Phát hiện hơn 78.000 trường hợp mắc lao các thể
Ngày 22/12, Chương trình Chống lao Quốc gia đã tổ chức Hội nghị Tổng kết Chương trình Chống lao Quốc gia năm 2023 và trọng tâm công tác năm 2024.
Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) năm 2023 (WHO Global Tuberculosis Report 2023), hoạt động chẩn đoán và điều trị bệnh lao đã có sự phục hồi mạnh mẽ trên toàn cầu trong năm 2022, sau 2 năm gián đoạn liên quan đến COVID. Số bệnh nhân lao mới được phát hiện và báo cáo năm 2022 trên toàn cầu là 7,5 triệu người. Đây là con số cao nhất kể từ khi WHO bắt đầu theo dõi bệnh lao toàn cầu vào năm 1995. Trên toàn cầu trong năm 2022, bệnh lao đã gây ra khoảng 1,3 triệu ca tử vong. Con số này đã giảm so với ước tính trước đó của WHO là 1,4 triệu trong năm 2020 và 2021, và gần như quay trở lại mức số ca tử vong của năm 2019.
 |
TS.BS cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương. Ảnh: Ngọc Nga |
Tại Việt Nam, hiện Việt Nam vẫn là nước có gánh nặng bệnh lao cao, đứng thứ 11 trong 30 nước có số người bệnh lao cao nhất trên toàn cầu, đồng thời đứng thứ 11 trong số 30 nước có gánh nặng bệnh lao kháng đa thuốc cao nhất thế giới (báo cáo WHO Global TB Report 2023).
Trong 9 tháng năm 2023, đã phát hiện 78.674 trường hợp mắc lao các thể, tăng 1.909 bệnh nhân (2%) so với cùng kỳ năm 2022 và tăng 19.214 (32,3%) so với cùng kỳ năm 2021. Phát hiện lao kháng đa thuốc 9 tháng năm 2023 là 2.764 bệnh nhân, cao hơn các năm 2020, 2021, 2022 lần lượt là 9%, 44% và 4%.
Hoạt động Lao kháng thuốc, theo báo cáo đến hết tháng 9/2023, tổng số bệnh nhân được phát hiện là 2.764, và thu nhận 2.606 vào điều trị. Tuy nhiên kết quả này mới chỉ đạt mức 52,5% so với chỉ tiêu kế hoạch (4963). Tỷ lệ điều trị thành công của lô bệnh nhân 2 quý đầu năm 2021 là 75%, còn thấp hơn chỉ tiêu đề ra (78%) và ghi nhận tỷ lệ bỏ trị còn cao (11%) trong khi phác đồ chuẩn ngắn hạn đã được mở rộng trên cả nước, nguyên nhân có thể một phần do việc quản lý điều trị bệnh nhân lao kháng thuốc gặp nhiều khó khăn trong giai đoạn dịch COVID.
TS.BS cao cấp Đinh Văn Lượng cũng cho biết: “Số người tử vong do lao mỗi năm ở Việt Nam vẫn là một con số rất cao, ước chừng khoảng 12.000 - 13.000 ca mỗi năm thậm chí cao hơn so với những trường hợp tử vong vì tai nạn giao thông”.
Việc phát hiện bệnh lao tại các cơ sở y tế cho thấy rõ hiệu quả
Mặc dù vậy, trong năm 2023, Chương trình Chống Lao quốc gia vẫn đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Phát biểu tại Hội nghị, TS.BS cao cấp Đinh Văn Lượng, Giám đốc Bệnh viện Phổi Trung ương, Trưởng ban Điều hành Chương trình Chống lao Quốc gia cho biết, năm 2023 là năm bản lề quan trọng của Chương trình Chống lao Quốc, đánh dấu việc chúng ta đã đi được một nửa chặng đường triển khai Kế hoạch chiến lược phòng, chống lao giai đoạn 2021 – 2025. Chương trình Chống lao Quốc gia ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực và kết quả mà Chương trình chống lao các Tỉnh/TP đã đạt được trong năm 2023.
 |
Các đại biểu tham dự Hội nghị. Ảnh: Ngọc Nga |
Theo báo cáo, trong năm nay, Chương trình Chống lao quốc gia cũng đã chuyển thành công thanh toán thuốc lao từ nguồn Ngân sách nhà nước sang nguồn Quỹ Bảo hiểm y tế, cũng như vận động sự hỗ trợ của Bộ Y tế để áp dụng các chính sách hỗ trợ thanh toán các dịch vụ khác về khám chữa bệnh lao qua nguồn quỹ Bảo hiểm y tế một cách thuận tiện và hiệu quả.
Bên cạnh đó, năm 2023, Chương trình Chống lao Quốc gia bước đầu đạt được những thành tựu tích cực trong việc áp dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác chẩn đoán bệnh lao. Việc áp dụng trí tuệ nhân tạo mang lại ý nghĩa lớn cho hoạt động phát hiện bệnh lao, đặc biệt là các trường hợp lao dễ bị bỏ sót hoặc khó tiếp cận.
Ngoài ra, Chương trình phòng chống lao quốc gia đã nỗ lực duy trì mục tiêu triển khai công tác chống lao tại 100% số quận huyện và 100% số xã, phường. Tỷ lệ dân số được chương trình chống lao tiếp cận đạt 100%.
Hiện nay 51 trên 63 tỉnh, thành trên toàn quốc đã thành lập Bệnh viện Phổi, Bệnh viện lao và bệnh phổi. Quỹ Hỗ trợ người bệnh chiến thắng bệnh lao - PASTB phối hợp với Cổng thông tin nhân đạo Quốc gia 1400 mở cổng nhắn tin ủng hộ Quỹ PASTB. Kết thúc chiến dịch nhắn tin ủng hộ Quỹ, chương trình đã tiếp nhận được 47.155 tin nhắn, tương đương hơn 943 triệu đồng ủng hộ.
Ngoài ra, tổng số bệnh nhân lao phát hiện do y tế công - tư chuyển đến trong 9 tháng năm 2023 là 26.300 bệnh nhân (chiếm 33,4%). Như vậy việc phát hiện bệnh lao tại các cơ sở y tế cho thấy rõ hiệu quả.
Trong năm 2024 Chương trình đặt mục tiêu hoàn thiện thủ tục phê duyệt Dự án nhận viện trợ Quỹ Toàn cầu giai đoạn 2024-2026, phê duyệt kế hoạch hoạt động và kế hoạch tài chính Dự án năm 2024, đảm bảo tiến độ và hiệu quả triển khai các hoạt động theo kế hoạch phê duyệt cùng nhiều hoạt động quan trọng khác.
