Hàng loạt sai phạm
Theo Kết luận Thanh tra số 311/KL-TTrT ngày 24/4/2020 của Thanh tra tỉnh Bắc Kạn thì việc mua sắm trang thiết bị, vật tư y tế, hoá chất, sinh phẩm của Sở Y tế Bắc Kạn trong giai đoạn từ năm 2014 – 2018, là không có kế hoạch mua sắm theo quy định tại Điều 61 Nghị định 77/2015/NĐ-CP của Chính phủ về kế hoạch đầu tư công trung hạn và hàng năm, mà chỉ theo đề án được duyệt của UBND tỉnh.
Theo Kết luận Thanh tra, việc tổ chức đấu thầu mua sắm vật tư y tế, hoá chất năm 2014 và 6 tháng đầu năm 2015 của Sở Y tế có sai sót nghiêm trọng. Cụ thể, việc lập, thẩm định hồ sơ mời thầu không đúng quy định tại khoản 1 Điều 12 nghị định 63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/20149 của Chính phủ; lập, thẩm định hồ sơ mời thầu trước khi Quyết định phê duyệt kế hoạch đấu thầu.
Ví dụ như năm 2014 thì kế hoạch đấu thầu được phê duyệt ngày 21/1/2014, nhưng hồ sơ mời thầu có kết quả thẩm định lại là ngày 20/1/2014. Tương tự, 6 tháng đầu năm 2015, kế hoạch đấu thầu được phê duyệt ngày 18/12/2014, nhưng hồ sơ yêu cầu có kết quả thẩm định lại là ngày 15/12/2014.
Cũng theo Kết luận Thanh tra, hàng năm, việc xây dựng lập danh mục mua sắm trong kế hoạch đấu thầu chưa sát nhu cầu thực tế sử dụng và định mức tiêu hao vật tư hoá chất, sinh phẩm. Việc này dẫn đến tình trạng tỷ lệ số lượng, giá trị mua sắm thực tế thấp hơn so với giá trị trúng thầu (khoảng ±50%).
Trong công tác thẩm định giá, Sở Tài chính Bắc Kạn có văn bản giới thiệu trực tiếp đơn vị thẩm định giá, Sở Y tế chỉ định nhà thầu thẩm định giá theo văn bản đề nghị của Sở Tài chính, mà không có kế hoạch lựa chọn nhà thầu là sai quy định tại Điều 33 – Luật Đấu thầu.
Bên cạnh đó, Kết luận Thanh tra cũng chỉ rõ việc Sở Y tế ký Hợp đồng tư vấn số 14/2018/HĐ-TVGS ngày 28/12/2019 về việc tư vấn giám sát lắp đặt trang thiết bị y tế với giá trị lên tới hơn 74 triệu đồng mà không được UBND tỉnh Bắc Kạn phê duyệt tại Quyết định số 1803/QĐ-UBND ngày 30/10/2018 về việc mua trang thiết bị y tế thuộc đề án Bệnh viện vệ tinh chuyên ngành tim mạch và ung bướu tỉnh Bắc Kạn.
Việc mua sắm và lắp đặt trang thiết bị của Sở Y tế không phù hợp với thực tế dẫn đến tình trạng nhiều máy móc, thiết bị trị giá hàng tỷ đồng phải "đắp chiếu" không sử dụng, sau hơn 1 năm kể từ ngày bàn giao mới chỉ có 3/9 thiết bị được sử dụng, gây lãng phí, hàng năm lại phát sinh nhiều chi phí bảo dưỡng, duy tu những trang thiết bị, máy móc này.
Ví dụ như: Máy điện tim loại gắng sức chạy thăm, máy sốc điện, máy siêu âm màu Doppler, hệ thống UPS online, máy tạo nhịp tim tạm thời… vẫn chưa hề được sử dụng từ ngày được bàn giao.
Kết luận Thanh tra khẳng định, Sở Y tế thẩm định và quản lý các cơ sở y tế công lập thực hiện các đề án liên doanh, liên kết trái với quy định thông tư 15/2007/TT-BYT, không xác định được các yếu tố chi phí để xây dựng phương án chi phí của từng dịch vụ làm căn cứ quyết định mức thu.
Đồng thời không lập báo cáo kết quả hoạt động hàng năm của các đề án liên doanh, liên kết gửi Sở Y tế để quản lý theo dõi; Việc mua sắm hoá chất, vật tư phục vụ hoạt động dịch vụ trong quá trình liên doanh, liên kết của Sở Y tế từ năm 2014 đến năm 2016 do bên cung cấp thiết bị cung cấp là trái Thông tư nêu trên.
Có hay không việc Thanh tra tỉnh “ưu ái” Sở Y tế?
Với hàng loạt sai phạm trong công tác sử dụng quỹ bảo hiểm, y tế, mua sắm trang thiết bị y tế, vật tư y tế, đấu thầu thuốc chữa bệnh tại Sở Y tế Bắc Kạn giai đoạn 2014 – 2018, thậm chí có những sai phạm thuộc diện nghiêm trọng. Tuy nhiên, kiến nghị xử lý mà Thanh tra tỉnh đưa ra lại “vô cùng nhẹ”. Điều này khiến dư luận không khỏi nghi vấn có hay không sự “ưu ái” nhất định của Thanh tra tỉnh Bắc Kạn đối với Sở Y tế.
Ông Đinh Quang Hiếu – Phó Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Kạn |
Trao đổi với phóng viên về vấn đề này, ông Đinh Quang Hiếu – Phó Chánh Thanh tra tỉnh Bắc Kạn khẳng định: “Theo trình tự thủ tục đấu thầu, thì việc đấu thầu của Sở Y tế là hoàn toàn sai. Lập, thẩm định hồ sơ mời thầu trước khi Quyết định phê duyệt kế hoạch đấu thầu, là hoàn toàn không đúng. Bình thường phải có kế hoạch trước, thì mới đi thẩm định. Đằng này, Sở lại thẩm định trước mới có kế hoạch thẩm định.”
Chia sẻ thêm với phóng viên, ông Hiếu nói: “Thực tế các anh đi nhiều cũng biết rồi, “nó” tự điện thoại cho nhau trước biết hết rồi. Thậm chí “thằng nào” trúng thầu nó cũng biết trước hết rồi”.
“Hiển hiện như thế, biết như thế, nhưng mình không có chứng cứ. Chứng cứ chứng minh “họ” như thế thì mình không tìm được” – ông Hiếu lý giải "cái khó" trong việc kiến nghị xử lý vi phạm của Sở Y tế mà kết luận Thanh tra đã chỉ ra.
Liên quan tới việc, tại sao Thanh tra tỉnh không kiến nghị huỷ kết quả các gói thầu, lãnh đạo Thanh tra tỉnh nêu quan điểm: “Đây là sai về trình tự, nếu như việc đấu thầu đang được tổ chức thực hiện thì sẽ yêu cầu dừng ngay, để làm lại từ đầu. Nhưng này đã xảy ra vài năm, đã thanh quyết toán hết rồi, giờ chỉ đi thanh tra, kiến nghị xử lý thôi.”
Để tìm hiểu rõ hơn sự việc, phóng viên Báo Pháp luật Việt Nam đã liên hệ làm việc với Sở Y tế tỉnh Bắc Kạn. Tuy nhiên, lãnh đạo Sở báo bận, hẹn lúc khác làm việc. Qua điện thoại, Giám đốc Sở Y tế tỉnh Bắc Kạn cho biết: “Việc này không có gì đâu, Thanh tra tỉnh có kiến nghị xử lý gì đâu, chỉ nhắc nhở thôi. Hôm nào tôi rảnh, anh qua trao đổi sau”.
Trước vấn đề trên, đề nghị UBND tỉnh Bắc Kạn và các cơ quan chức năng cần xem xét lại Kết luận thanh tra của Thanh tra tỉnh. Cần thiết, tiến hành tổ chức thanh tra lại toàn bộ sự việc để làm rõ hơn những vấn đề còn đang khiến dư luận băn khoăn.
Báo Pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin về sự việc sau khi có phản hồi từ các cơ quan chức năng.