Những vụ án bắt nguồn từ phá rừng
Thời gian qua, rất nhiều vụ việc được lực lượng chức năng phá qua tố giác của người dân, cũng có những vụ án được phát hiện nhờ mạng xã hội phơi bày. Điển hình như vụ án phá rừng ở thôn Bản Tát, xã Xuân Giang, huyện Quang Bình (tỉnh Hà Giang).
Theo đó, vào ngày 24/08/2020, Hạt Kiểm lâm huyện Quang Bình đã phát hiện trên mạng xã hội có nickname “Loi Duy” đăng thông tin xẻ gỗ và bán gỗ.
Nhận được nguồn tin báo, Hạt Kiểm lâm Quang Bình đã tổ chức kiểm tra, xác minh chủ tài khoản Facebook có nicname “Loi Duy” tên thực tế là Lù Văn Lợi (SN 1987), trú thôn Bản Tát, xã Xuân Giang, huyện Quang Bình, tỉnh Hà Giang.
Hạt Kiểm lâm đã phối hợp với các cơ quan chức năng tiến hành kiểm tra, xác minh, khám nghiệm hiện trường kết quả xác định số gỗ bị chặt hạ tại lô 45, khoảnh 11, tiểu khu 328 hiện trạng rừng tự nhiên hỗn giao gỗ tre nứa núi đất, chức năng là rừng sản xuất, thuộc thôn Bản Tát, xã Xuân Giang.
Tại đây, đối tượng đã chặt hạ 01 cây gỗ Gội Nếp nhóm IV, 01 cây gỗ Sâng nhóm VI. Khối lượng qua đo đếm 11,272m3 (trong đó gỗ xẻ: 1.940m3, gỗ tròn: 9,332m3). Tổng khối lượng gỗ quy tròn là 12,437m3.
Từ kết quả có được, Hạt Kiểm lâm đã khởi tố vụ án chuyển Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Quang Bình để điều tra tiếp mở rộng vụ việc. Kết thúc điều tra, truy tố, ngày 06/01/2021 Tòa án nhân dân huyện Quang Bình đã mở phiên xét xử lưu động tại trụ sở thôn Bản Tát vụ việc vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản đối với Lù Văn Lợi và các bị can.
Kết thúc phiên toà, HĐXX đã tuyên phạt Lù Văn Lợi 7 tháng tù giam, với vai trò giúp Lợi xẻ gỗ bị can Chỉn Văn Trường và Vàng Văn Thành bị phạt mỗi người 25.000.000 đồng về hành vi khai thác rừng trái pháp luật.
Một vụ án khai thác lâm sản trái phép khác ở xã Xuân Giang cũng khiến dư luận đau xót không kém, đó là vụ án khai thác rừng có khối lượng tang vật lên đến trên 42m3 gỗ rừng.
Cụ thể, ngày 22/01/2021 Hạt Kiểm lâm huyện Quang Bình đã kết hợp với đội điều tra hình sự, kinh tế, ma túy và môi trường Công an huyện tiến hành mật phục bắt quả tang đối tượng Bàn Văn Chính (SN 1990), địa chỉ thôn Nà Peng, xã Nà Khương khai thác gỗ rừng tự nhiên tại khu vực đỉnh dốc Khau Trà thuộc thôn Bản Tát, xã Xuân Giang.
Quá trình truy bắt 1 đối tượng đã bỏ trốn khỏi hiện trường. Nhận thấy vụ việc dấu hiệu phức tạp có thể liên quan đến nhiều đối tượng, Hạt Kiểm lâm đã xin ý kiến của thường trực UBND huyện cho chuyển vụ việc đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Quang Bình để tiến hành điều tra, xác minh.
Sau khi tiếp nhận thông tin, Công an đã tiến hành phối hợp với Viện kiểm sát nhân dân huyện, Hạt Kiểm lâm và UBND xã Xuân Giang, Ban Quản lý thôn Bản Tát kiểm tra cụ thể tại khu rừng tự nhiên do UBND xã Xuân Giang quản lý. Tổ công tác phát hiện có 34 cây gỗ gồm: Gội Nếp nhóm IV, Ken nhóm V, Cáng Lò, Sôi Sâng, Chèo Tía, Vải Rừng nhóm VI, Trám trắng, Vàng Anh, Vạng Trứng, Tau Muối nhóm VII, tổng khối lượng đo được là 42,117m3.
Trong số 34 cây gỗ bị chặt hạ có 04 cây đã cắt cũ khoảng năm 2019, còn lại các cây khác được cắt vào khoảng cuối năm 2020 và đầu năm 2021.
Vị trí các cây gỗ bị chặt hạ thuộc rừng gỗ tự nhiên núi đất loại rừng thường xanh phục hồi, chức năng là rừng phòng hộ. Ngày 27/9/2021 Tòa án nhân dân huyện Quang Bình tiến hành mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án vi phạm quy định về khai thác, bảo vệ rừng và lâm sản đối với 5 đối tượng trên.
Kết thúc phiên tòa HĐXX tuyên Hoàng Văn Lưu 4 năm 6 tháng tù giam; Bàn Văn Chính 4 năm tù; Bàn Văn Thanh 3 năm tù; Lý Văn Tài 3 năm tù; Lý Văn Chung 2 năm 6 tháng tù; Hoàng Văn Nguyên 3 năm tù cho hưởng án treo. Riêng đối tượng Vương Quốc Thành do chưa đủ yếu tố cấu thành tội phạm nên Công an huyện đã chuyển cho Hạt Kiểm lâm huyện Quang Bình tham mưu Chủ tịch UBND tỉnh phạt 50.000.000 đồng.
Rừng vẫn… “chảy máu”
Ở xã Xuân Giang, chuyện mất rừng vẫn được đổ cho sự nghèo khó của đồng bào, người dân túng quẫn quá thì lên núi chặt gỗ đem đi bán cho xưởng bóc. Nhưng thực tế, đó chỉ là giải pháp trước mắt, chứ lâu dài thì cần được tuyên truyền và hướng cho người dân có nhận thức đúng đắn về lợi ích của rừng, nhân dân có nghề mới may ra không lên núi phá rừng nữa.
Nhiều người dân nơi này rầm rì kháo nhau bảo nguồn nước ngày nay dần cạn kiệt vì đầu nguồn không còn được rừng bao phủ như xưa nữa. Nhưng người dám đứng lên đấu tranh rất hiếm, vì họ sợ các đối tượng cùng làng trả thù, sợ bị giới chức địa phương… làm khó, cứ thế diện tích rừng ngày càng thu hẹp lại.
Mới đây, một người dân thông tin cho cơ quan báo chí về vụ việc phá rừng tại khu vực đồi Ba Chỏm, thuộc thôn Tịnh, xã Xuân Giang nhưng lại đặc biệt yêu cầu phóng viên phải giữ bí mật về danh tính của họ.
Về nội dung này, ngày 26/11/2021, UBND xã Xuân Giang cũng đã có báo cáo cụ thể đơn vị và cơ quan chức năng cũng đã phát hiện tại khu vực trên có một lô gỗ thuộc loài thông thường từ nhóm VI-VIII dạng tròn, đường kính từ 10 - 30cm đã cắt khúc dài 2,0m, vết cắt còn mới. Số lượng kiểm đếm là 298 khúc và tổng khối lượng đo được là 11,886m3.
Quá trình làm việc, ông Hoàng Văn Liêm (SN 1970) có địa chỉ tại thôn Tịnh nhận là chủ gỗ, đồng thời cho rằng ông này đã thuê thêm nhiều người khác khai thác số gỗ trên có tổng diện tích khoảng 0,3ha. Quá trình đo đạc cho thấy, tọa độ đo đạc được xác định tại khoảnh 23, tiểu khu 328, hiện trạng rừng hỗn giao TN-G tự nhiên núi đất, chức năng sản xuất.
Ngày 30/11/2021, UBND huyện Quang Bình tiếp tục có Văn bản số 1668/UBND hối thúc các cơ quan chức năng của huyện này tham mưu cho thường trực huyện giải quyết dứt điểm vụ việc khai thác lâm sản trái phép tại khu rừng Ba Chỏm, thôn Tịnh. Đồng thời, yêu cầu báo cáo huyện trước ngày 6/11/2021.
Nói về thực trạng phá rừng tại địa phương này, một người dân thôn Tịnh xin dấu tên xót xa cho biết: “Hiện tại gỗ rừng tự nhiên thì cứ ngày ngày ra khỏi rừng, người dân chúng tôi có phản ánh cũng không có tác dụng. Cứ tình trạng phá rừng thế này, rồi rừng sẽ hết, nguồn nước cũng cạn kiệt. Rồi chính con người sẽ bị thiên nhiên trừng phạt mà thôi”.
