Nhìn thẳng vào những yếu kém trong quản lý đầu tư xây dựng cơ bản

Những yếu kém, bức xúc nổi bật được đề cập tới là quy hoạch, kế hoạch đầu tư chưa có tầm nhìn xa, đầu tư dàn trải diễn ra khá phổ biến; lãng phí, thất thoát trong đầu tư XDCB còn lớn; nợ đọng vốn XDCB ở mức cao, kéo dài, hiệu quả đầu tư thấp...Rất nhiều con số được dẫn chứng cho những yếu kém nói trên. Cụ thể là quy hoạch Cảng biển, Cảng hàng không còn bất cập, quá gần nhau, khai thác không hiệu quả, nhiều tuyến bay nội địa bị lỗ; quy hoạch ngành giấy, mía, đường, khu công nghiệp, nhà máy chế biến rau quả, hải sản...chưa phù hợp thực tế. Qua thanh tra một số dự án lớn cho thấy con số sai phạm chiếm 13-19% tổng số vốn đầu tư. Đến nay, có 1551 dự án có nợ quá hạn của Quỹ hỗ trợ phát triển với tổng số 1185 tỷ đồng, lãi treo 950 tỷ đồng. Chương trình đánh bắt xa bờ và chương trình mía đường để lại khoản nợ lớn, trong đó chương trình đánh bắt xa bờ đến nay mới thu hồi được 15% vốn vay đến hạn phải trả. Tổng nợ đọng trong XDCB hiện là 11.000 tỷ đồng, trong đó các bộ, ngành nợ 3500 tỷ đồng (Bộ GTVT và Bộ Nông nghiệp và PTNT là những con nợ lớn nhất); các địa phương nợ 7500 tỷ đồng.

Sau khi phân tích nguyên nhân, các biện pháp được đưa ra là áp dụng cơ chế, giải pháp mạnh trong quản lý dự án, nâng cao chất lượng quy, có tầm nhìn dài hạn, tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm toán, giám sát; hoàn thiện hệ thống pháp luật, tích cực cải cách hành chính, đặc biệt là sẽ quy trách nhiệm cá nhân một cách cụ thể hơn...

Với tinh thần 'nhìn thẳng, nói thật', các đại biểu Quốc hội cơ bản đồng tình với cách đánh giá của Chính phủ, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội và thảo luận làm rõ thêm các bất cập, yếu kém, kiến nghị giải quyết một số vấn đề cụ thể ở địa phương và bổ sung một số giải pháp nhằm sớm lập lại trật tự, kỷ cương trong lĩnh vực XDCB.