký được…

Đến hôm nay tôi vẫn giữ được khúc băng ấy với màu đỏ và các chữ ký còn nguyên nét mực.

Cũng là kỷ niệm về một thời…

Nguyễn Văn Ất - Nguyên trợ lý kiêm phiên dịch của Trưởng đoàn chuyên gia Liên Xô xây dựng cầu Thăng Long

Đọc thêm

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 8): Đằng sau mặt tiền các nhà phố cổ
(PLVN) -  Lần trước tôi đã kể về sự “oai” khi có nhà ở phố cổ Hà Nội! Nhất là phố cổ bắt đầu từ chữ “Hàng”! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự “oai” phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố, có cửa hàng ở các phố này thì sự “oai” phải … thôi rồi! Khỏi phải nói!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!

Hà Nội chuyện cũ, chuyện mới (Kỳ 7): Chuyện của người “Phố Cổ”!
(PLVN) -  Những ai ở Hà Nội mà có nhà “phố cổ” hãnh diện lắm! Nhà ở phố cổ mà là phố bắt đầu từ chữ “Hàng” thì “oai” hơn! Nhưng nếu có nhà ở Hàng Đào, Hàng Ngang, Hàng Đường thì sự hãnh diện phải tăng gấp đôi, gấp ba! Mà lại nhà mặt phố ở các phố này thì sự hãnh diện còn tăng gấp nhiều lần nữa!

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa

Theo chân du khách đi tìm khu nghỉ dưỡng Top 1 phố núi Sa Pa
(PLVN) -  Nét đẹp mộc mạc , ban sơ, mê đắm du khách của vùng đất Sa Pa được bao trọn trong tầm view từ khu nghỉ dưỡng Sapa Jade Hill - điểm đến mà bất cứ du khách nào cũng phải lựa chọn khi đặt chân tới thành phố trong sương mù này .

BIM Group đồng hành cùng tổ chức Newborns Vietnam

Lễ ký kết giữa đại diện Newborns Vietnam – bà Suzanna Lubran và đại diện BIM Group – Bà Vũ Thanh Thủy - Giám đốc Marketing và Truyền thông đã diễn ra với sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc Gareth Ward, Phó GĐ BV Nhi và đại diện các viện Saint Paul, Phụ Sản Hà Nội, Hồng Ngọc và Chuyên gia y tế đến từ Anh Quốc.
(PLVN) -  Tối 22/6, Tập đoàn BIM Group và tổ chức Newborns Vietnam đã thực hiện lễ ký kết hợp tác tài trợ Chương trình Hồi sức sơ sinh tại phòng sinh NLS trước sự chứng kiến của Đại sứ Anh quốc tại Việt Nam và Bệnh viện Nhi Trung ương.

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam

“Bật mí” chiến lược làm nên thành công của Acecook Việt Nam
(PLVN) - Nhắc đến Acecook là nhắc đến một doanh nghiệp Nhật đã thành công trong việc định hình khẩu vị ăn mì của người Việt qua hương vị tôm chua cay. Đến nay, Acecook trở thành thương hiệu được tin dùng trong gần 30 năm hoạt động sản xuất, kinh doanh và luôn là đơn vị dẫn đầu thị trường mì ăn liền tại Việt Nam.

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo

Ly kỳ truyền thuyết về bà thứ phi Phi Yến và hoàng tử Cải ở Côn Đảo
PLVN- Hàng trăm năm qua, người dân Côn Đảo (Bà Rịa – Vũng Tàu) vẫn lưu truyền truyền thuyết về bà Phi Yến và hoàng tử Cải, gắn liền 2 di tích miếu Bà An Hải và miếu Cậu. Họ cho rằng đó chính là nguồn gốc của câu ca dao “Gió đưa cây cải về trời, rau răm ở lại chịu lời đắng cay”. Truyền thuyết dân gian này dù tương phản với thực tế lịch sử nhưng điều thú vị là nó vẫn sống mãi theo thời gian.

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa

Báo chí – Nhịp cầu nối những đảo xa
(PLVN) - Hình ảnh những nhà báo vai ba lô, máy ảnh, máy quay hòa vào đoàn quân lên đường ra Trường Sa như nhắc nhớ đến một th ời đạn bom, cả nước cùng ra trận. Hơn thế nữa, đằng sau những trang viết là tình cảm sâu nặng của các nhà báo với những con người nơi đầu sóng.

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu

Đại hội đồng cổ đông Hoàng Quân 2022: Thông qua kế hoạch phát hành hơn 100 triệu cổ phiếu
(PLVN) - Ngày 18/6, Đại hội đồng cổ đông (ĐHĐCĐ) Công ty CP Tư vấn – Thương mại – Dịch vụ Địa ốc Hoàng Quân (HoSE: HQC) thông qua các báo cáo, tờ trình của Hội đồng quản trị (HĐQT), thông qua các kế hoạch kinh doanh. Đồng thời, phiên thảo luận nóng hơn bao giờ hết với những vấn đề thắc mắc của các cổ đông xung quanh việc phát hành 100 triệu cổ phiếu huy động 1.000 tỉ đồng.

Tăng trưởng xanh: Mục tiêu xuyên suốt của Thừa Thiên - Huế

Nhiều doanh nghiệp, nhà máy trên địa bàn Thừa Thiên- Huế đang áp dụng kỹ thuật công nghệ cao vào các hoạt động sản xuất.
(PLVN) - Hiện nay, Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới đã đặt mục tiêu tăng trưởng xanh và phát triển bền vững. Trong xu thế đó, Thừa Thiên - Huế là một trong những tỉnh, thành đã bắt nhịp và đang tìm cách kết nối, hội tụ nguồn lực để thực hiện.

longformPGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu

PGS.TS.BS Đậu Xuân Cảnh: Việt Nam và giấc mơ cường quốc về dược liệu
(PLVN) -  “Từ một nước thiếu lương thực, Việt Nam đã trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, mang về hàng tỷ USD mỗi năm. Tương tự với cà phê, chúng ta cũng là nước sản xuất hàng đầu. Tôi mong muốn, trong tương lai không xa, Việt Nam sẽ trở thành một cường quốc về dược liệu. Những sản phẩm từ dược liệu cũng như nền Đông Y của chúng ta sẽ được cả thế giới biết đến và đón nhận”, Thầy thuốc Nhân dân, PGS TS BS Đậu Xuân Cảnh – Chủ tịch Hội Đông Y Việt Nam chia sẻ.

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên

Hải Phòng: Chuyện cây đại di sản hơn 400 tuổi bên hồ An Biên
(PLVN) - Trải qua hơn 400 năm, cây đại vẫn uy nghi, xanh tốt và hoa lá quanh năm. Người dân ở đây xem cây đại như biểu tượng của làng mình! Trong những vui buồn, cưới hỏi, ra khơi thuở xưa, người làng đều có chút lễ ra trình “cụ”… Đó là cây đại di sản tại miếu cổ An Đà ở phường Đằng Giang, quận Ngô Quyền, TP Hải Phòng.

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn

Cảnh sát biển đồng hành với ngư dân Lý Sơn
(PLVN) - “Cảnh sát biển đồng hành cùng ngư dân” là mô hình mang tính đặc thù riêng của lực lượng Cảnh sát biển, được triển khai từ năm 2017. Từ mô hình này, ngư dân không chỉ yên tâm phát triển kinh tế mà còn tích cực tham gia bảo vệ chủ quyền, gìn giữ an ninh, trật tự trên các vùng biển đảo của Tổ quốc.

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng

Đại ca giang hồ được người Sài Gòn thờ cúng như Thành Hoàng
(PLVN) - Đình làng xưa nay được biết đến là nơi thờ vị thần Thành Hoàng và những bậc tiền nhân có công lao với làng xã. Nhưng giữa đất Sài Gòn lại có một ngôi đình cổ xưa thờ một đại ca giang hồ. Ấy là đình Nhơn Hòa (phường Cầu Ông Lãnh, Quận 1, TP Hồ Chí Minh) - nơi thờ Cậu Hai Miên (tức Huỳnh Công Miên).

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?

Bất động sản Đại An Lộc mạo danh công ty lớn dụ khách hàng mua đất?
(PLVN) - “Công ty em là nhà phân phối duy nhất của tập đoàn Đại Phúc để bán các sản phẩm tại dự án Diên Hồng trên đường Nguyễn Văn Linh, Bình Chánh. Công ty em có dự án nằm liền kề, bên cạnh dự án Vạn Phúc City khoảng 600 nền, trong dự án có đầy đủ trường học, bệnh viện với giá khoảng 13 đến 15 triệu đồng 1 m ² …”. Đó là những lời khẳng định “mỹ miều” từ nhiều nhân viên bán hàng của Công ty CP Đầu tư Kinh doanh Bất động sản Đại An Lộc đóng tại đường Lam Sơn, quận Tân Bình, TP Hồ Chí Minh.

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập

Chốn thâm sơn cùng cốc nơi Lý Quốc Sư từng tu tập
(PLVN) - Đó là hang Chùa Thượng ở xã Ngọc Lương (huyện Yên Thủy, tỉnh Hòa Bình) - một di tích, thắng cảnh đã được tỉnh Hòa Bình xếp hạng di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Tương truyền đây là nơi Lý Quốc Sư - tức ngài Không Lộ thiền sư, bậc đại danh y triều Lý đã từng tu tập, làm thuốc chữa khỏi bệnh cho Vua Lý và chữa bệnh giúp dân.

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh

Ravi: Áp dụng tiêu chuẩn quốc tế trong phát triển nghỉ dưỡng xanh
(PLVN) -  Gần 100% du khách trả lời mong muốn được nghỉ dưỡng tại những địa điểm lưu trú sinh thái và bền vững với môi trường tự nhiên ít nhất một lần. Đây là kết quả khảo sát được Công ty Du lịch Kỹ thuật số Booking.com thực hiện trực tuyến gần đây tại Việt Nam.

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận

Từ bản quy hoạch “xanh” tới mô hình phát triển kinh tế bền vững của BIM Group tại Ninh Thuận
(PLVN) - Cam kết đạt mức thải ròng bằng 0 vào năm 2050 của Việt Nam tại sự kiện COP26 là dấu mốc quan trọng về phát triển bền vững trong chiến lược vĩ mô của nước ta. Một trong những sự cụ thể hóa chính là bản Dự thảo Quy hoạch điện VIII (QHĐ8) đang trình chính phủ phê duyệt. Không đứng ngoài xu thế đó, từ năm 2006, BIM Group đã phát triển một tổ hợp kinh tế xanh tại Ninh Thuận và gặt hái được những kết quả nhất định.