Cụ thể, về mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, theo Thanh tra TP HCM nêu rõ, BV Ung Bướu đã có sai sót về trình tự thủ tục khi không ban hành quyết định thành lập bên mời thầu là chưa phù hợp quy định tại khoản 3, Điều 74 Luật Đấu thầu năm 2013. Trong khi, việc mua sắm vật tư y tế và hóa chất, BV thực hiện 32 gói thầu mua sắm trực tiếp mà không tổ chức đấu thầu rộng rãi. Sai sót nêu trên thuộc trách nhiệm của Giám đốc BV Ung Bướu và các khoa, phòng, cá nhân có liên quan.
Đối với BV Nhân dân Gia Định, việc lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm (giai đoạn 2011 - 2015 và giai đoạn 2016 - 2020), BV chỉ lập dự kiến kế hoạch đầu tư mua sắm trang thiết bị y tế trong chương trình hoạt động 5 năm của BV, chưa xây dựng thành kế hoạch mua sắm. Bên cạnh đó, việc lập dự toán gói thầu vật tư y tế, từ năm 2014 - 2017, BV lập dự toán trên cơ sở áp dụng báo giá của 3 đơn vị cung cấp vật tư, sau đó tính trung bình cộng của 3 báo giá này để xác định đơn giá cho từng mặt hàng.
Theo quy định tại điểm a, khoản 2, Điều 11 Thông tư số 58/2016/TT-BTC của Bộ Tài chính thì khi lập và xác định giá gói thầu trong kế hoạch lựa chọn nhà thầu cần căn cứ vào ít nhất một trong các tài liệu sau: “Giá hàng hóa cần mua của ít nhất 3 đơn vị cung cấp hàng hóa khác nhau trên địa bàn để làm căn cứ xác định giá gói thầu”. Như vậy, BV cần lấy giá thấp nhất trong 3 thông báo giá để đảm bảo giá dự toán được lập là thấp nhất.
Không những vậy, BV Nhân dân Gia Định còn thực hiện mua sắm trực tiếp 15 gói trang thiết bị y tế mà không tổ chức đấu thầu rộng rãi là không đúng quy định của Luật Đấu thầu vì giá trị các gói thầu không đủ điều kiện để áp dụng hình thức đấu thầu hạn chế và chỉ định thầu theo quy định tại Điều 21, Điều 22 Luật Đấu thầu năm 2013 mà phải đấu thầu rộng rãi.
Đối với BV Nhi Đồng 1, việc lập kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm (giai đoạn 2011 - 2015 và giai đoạn 2016 - 2020), BV chưa lập thành kế hoạch mua sắm trang thiết bị y tế 5 năm, mới chỉ lồng ghép trong kế hoạch hoạt động 5 năm. Ngoài ra, qua kiểm tra chọn mẫu gói thầu “Mua sắm hệ thống chụp cộng hưởng từ 1.5 Tesla” và gói thầu “Mua sắm thiết bị chuẩn đoán hình ảnh năm 2017” có một số thiếu sót về mặt hình thức như sau: Giám đốc BV có văn bản yêu cầu các nhà thầu tham dự bổ sung hồ sơ đề xuất kỹ thuật là chưa phù hợp theo khoản 1, Điều 16 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ vì đối với các nội dung đề xuất về kỹ thuật, bên mời thầu chỉ được yêu cầu nhà thầu làm rõ và không được yêu cầu nhà thầu bổ sung, việc bổ sung tài liệu chỉ áp dụng đối với trường hợp chứng minh tư cách hợp lệ, năng lực và kinh nghiệm.
Quyết định số 785/QĐ-BVNĐ1 ngày 16/9/2014 về phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu của gói thầu “Mua sắm vật tư tiêu hao năm 2014 - Đợt 2” không thể hiện hình thức lựa chọn nhà thầu là không phù hợp quy định tại khoản 4, Điều 9 Thông tư số 68/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính. Các sai sót nêu trên thuộc trách nhiệm của Giám đốc BV Nhi Đồng 1 và các khoa, phòng, cá nhân có liên quan.
Qua thanh tra việc mua sắm trang thiết bị y tế và vật tư y tế, cả 3 BV nói trên đều có sai sót trong việc áp dụng hình thức đấu thầu thực hiện mua sắm trực tiếp vật tư y tế. Do đó, các đơn vị (BV) cần phải lập kế hoạch, dự toán các gói thầu mua sắm vật tư y tế đảm bảo đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của BV để tổ chức đấu thầu rộng rãi tất cả các gói thầu. Riêng đối với trường hợp BV Nhân dân Gia Định mua sắm trực tiếp 15 gói thầu thiết bị y tế, Thanh tra kiến nghị UBND thành phố giao Giám đốc Sở Y tế khảo sát tất cả các BV công lập trực thuộc Sở Y tế còn lại để tiến hành thanh tra đối với đơn vị có thực hiện mua sắm trực tiếp trang thiết bị y tế.
Đồng thời, với nội dung liên doanh, liên kết mua sắm, sử dụng trang thiết bị y tế, do hạn chế về thời gian nên Thanh tra thành phố ghi nhận tình hình, số liệu tại từng BV và kiến nghị Chủ tịch UBND thành phố giao Giám đốc Sở Y tế tiến hành thanh tra nội dung này.
Trách nhiệm thuộc về ai?
Liên quan đến việc thực hiện đấu thầu thuốc chữa bệnh, theo Thanh tra TP HCM, Sở Y tế đã chậm trễ trong việc phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu năm 2018 - 2019 tại BV Ung Bướu. Tại BV Ung Bướu, đơn vị này không phạt vi phạm hợp đồng đối với các công ty không cung cấp thuốc theo kết quả lựa chọn nhà thầu; không thực hiện đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu và kết quả lựa chọn nhà thầu năm 2016, không thông báo kết quả đánh giá hồ sơ đề xuất kỹ thuật năm 2016; không đăng tải thông tin mua sắm trực tiếp trên hệ thống mạng đấu thầu quốc gia theo quy định tại Điều 7 Nghị định số 63/2014/NĐ-CP của Chính phủ.
BV Nhi Đồng 1 chưa chủ động trong công tác trình duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, chờ văn bản hướng dẫn của Sở Y tế để tiến hành nộp tờ trình đề nghị phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu mua sắm thuốc chữa bệnh là thực hiện chưa đúng quy định tại khoản 1, Điều 7 Thông tư số 11/2016/TT-BYT của Bộ Y tế. Đáng lưu ý, BV Ung Bướu, BV Nhân dân Gia Định và BV Nhi Đồng 1 không thực hiện hủy thầu đối với các mặt hàng thuốc không lựa chọn được nhà thầu là chưa đúng quy định tại khoản 3, Điều 35 Thông tư số 11/2016/TT-BYT của Bộ Y tế.
Theo Thanh tra TP HCM, các sai sót nêu trên có trách nhiệm của Giám đốc Sở Y tế, Giám đốc và Trưởng khoa Dược, Trưởng phòng Tài chính - Kế toán các BV Ung Bướu, BV Nhi Đồng 1, BV Nhân dân Gia Định.