Thuế là công cụ quan trọng để tạo nguồn thu cho ngân sách, ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo công bằng xã hội. Để có thể duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế Nhà nước phải luôn quan tâm tới các chính sách kinh tế, trong đó có chính sách thuế.
Những năm gần đây Nhà nước đã và đang thực hiện chiến lược cải cách chính sách thuế. Nhiều sắc thuế được sửa đổi bổ sung nhưng bên cạnh những mặt tích cực còn tồn tại không ít những điểm bất cập, những điểm còn hạn chế. Do đó, ngành thuế cần phải nghiên cứu, tìm hiểu cả những mặt tích cực, hạn chế của chính sách thuế để từ đó có hướng hoàn thiện, cải cách, bổ sung cho phù hợp với nền kinh tế, phát huy vai trò của thuế đối với sự phát triển kinh tế xã hội. Đặc biệt để khi áp dụng vào thực tế đảm bảo sự công bằng cho đối tượng nộp thuế.
Tuy nhiên nhiều ý kiến của người nộp thuế cho rằng thuế là nghĩa vụ mà chưa có quyền lợi. Liên quan đến vấn đề này Báo pháp luật Việt Nam nhận được rất nhiều đơn thư phản ánh về những những vướng mắc bất cập trong quá trình tiển khai thực hiện trong thực tế của thông tư 26/2015/TT-BTC và thông tư 156/2013/TT-BTC gây bất lợi và thiếu công bằng cho người nộp thuế.
Trao đổi về những vướng mắc với các Nhà thầu |
Cụ thể là các Nhà thầu trong lĩnh vực xây dựng đã và đang thi công các công trình có sử dụng vốn ngân sách Nhà nước nhưng chưa được thanh toán.
Để hiểu rõ nội dung phản ánh trên phóng viên báo Pháp luật Việt Nam đã trao đổi với bà N.T. H là đại diện của một Nhà thầu trong số 11 Nhà thầu thi công giai đoạn hai của dự án Ninh Cơ, Hải Hậu. Bà cho biết: “Dự án Ninh Cơ là một trong những dự án trọng điểm quốc gia của bộ giao thông vận tải, tiến độ thi công luôn là sức ép với Nhà thầu, hiện nay công trình đã hoàn thiện và quyết toán. Tuy nhiên vẫn chưa được thanh toán hết tiền đối ứng vốn ngân sách Nhà nước. Cuối năm rất nhiều khoản nợ phải thanh toán như vật tư, nhân công, thiết bị... nên chúng tôi và các Nhà thầu khác đang rất khó khăn. Tất cả các Nhà thầu đều mong chờ khoản thanh toán vốn đối ứng từ ngân sách.
Nhưng Kho bạc và Thuế Hải Hậu lại gây khó dễ khiến chúng tôi lâm vào cảnh khốn khó. Số tiền đối ứng còn nợ thì Ban quản lý cũng chưa xác định được khi nào sẽ thanh toán còn phụ thuộc vào ngân sách nhà nước. Trong khi chi cục thuế Hải Hậu luôn yêu cầu công ty cam kết số tiền nộp thuế dự kiến của công ty để có cơ sở báo cáo cấp trên. Hiện tại công ty được thông báo từ ban quản lý sẽ thanh toán một phần nhỏ từ vốn ngân sách còn nợ thì lại bị Kho bạc và chi cục thế Hải Hậu “xiết” thu nợ thuế luôn trong khi tiền ngân sách Nhà nước nợ công ty tôi nhiều hơn số thuế công ty nợ”
Công trình của các Nhà thầu thi công tại Ninh Cơ, Hải Hậu |
Những vướng mắc, chưa rõ ràng thông tư 26/2015/TT-BTC gây bất lợi cho người nộp thuế
Trao đổi với một số Nhà thầu nhiều ý kiến cho rằng “ việc phối hợp giữa Kho bạc và Thuế Hải Hậu mang tính chất “xiết” nợ chỉ vì muốn hoàn thành chỉ tiêu mà không quan tâm tới những khó khăn của Nhà thầu. Thực tế số tiền ngân sách nhà nước còn nợ nhiều hơn gấp nhiều lần so với số tiền chúng tôi nợ thuế.
Thông tư 26/2015-TT-BTC và công văn 4558/TCT-QLN chỉ hướng dẫn không tính tiền phạt chậm nộp đối với số tiền thuế còn nợ trong trường hợp người nộp thuế sử dụng vốn ngân sách nhưng chưa được thanh toán. Tại thông tư này chưa có điểm quy định cụ thể về cách thu ( thu theo tỷ lệ thanh toán bao nhiêu %) khi người nộp thuế chưa được thanh toán hết mà chỉ được thanh toán một phần trên số tiền Nhà nước còn nợ.
Ví dụ: Số tiền ngân sách nhà nước còn nợ Nhà thầu là: 8,6 tỷ
Số tiền được thanh toán từ nguồn ngân sách đợt này: 3,2 tỷ ( 37% trên tổng nợ)
Số tiền Nhà thầu nợ thuế Hải Hậu : 2,1 tỷ
Để đảm bảo sự công bằng thì thuế Hải Hậu chỉ được thu 37% trên tiến độ giải ngân của vốn ngân sách. Do chưa có quy định rõ ràng nên chi cục thuế Hải Hậu và Kho bạc đã phớt lờ ý kiến đề xuất của Nhà thầu và cho biết số tiền thanh toán trên sẽ chuyển về chi cục thuế huyện Hải Hậu.”
Kho bạc Nhà nước và chi cục thuế huyện Hải Hậu, Nam Định phớt lờ thông tư 26/2015/TT-BTC ngày 27/02/2015 để xiết nợ
Nhà thầu cung cấp văn bản và cho rằng “nội dung trong công văn số 1210/CV-CCT ngày 26/12/2016 Chi cục thuế huyện Hải Hậu đã gửi Kho bạc Nhà nước về việc đề nghị thu thuế vãng lai 2% vào NSNN của một số nhà thầu thi công thuộc Ban quản lý các dự án đường thủy. Trong công văn chi cục thuế chỉ căn cứ theo thông tư 156/2013/TT-BTC để đề nghị thu ngân sách mà không quan tâm tới thông tư 26/2015-TT-BTC . Điều này dẫn đến bất lợi đẩy Nhà thầu tới hoàn cảnh khó khăn và không đảm bảo sự công bằng. Kho bạc cũng thờ ơ, không có chính kiến khách quan, phương án giải quyết để đưa ra quyết định hợp lý đảm bảo quyền lợi cho Nhà thầu chỉ một mực thực hiện theo đề nghị của thuế Hải Hậu. ”
Công văn của chi cục thuế huyện Hải Hậu gửi Kho bạc Nhà nước không đề cập tới thông tư 26/2015/TT-BTC |
Những tranh luận trái chiều giữa cơ quan quản lý và người nộp thuế
Quan điểm của cán bộ thuế Hải Hậu áp dụng thông tư 156/2013/TT-BTC là thuế vãng lai 2% tính trên doanh thu, không kể là vốn trong nước hay nước ngoài và nộp ngay khi có doanh thu.
Quan điểm của Nhà thầu để bảo đảm quyền lợi chính đáng thì áp dụng theo thông tư 26/2015/TT-BTC chỉ nêu là nợ thuế nói chung vậy thuế vãng lai cũng là sắc thuế. Nhà thầu phải nộp thuế ngay khi có doanh thu trong trường hợp Nhà nước không nợ tiền. Nhà thầu chỉ đồng ý nộp thuế theo tiến độ thanh toán vốn ngân sách.
Bên nào cũng có lý lẻ để bảo vệ ý kiến của mình. Nhưng cuối cùng Nhà thầu vẫn là người thiệt thòi vì “thấp cổ bé họng” không biết kêu ai.
Kiến nghị của người nộp thuế với bộ tài chính và tổng cục thuế và Kho bạc nhà nước
Thông qua Pháp luật Việt Nam những nội dung vướng mắc, bất cập nêu trên nguyện mong của các Nhà thầu là kiến nghị bộ tài chính và tổng cục thuế có ý kiến với Kho Bạc Nà nước để xem xét, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn, đảm bảo quyền lợi chính đáng cho người nộp thuế.
Đồng thời Báo Pháp luật Việt Nam kính chuyển những nội dung liên quan này đến các cơ quan có thẩm quyền có những phương án giải quyết hợp lý, đồng hành với Doanh nghiệp đúng với mục tiêu của chính phủ: “ Chính phủ kiến tạo, doanh nhân khởi nghiệp”. Để các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chính sách thuế hoàn thiện hơn khi áp dụng vào thực tế.
Báo pháp luật Việt Nam sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc.