Nhiều học sinh đang 'chê' Đại học

Thí sinh trong kì thi THPT quốc gia năm nay.
Thí sinh trong kì thi THPT quốc gia năm nay.
(PLO) - Theo thống kê, kỳ thi THTP quốc gia 2016 -2017, tỷ lệ số học sinh không lựa chọn thi đại học tại nhiều tỉnh thành tăng cao so với năm học trước.

PGS Trần Xuân Nhĩ, nguyên Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD-ĐT) đánh giá, tỷ lệ học sinh thi đại học giảm là tín hiệu đáng mừng, cho thấy phần nào cái nhìn về bằng cấp đã thay đổi.

Có trường 100% chỉ xét tốt nghiệp

Tại Hà Nội, số thí sinh chỉ đăng ký thi tốt nghiệp, không thi đại học là 16.390 em. Theo ông Ngô Văn Chất - Trưởng phòng Quản lý thi và Kiểm định chất lượng giáo dục, Sở GD-ĐT Hà Nội, năm học này, lượng thí sinh chỉ đăng ký thi tốt nghiệp tăng cao so với năm ngoái (11.000 em). Điều này do học sinh đã xác định về khả năng bản thân và nhu cầu lựa chọn công việc trong tương lai. 

Theo thống kê của Sở GD-ĐT Hòa Bình, 70% thí sinh không thi đại học, cụ thể là 5.600 thí sinh (trong tổng số 8.100 em). Tỷ lệ này tăng 10% so với năm ngoái. Lãnh đạo Sở GD-ĐT Hòa Bình cho biết, vì thuộc tỉnh miền núi nên học sinh ở đây có nhu cầu học đại học, cao đẳng không nhiều.

Ông Thái Huy Vinh - Phó Giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Nghệ An cho biết, năm nay toàn tỉnh có 12.744 học sinh đăng ký thi chỉ để xét tốt nghiệp, chiếm hơn 44%. Số lượng này tăng so với năm 2015. Trong đó, các trung tâm giáo dục thường xuyên và một số trường, tỷ lệ học sinh chỉ xét tốt nghiệp lên tới 90 - 100%. Hầu hết các trường trong toàn tỉnh đều có khá nhiều học sinh không xét đại học, cao đẳng (ĐH, CĐ).

Lý giải cho việc này, ông Vinh cho rằng công tác phân luồng, hướng nghiệp của tỉnh trong những năm qua diễn ra khá tốt và hiệu quả. Khi mà tại các trường, giáo viên hướng nghiệp cho học sinh ngay từ đầu. Theo đó, ĐH không phải là con đường duy nhất đi đến thành công. Những em học lực trung bình, chúng tôi định hướng cho các em tốt nghiệp xong đi học nghề để nhanh chóng ra trường đi làm. Trong số 44% chỉ thi để xét tốt nghiệp, đa số các em chọn học nghề do các trường nghề có ưu đãi về học phí và liên kết với doanh nghiệp để cam kết ra trường có việc làm ngay.

Còn ông Nguyễn Đức Hoài - Trưởng phòng Giáo dục chuyên nghiệp, Sở GD-ĐT tỉnh Ninh Thuận cho biết: “Toàn tỉnh có 2.800/6.200 học sinh chỉ xét tốt nghiệp, chiếm 50%, tăng so với năm trước. Đa số các em thuộc huyện nghèo, huyện xa học lực yếu nên không chọn học ĐH. Có trường đến hơn 90% như Bác Ái, Thuận Bắc”.

Thí sinh đã bớt chạy theo bằng cấp ảo?

Hiện nay, cả nước có 412 trường ĐH,CĐ tính bình quân mỗi tỉnh, thành phố có khoảng 6,6 trường ĐH,CĐ; cả nước có khoảng 2,2 triệu sinh viên trong tổng dân số 95 triệu dân, cao hơn cả các quốc gia phát triển. Đây là một trong những nguyên nhân khiến số lượng cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp ngày càng tăng.

Theo PGS Trần Xuân Nhĩ, tỷ lệ học sinh thi đại học giảm là tín hiệu đáng mừng, cho thấy phần nào đánh giá về bằng cấp đã thay đổi. PGS Nhĩ đề xuất, Bộ GD-ĐT cần cải thiện việc phân luồng học sinh. Bởi lẽ, hết bậc THCS, chúng ta phải chia luồng học sinh sao cho số theo đại học chiếm khoảng 40-50%, còn lại theo trung học nghề, vừa học văn hóa vừa đào tạo công nhân lành nghề.

Mới đây, hội thảo “Đổi mới công tác đào tạo nhân lực cho các khu công nghiệp và khu chế xuất ở Việt Nam” đã thống kê quý 1/2016 cả nước có 225.000 người có trình độ cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp.

Theo PGS Nguyễn Ngọc Quang, Trường ĐH Kinh tế quốc dân, tình trạng sa sút của giáo dục đại học có một phần trách nhiệm rất lớn của các trường ĐH, đặc biệt các trường công lập khi các trường chạy theo số lượng đào tạo mà coi nhẹ chất lượng.

Trong cơ chế tự chủ tài chính nửa vời như hiện nay đã dẫn tới đa số các trường ĐH chạy theo số lượng quy mô đào tạo để có nguồn tài chính bù đắp các khoản chi thường xuyên. Hệ quả là một số trường công đua nhau tuyển giảng viên để tăng số lượng theo quy chế của Bộ mà coi nhẹ chất lượng giảng dạy, để từ đó có điều kiện tuyển số lượng sinh viên mà không quan tâm tới nhu cầu của xã hội và chất lượng đào tạo, dẫn đến lượng sinh viên tốt nghiệp bị thất nghiệp ngày càng cao.

Hơn nữa, chương trình đào tạo của các trường ĐH thường xây dựng chưa được công phu, chưa đáp ứng nhu cầu của người sử dụng lao động, chưa xuất phát từ điều kiện thực tiễn của nền kinh tế có nhiều biến động. Thông thường xây dựng chương trình đào tạo còn mang tính chủ quan, chưa thông qua kết quả khảo sát, nghiên cứu của các chuyên gia và doanh nghiệp... Nhiều trường ĐH sử dụng chương trình còn sao chép của các trường khác, sau đó cắt bớt tỷ lệ % số tiết theo chủ quan của người xây dựng.

Và như thế, năm nay, với lựa chọn giảm xét tuyển ĐH, thí sinh ngoài việc đã biết lượng sức mình thì các em cũng đã có cái nhìn thực tế hơn trong việc tìm một nghề nghiệp, một công việc thiết thực hơn là câu chuyện bằng cấp ảo...

GS Phạm Tất Dong - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội Khuyến học Việt Nam cũng cho rằng, ngày càng nhiều học sinh không chọn thi ĐH là khả quan. Bởi thực tế, nhiều năm gần đây, sau khi tốt nghiệp THPT, hầu hết học sinh đều đua nhau vào ĐH, nhiều người còn gọi là “phổ cập đại học”.Trong khi đó, phần “trống” là giáo dục nghề nghiệp, nơi cung cấp nguồn nhân lực là công nhân lành nghề phục vụ sản xuất trong giai đoạn hội nhập, cạnh tranh, ít có chất lượng cao.

Bình luận

Ý kiến của bạn sẽ được biên tập trước khi đăng. Xin vui lòng gõ tiếng Việt có dấu

Tin cùng chuyên mục

Việc dạy thêm, học thêm đang được "siết chặt" theo Thông tư 29. (Nguồn: MT).

Quản lý dạy thêm, học thêm và câu hỏi đang đặt ra

(PLVN) - Từ ngày 14/2/2025, Thông tư 29/2024/TT-BGD&ĐT (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm đã chính thức có hiệu lực. Việc “siết” dạy thêm, học thêm có đưa giáo dục về đúng giá trị thật, giữ gìn sự tôn nghiêm của nhà giáo không là những câu hỏi đang được đặt ra...

Đọc thêm

Học sinh hãy tự học, thay vì tâm thế chờ đợi

Các thầy cô Hà Nội tại buổi làm việc về thực hiện Thông tư 29. (Ảnh: minh họa MOET)
(PLVN) - Thông tư 29/2024/TT-BGD&ĐT (Thông tư 29) quy định về dạy thêm, học thêm được áp dụng ngay trong học kỳ 2 năm học 2024 - 2025, thời điểm kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh lớp 10 đến gần đang đặt ra câu hỏi, cách nào để học sinh cuối cấp không học thêm thầy cô trong trường vẫn đạt kết quả thi tốt như mong muốn?.

Việt Nam có nhiều dư địa cho đầu tư giáo dục chất lượng cao

Một nhóm học sinh Hà Nội tham gia Ngày hội Công nghệ thông tin. (Ảnh: TTXVN)
(PLVN) - Kết quả nghiên cứu của Saville Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh, Hà Nội và Bình Dương được công bố năm 2023 cho thấy một bức tranh về sự phát triển của các trường tư thục và những thách thức của hệ thống giáo dục hiện tại trong bối cảnh nhu cầu về giáo dục chất lượng ngày càng tăng.

Quản lý dạy và học thêm cần bảo đảm cân bằng giữa giáo dục và cuộc sống

Các trung tâm dạy thêm tại Nhật Bản rất phổ biến. (Ảnh: Japan Today)
(PLVN) - Dạy và học thêm đã trở thành một hiện tượng phổ biến ở nhiều quốc gia, đặc biệt tại những nền giáo dục cạnh tranh cao và áp lực thi cử lớn. Quản lý hoạt động dạy và học thêm là một thách thức với các nhà quản lý, đòi hỏi sự cân bằng giữa nhu cầu nâng cao, bổ trợ kiến thức ngoài giờ học chính quy và việc bảo vệ quyền lợi, giảm thiểu áp lực không đáng có cho học sinh.

Khơi dậy niềm yêu thích lịch sử qua những tiết học thực tế

Học sinh tham gia chương trình giáo dục lịch sử địa phương tại Thành cổ Xương Giang. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Nhắc đến môn Lịch sử, nhiều người thường hình dung đến những trang sách dày đặc chữ và những con số khô khan nhưng thực tế lịch sử còn là những câu chuyện sống động, chứa đựng nhiều bài học ý nghĩa về quá khứ. Để thay đổi suy nghĩ và khơi dậy niềm yêu thích môn học này, những tiết học thực tế đã ra đời, giúp học sinh không chỉ hiểu rõ hơn về lịch sử mà còn nuôi dưỡng tình yêu quê hương, đất nước, niềm tự hào dân tộc.

Bộ Giáo dục và Đào tạo sau sắp xếp còn 18 đơn vị

Cơ cấu tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo giảm từ 23 đơn vị xuống còn 18 đơn vị.
(PLVN) -  Chính phủ vừa ban hành Nghị định 37/2025/NĐ-CP ngày 26/2/2025 về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Giáo dục và Đào tạo, trong đó điều chỉnh bộ máy, giảm 5 đơn vị trực thuộc, từ 23 xuống còn 18 đơn vị.

Thi đánh giá năng lực: Hiểu đúng để sử dụng hiệu quả

Các thí sinh làm bài thi ĐGNL năm 2024. (Ảnh: VNU)
(PLVN) - Chỉ sau ngày đầu tiên mở đăng ký, kỳ thi đánh giá năng lực (ĐGNL) của Đại học Quốc gia Hà Nội đã thu hút khoảng 89.800 thí sinh đăng ký thành công trên tổng số 90.000 suất. Điều này đặt ra nhiều câu hỏi: Liệu đây có phải là cơ hội thực sự hay chỉ là một “cuộc đua” theo số đông?

Hà Nội chốt lịch thi vào lớp 10

Ảnh minh họa
(PLVN) - Kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 năm học 2025 - 2026 của TP Hà Nội được tổ chức trong hai ngày 7 và 8/6 với ba môn thi gồm Toán, Ngữ văn và môn thi hoặc bài thi thứ ba.

Nghị quyết 57-NQ/TW và sự bứt phá của các trường đại học

Đưa khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự trở thành động lực để hoàn thành công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. (Ảnh: MOST)
(PLVN) - Nghị quyết 57-NQ/TW đã và đang tạo ra sức sống mới, quyết tâm mới, động lực mạnh mẽ cho giáo dục đại học ở Việt Nam. Ở một số lĩnh vực, ngành nghề trọng điểm, Nghị quyết thực sự đi vào thực tế đồng hành cùng ngành Giáo dục và các trường đại học, các cơ sở nghiên cứu, các nhà khoa học rút ngắn lộ trình hành động để cán đích...

Những ngày đầu Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT có hiệu lực: Giáo viên, học sinh tuân thủ để việc dạy, học thêm vào nền nếp

Một tiết học trên trường của học sinh. (Ảnh: Fanpage Trường THCS Xuân Đỉnh)
(PLVN) - Thông tư 29/2024/TT-BGDĐT (Thông tư 29) đã có hiệu lực từ ngày 14/2/2025, dẫn đến những thay đổi quan trọng trong việc dạy và học thêm. Bớt áp lực, thêm tự chủ nhưng cũng không ít khó khăn, giáo viên, học sinh và phụ huynh đang từng bước thích nghi để tìm ra nhịp điệu mới cho giáo dục.