Những ca bệnh phổi bí ẩn liên quan tới thuốc lá điện tử khiến kháng sinh “bó tay”

Hình minh họa.
Hình minh họa.
(PLVN) - Thuốc lá điện tử đang tạo nên một trào lưu trên khắp thế giới, như một sản phẩm thay thế cho thuốc lá truyền thống. Chỉ tính riêng ở Mỹ đã có hàng triệu người sử dụng thuốc lá điện tử. Mới đây, cơ quan y tế nước này đã phát hiện gần 100 ca bệnh phổi bí ẩn liên quan tới thuốc lá điện tử khiến kháng sinh không có tác dụng. 

Kháng sinh không có tác dụng

Các nhà sản xuất và người ủng hộ thuốc lá điện tử thường nhấn mạnh vào tính "an toàn hơn thuốc lá truyền thống" của sản phẩm. Tuy nhiên, một báo cáo của Viện Hàn lâm Khoa học, Kỹ thuật và Y học Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy thuốc lá điện tử vẫn tạo ra một loạt các chất độc hại khi hóa hơi và chúng vẫn gây nguy cơ cho sức khỏe.

Với lịch sử xuất hiện chỉ khoảng 10 năm trở lại đây, chúng ta hiện chưa thể đánh giá những tác hại dài hạn của thuốc lá điện tử lên sức khỏe người sử dụng, đặc biệt là thanh thiếu niên, Chapman cho biết.

Các tác hại ngắn hạn thì đã rõ, bao gồm việc bị ho, thở khò khè và tăng nguy cơ lên cơn hen. Thực tế tại Mỹ đã phát hiện gần 100 ca bệnh phổi bí ẩn liên quan đến thuốc lá điện tử các triệu chứng của nó giống với viêm phổi, nhưng điều trị kháng sinh lại không có tác dụng. Các quan chức y tế cho biết họ đang tích cực điều tra các bệnh án này, nhằm đưa ra những cảnh báo về nguy cơ của loại hình hút thuốc vốn bị nhầm tưởng là an toàn này.

Các ca bệnh xuất hiện ở 14 tiểu bang, 94 bệnh nhân trong đó có cả thanh thiếu niên báo cáo triệu chứng khó thở và đau tức ngực. Một số còn bị sốt, ho, nôn và tiêu chảy. Ban đầu, các bác sĩ nghĩ rằng đó chỉ là các triệu chứng nhẹ của bệnh truyền nhiễm do virus hoặc viêm phổi do vi khuẩn.

Tuy nhiên, biện pháp điều trị thông thường như kháng sinh đã không có tác dụng. Bệnh tình của các bệnh nhân tiếp tục xấu đi, một số người suy hô hấp đến mức độ phải đặt máy thở.

Bà Kathy Harben, phát ngôn viên Cơ quan Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh dịch Hoa Kỳ (CDC) cho biết, không hề có bằng chứng cho thấy các bệnh truyền nhiễm là thủ phạm phía sau các ca bệnh phổi bí ẩn được phát hiện. Thế nhưng, điểm chung của các bệnh nhân là họ có sử dụng thuốc lá điện tử.

Cụ thể, các bệnh nhân thú nhận rằng mình đã sử dụng thuốc lá điện tử dạng vape, hút hơi của nhiều loại chất bao gồm nicotine, các hợp chất có nguồn gốc từ cây cần sa và thậm chí là các hợp chất mà họ tự pha chế tại nhà. Các triệu chứng của họ được đối chiếu với tình trạng tổn thương phổi cấp tính.

“Chẩn đoán những trường hợp này là cực kỳ phức tạp, vì các triệu chứng có thể giống một bệnh nhiễm trùng thông thường, nhưng tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng phải nhập viện và điều trị kéo dài”, Emily Chapman, giám đốc y tế tại Children’s Minnesota, hệ thống y tế chuyên điều trị bệnh phổi cho thanh thiếu niên từ 16-18 tuổi cho biết.

“Bệnh nhân lúc này cần phải được điều trị đúng cách, nếu không chức năng hô hấp của bệnh nhân có thể tiếp tục bị suy giảm”. 

CDC cho biết họ đã làm việc với các sở y tế ở ít nhất 5 bang, bao gồm California, Illinois, Indiana, Minnesota và Wisconsin để xác định nguyên nhân sau khi "một loạt các bệnh phổi liên quan đến việc hút thuốc lá điện tử" đã được báo cáo ở thanh thiếu niên.

Nhấn mạnh mối lo ngại ngày càng tăng với thuốc lá điện tử, CDC cho biết họ đã thông báo tới các hệ thống chăm sóc sức khỏe và bác sĩ lâm sàng trên khắp nước Mỹ về các ca bệnh này cùng những triệu chứng cần theo dõi. Sở y tế của từng tiểu bang cũng đã phát đi những cảnh báo riêng.

Trong tuyên bố của mình, Sở Y tế New York cho biết họ đang tích cực điều tra 11 trường hợp bệnh phổi ở những người sử dụng thuốc lá điện tử được báo cáo. Các bệnh viện và đơn vị chăm sóc sức khỏe trên toàn tiểu bang đã được yêu cầu cần lưu ý đến căn bệnh này.

Thuốc lá điện tử không an toàn hơn thuốc lá truyền thống

Bệnh nhân phổ biến trong độ tuổi từ 18 đến 49, và nhiều người đã báo cáo việc sử dụng các sản phẩm có chứa cần sa, theo Sở Y tế New York. Trong khi đó, Sở Y tế bang Minnesota cũng cảnh báo hút vape là nguyên nhân gây ra các vấn đề về hô hấp chấn thương phổi và bệnh tật không rõ nguyên nhân. Họ yêu cầu các bác sĩ lâm sàng tìm kiếm các ca bệnh này và báo cáo về với sở.

Nghiên cứu mới công bố trên Tạp chí Sinh lý học Mỹ cảnh báo: Một số chất phụ gia và hương liệu trong thuốc lá điện tử có thể gây hại tương đương thậm chí hơn cả thuốc lá điếu truyền thống. Các nhà nghiên cứu chứng minh các thành phần này gây suy giảm chức năng và tăng nguy cơ viêm phổi ở chuột.

Mặc dù các tác động có thể không kéo dài, nghiên cứu nhấn mạnh một thực tế rằng nguy cơ tiềm ẩn từ thuốc lá điện tử vẫn chưa được nghiên cứu kỹ. Bỏ qua điều này, các nhà sản xuất và kinh doanh thuốc lá điện tử vẫn quảng cáo đó là phương pháp thay thế ít gây hại hơn thuốc lá truyền thống.

Thuốc lá điện tử là các thiết bị hóa hơi chất lỏng, mô phỏng lại hoạt động hút thuốc lá điếu truyền thống. Các chất lỏng có thể bơm lại nhiều lần vào thiết bị, thường chứa nicotine, hương liệu và Propylene glycol, một chất phụ gia thực phẩm không màu, không mùi vẫn thường được sử dụng trong nhiều thực phẩm và đồ uống chế biến. Nó cũng được dùng làm dung môi cho một số loại dược phẩm.

Từ trước đến nay, các thiết bị thuốc lá điện tử và dung dịch hóa hơi còn được gọi là tinh dầu thường lách được nhiều quy định về an toàn khi sử dụng. Những ảnh hưởng sức khỏe lâu dài của chúng không được phổ biến rộng rãi, dẫn đến nhiều người tin chắc rằng thuốc lá hóa hơi đỡ hại hơn thuốc lá điếu thông thường.

Để chứng minh điều ngược lại có thể xảy ra, các tác giả nghiên cứu trên Tạp chí Sinh lý học Mỹ đã phơi nhiễm 3 nhóm chuột với các loại tinh dầu thuốc lá điện tử chứa thành phần khác nhau. Nhóm thứ nhất bị phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol và glycerol thực vật, một chất lỏng không mùi có nguồn gốc từ dầu thực vật. Nhóm thứ hai phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol và nicotine. Nhóm thứ ba phơi nhiễm với hơi chứa propylene glycol, nicotine và hương liệu thuốc lá.

Ba nhóm được so sánh với một nhóm chuột phơi nhiễm với khói thuốc lá điếu thông thường, nhóm "thuốc lá điếu" và một nhóm chuột được đặt dưới không khí y tế, khí sạch không mùi, không màu, không vị chứa các thành phần như không khí chúng ta hít thở hàng ngày.

Kết quả, nhóm nghiên cứu nhận thấy sự gia tăng của các dấu hiệu viêm, chất nhầy và suy giảm chức năng phổi trong cả 3 nhóm propylene, propylene + nicotine và hương liệu ngay sau ba ngày. Sau 4 tuần, các tác động tiêu cực lên nhóm propylene giảm xuống, gợi ý chất phụ gia này chỉ gây kích ứng tạm thời.

Nhưng ngược lại, phơi nhiễm kéo dài làm tăng nồng độ 2 protein gây viêm trong nhóm hương liệu, gợi ý các thành phần này trong thuốc lá điện tử không an toàn. Đáng ngạc nhiên hơn nữa, mức stress oxy hóa – stress ở mức tế bào – trong nhóm chuột phơi nhiễm với hơi hương liệu còn cao hơn cả nhóm phơi nhiễm với khói thuốc lá điếu.

Tin cùng chuyên mục

Bệnh sởi là bệnh truyền nhiễm lây lan qua đường hô hấp, đã từng xảy ra những đợt dịch lớn; hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu.

Thủ tướng chỉ đạo tăng cường công tác phòng bệnh sởi

(PLVN) - Trong những tháng gần đây, bệnh sởi có xu hướng gia tăng tại một số địa phương. Để chủ động kiểm soát, ngăn ngừa, không để bệnh sởi lây lan, bùng phát trên diện rộng, ngày 14/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã ký ban hành công điện yêu cầu các bộ, cơ quan liên quan và các địa phương tăng cường công tác phòng, chống bệnh sởi.

Đọc thêm

Kiểm soát chặt chẽ chất lượng bữa ăn học đường

Cần sự phối hợp từ phía nhà trường, gia đình và cả xã hội trong việc đảm bảo chất lượng bữa ăn bán trú cho học sinh. (Ảnh minh họa: SKĐS)
(PLVN) -  Thời gian qua, vấn đề chất lượng bữa ăn bán trú cho học sinh đã trở thành mối lo ngại ở nhiều trường học tại các thành phố lớn, đặc biệt là TP Hồ Chí Minh. Điều này khiến phụ huynh vô cùng bất an và để lại hệ lụy không nhỏ cho sức khỏe của học sinh.

Tăng thuế thuốc lá để giảm thiệt hại 108.000 tỷ đồng mỗi năm

Bà Phan Thị Hải- Phó Giám đốc phụ trách Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá phát biểu tại hội thảo (Ảnh: BTC)

(PLVN) - Theo ThS Phan Thị Hải - Phó Giám đốc phụ trách Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá Việt Nam, mỗi năm thuốc lá gây tổn thất khoảng 108.000 tỷ đồng chi phí khám chữa bệnh. Việc tăng thuế sẽ làm giảm đáng kể việc tiếp cận thuốc lá, cũng làm giảm tỷ lệ tử vong và tổn thất sức khỏe...

Mắc uốn ván từ khoang miệng

Bệnh nhân mắc uốn ván từ khoang miệng. Ảnh: Thanh Thanh
(PLVN) - 10 ngày trước khi phát bệnh, bệnh nhân L.V.S (nam, 40 tuổi ở Hải Dương) bắt đầu có triệu chứng đau họng nhưng không sốt. Sau 6 ngày dùng thuốc bệnh nhân bắt đầu khó há miệng, khó nói và ăn uống kém. Tại bệnh viện, các bác sĩ chẩn đoán ông S. mắc uốn ván.

Suy hô hấp cấp vì mắc sởi

Sau 4 ngày điều trị tích cực, bệnh nhân đã tỉnh táo, giảm sốt, mức độ tiêu chảy giảm nhiều. Ảnh: Thanh Thanh
(PLVN) - Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận một bệnh nhân nam, 56 tuổi ở Kỳ Anh, Hà Tĩnh nhập viện trong tình trạng khó thở, sốt cao, phát ban ở vùng đầu, mặt và cổ sau chuyển biến suy hô hấp cấp.

Quan tâm chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh

TP Cần Thơ đẩy mạnh quan tâm chăm sóc sức khỏe tinh thần cho học sinh trên địa bàn. (Nguồn: Sở GD&ĐT TP Cần Thơ)
(PLVN) -  Việc hầu hết các em học sinh (HS) khi gặp vấn đề tâm lý không biết phải gặp ai, làm gì để giúp các em vượt qua là phản ánh rõ nét cho thấy công tác chăm sóc sức khỏe tinh thần tại Việt Nam hiện vẫn còn nhiều khoảng trống.

Cứu cô gái 26 tuổi viêm cơ tim biến chứng nguy kịch

Cứu cô gái 26 tuổi viêm cơ tim biến chứng nguy kịch
(PLVN) - Các bác sĩ của Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ (BVĐKTƯ CT) mới cứu sống bệnh nhân 26 tuổi bị viêm cơ tim biến chứng choáng tim – suy đa cơ quan bằng kỹ thuật ECMO (trao đổi oxy qua màng ngoài cơ thể - PV).

Thận trọng khi ăn hạt sen

Hạt sen bổ nhưng một số người nên thận trọng khi ăn (Ảnh: Internet)

(PLVN) - Hạt sen là một loại nguyên liệu được yêu thích trong ẩm thực Việt Nam bởi hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, một số người thận trọng khi ăn hạt sen - cần hạn chế hoặc không ăn loại hạt này để tránh những vấn đề sức khỏe không mong muốn.

Để tai nạn thương tích không còn là gánh nặng

Trẻ em - đối tượng rất dễ bị tai nạn thương tích. (Ảnh: BV Sản Nhi tỉnh Phú Thọ)
(PLVN) - Tai nạn thương tích là một vấn đề y tế công cộng nghiêm trọng có ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người dân trên toàn thế giới, đặc biệt tại các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, số liệu thống kê từ các cơ sở y tế cho thấy, trung bình mỗi năm có khoảng hơn 1,1 triệu trường hợp bị tai nạn thương tích đến khám và điều trị tại cơ sở y tế.