Tính đến thời điểm thanh tra, UBND quận 1 được UBND TP HCM giao quản lý, theo dõi 186 nhà, đất công. Ngoài ra, từ năm 2019, quận đã đưa thêm 42 nhà, đất công vào phương án sắp xếp lại nhưng chưa được Ban Chỉ đạo 167 phê duyệt.
Về tình hình sử dụng tài sản công để cho thuê, liên doanh, liên kết, Thanh tra TP chỉ ra nhiều sai phạm tại các đơn vị do UBND quận 1 quản lý, trong đó có Trung tâm Thể dục thể thao (TDTT) quận 1.
Trước năm 2022, Trung tâm TDTT quận 1 cho thuê 32 mặt bằng với số tiền 18,7 tỷ đồng. Tháng 12/2022, UBND quận 1 đã có văn bản chuyển Cơ quan CSĐT Công an TP để làm rõ hành vi để ngoài sổ sách nguồn thu 12,5 tỷ đồng từ việc cho thuê 32 mặt bằng nói trên. Tại buổi làm việc vào tháng 7/2023, UBND quận 1 đã cung cấp đầy đủ hồ sơ theo yêu cầu của Công an TP.
Giai đoạn 2022 - 2023, Trung tâm TDTT quận 1 tiếp tục cho thuê nhiều mặt bằng tại 4 địa chỉ nhà, đất công khi chưa được cấp thẩm quyền phê duyệt. Trong đó, cho đơn vị khác thuê mặt bằng để kinh doanh bãi giữ xe, rạp chiếu phim trái quy định.
Từ tháng 1/2022 đến tháng 6/2024, tổng thu từ hoạt động cho thuê các địa chỉ nhà, đất công nói trên là 39 tỷ đồng, tổng chi là 32,8 tỷ đồng, chênh lệch thu - chi 6,1 tỷ đồng.
Theo Thanh tra TP, tại các hợp đồng cho thuê mặt bằng giữa Trung tâm TDTT quận 1 và các đơn vị, không có điều khoản cụ thể về chế tài phạt hợp đồng khi bên thuê chậm trả tiền và các nghĩa vụ khác.
Việc Trung tâm TDTT quận 1 cho thuê mặt bằng tại các vị trí nhà, đất nói trên không có trong đề án sử dụng tài sản công, không qua đấu giá mà cho thuê bằng hình thức thoả thuận.
Đối với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên quận 1, đã cho thuê mặt bằng ngắn hạn để làm bãi xe, căn tin, phòng học… tại 5 địa chỉ nhà đất khi không có đề án sử dụng tài sản công được cấp có thẩm quyền phê duyệt, tổng thu được gần 18 tỷ và tổng chi gần 8 tỷ. Việc cho thuê trên không thực hiện tổ chức đấu thầu giá mà chỉ qua thỏa thuận.
Thanh tra kết luận việc cho thuê mặt bằng, cho thuê tài sản kết cấu hạ tầng khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt đề án sử dụng tài sản công là trái với quy định.
Trong quản lý nhà cho thuê, Cty TNHH MTV Dịch vụ công ích quận 1 chưa quản lý chặt chẽ dẫn đến tại 9 địa chỉ nhà, đất phát sinh việc đơn vị thuê không thực hiện đúng các điều khoản trong hợp đồng. Có 3 địa chỉ nhà đất (số 75 -77 Hồ Tùng Mậu, số 35 Đồng Khởi, số 95 đường Pasteur) đơn vị thuê đem cho thuê lại hoặc hợp tác kinh doanh; 4 địa chỉ nhà đất (số 35 Đồng Khởi, 160 Hai Bà Trưng, 55 Nguyễn Công Trứ, 8 và 18 đường Pasteur) đơn vị thuê phá bỏ hiện trạng, xây dựng mới công trình nhiều tầng để kinh doanh. Điều đáng nói là UBND quận 1 cấp phép xây dựng vào năm 2008, không có ý kiến chấp thuận của UBND TP.
Trong việc quản lý thu, chi tiền thuê nhà, Cty Dịch vụ công ích quận 1 chưa kịp thời đôn đốc, có biện pháp phù hợp để thu của các chủ hộ nhà tái định cư tiền mua nhà trả góp và lãi với số nợ hơn 1,6 tỷ đồng; nhà đất thuộc diện quản lý theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP với hơn 21 tỷ đồng.
Ba DN gồm Cty CP Thực phẩm & Sản xuất Thương mại Sài Gòn 1, Cty CP Dịch vụ Bưu chính viễn thông Sài Gòn (SPT), Cty CP Xuất nhập khẩu Tổng hợp 2, đã thuê 6 địa chỉ nhà, đất; phát sinh nợ đọng tiền thuê nhà trong nhiều năm với tổng cộng hơn 20,4 tỷ đồng; nhưng chậm thanh lý hợp đồng, chấm dứt việc cho thuê. Đến nay đã hết hạn hợp đồng thuê nhiều năm nhưng vẫn chiếm giữ 4/6 địa chỉ nhà đất gồm số 131 đường Calmette, 80 Nguyễn Huệ, 140 Bùi Thị Xuân, 212/1 Nguyễn Trãi.
Qua kiểm tra, ghi nhận trong giai đoạn 2022 - 2023, ba DN nêu trên đều sử dụng các địa chỉ nhà đất để kinh doanh thu lợi nhuận, thậm chí có địa chỉ cho thuê lại và đã thu tiền của đối tác từ nhiều năm nay nhưng vẫn viện dẫn lý do gặp khó khăn trong kinh doanh để không nộp tiền thuê nhà và cũng không trả lại nhà, đất, không cam kết thời hạn khắc phục.
Cty Dịch vụ công ích quận 1 đang quản lý 1.682 địa chỉ nhà đất gồm 1.509 căn nhà cũ thuộc sở hữu nhà nước, 65 địa chỉ nhà tái định cư là các căn hộ chung cư và 108 địa chỉ nhà, đất thuộc diện quản lý theo Nghị định 167/2017/NĐ-CP.
Chợ Bến Thành cho thuê bãi xe không qua đấu giá
Theo KLTT, dù không có trong đề án sử dụng tài sản công của UBND quận 1 nhưng Ban Quản lý chợ Bến Thành vẫn cho thuê mặt bằng, kết cấu hạ tầng chợ để làm dịch vụ bãi giữ xe, máy ATM với tổng thu 1,9 tỷ đồng.
Sau khi trừ tổng chi 200 triệu đồng và các chi phí khác, số tiền chênh lệch còn lại là 1,7 tỷ đồng. Ban Quản lý chợ Bến Thành kiến nghị sử dụng số tiền này để cải tạo, chỉnh trang chợ. Mới đây, UBND quận 1 đề xuất UBND TP cho nộp khoản tiền này vào ngân sách.
