Nhiều tồn tại, thiếu sót tại dự án xử lý rác thải vùng trọng điểm ở Huế

Dự án xử lý triệt để ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt tại các khu vực trọng điểm trên địa bàn TP Huế được triển khai từ năm 2018, dự kiến hoàn thành năm 2022 với tổng mức đầu tư cả 2 giai đoạn gần 86 tỷ đồng.

Trong đó, giai đoạn 1 hơn 68 tỷ đồng, giai đoạn 2 hơn 17 tỷ đồng, hiện đã giải ngân 50 tỷ đồng, do Ban Quản lý dự án (QLDA) Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị TP Huế làm chủ đầu tư.

Mục tiêu đầu tư của dự án là giải quyết triệt để tình trạng ô nhiễm môi trường do rác thải sinh hoạt trên địa bàn Phong Điền, Quảng Điền, Hương Trà (cũ), nhằm đảm bảo vệ sinh môi trường bền vững và phục hồi sinh thái.

Theo kế hoạch ban đầu, công trình có công suất xử lý 150 tấn rác/ngày đêm và phải đi vào vận hành từ quý IV/2022. Tuy nhiên đến nay, dự án vẫn chưa hoàn thành, phải điều chỉnh tới 5 lần, kéo dài tiến độ nhiều năm so với kế hoạch.

Mới đây Thanh tra TP Huế đã chỉ ra các thiếu sót, tồn tại trong quá trình thực hiện, nghiệm thu và quản lý dự án này. Theo kết luận thanh tra, tại gói thầu số 19, chủ đầu tư đã nghiệm thu, thanh toán hạng mục phòng cháy chữa cháy (PCCC) và các thiết bị PCCC gồm ba thiết bị với tổng giá trị 323 triệu đồng. Nhưng tại thời điểm kiểm tra thực tế, các thiết bị này không có tại công trình.

Giải trình về vấn đề này, Ban QLDA Đầu tư xây dựng và Phát triển đô thị TP Huế cho biết, sau khi lắp đặt, nghiệm thu và thanh toán xong, đơn vị thi công lo ngại nguy cơ mất cắp nên đã đưa thiết bị về cất giữ tại kho của đơn vị thi công. Ban QLDA và nhà thầu có lập biên bản cam kết về cất giữ thiết bị nêu trên.

Ngoài ra, tại gói thầu số 8, thanh tra phát hiện nhiều hạng mục như khe co, khe giãn, khe dọc của một số tuyến đường bê tông chưa đủ điều kiện nghiệm thu theo quy định. Một số vị trí chưa được chèn bitum nhựa đường theo thiết kế, nhưng vẫn được Ban QLDA nghiệm thu, thanh toán khối lượng hoàn thành.

Thanh tra TP Huế cũng đánh giá việc dự án kéo dài nhiều năm không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng công trình mà còn tiềm ẩn nguy cơ hư hỏng, thất thoát thiết bị do chưa xác định được thời điểm vận hành chính thức. Trong khi đó, việc lắp đặt sớm các thiết bị trong điều kiện chưa sử dụng khiến chúng dễ xuống cấp bởi thời tiết, môi trường.

Đáng chú ý, dự án đang đối diện nguy cơ “đói” rác. Dù được thiết kế xử lý 150 tấn rác/ngày đêm, nhưng hiện nay toàn bộ rác thải sinh hoạt của TP Huế đã được chuyển về Nhà máy điện rác Phú Sơn với công suất xử lý khoảng 600 tấn/ngày đêm. Lượng rác còn lại tại khu vực lân cận dự án, chủ yếu thuộc các phường Phong Điền, Phong Thái, Phong Thu, Phong Dinh ở phía Bắc TP Huế chỉ khoảng 40 tấn/ngày đêm và đang được xử lý tại bãi rác khác.

Do đó, đến thời điểm này, chưa xác định được nguồn cung cấp rác, khối lượng cũng như phương án vận chuyển rác phù hợp để đưa về bãi rác này. Thêm vào đó, tuyến đường độc đạo Tỉnh lộ 16 dẫn vào khu vực bãi rác đã xuống cấp nghiêm trọng, gây nhiều khó khăn cho việc vận chuyển rác thải. 

Trước thực trạng trên, Thanh tra TP Huế kiến nghị Chủ tịch UBND TP Huế chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, chủ đầu tư và các cơ quan liên quan rà soát, đánh giá lại toàn diện hiệu quả đầu tư của dự án, từ đó tham mưu phương án xử lý phù hợp nhằm tránh lãng phí ngân sách nhà nước.