Trong văn bản mới đây của mình, Công ty Cổ phần Viễn thông Hà Nội (Hanoi Telecom) - chủ sở hữu thương hiệu Vietnamobile – cho rằng, việc sáp nhập EVN Telecom vào Viettel là vi phạm Luật Cạnh tranh.
Ảnh minh họa |
Viettel sẽ sở hữu hơn 50% tổng quỹ tần số 3G…
Trong công văn số 585 mà Hanoi Telecom gửi tới Cục Quản lý cạnh tranh, đồng thời cũng gửi tới Hội đồng Cạnh tranh, Hội Tiêu chuẩn và Bảo vệ người tiêu dùng, Hanoi Telecom cho rằng, chủ trương sáp nhập Công ty Thông tin Viễn thông Điện lực (EVN Telecom) vào Tập đoàn Viễn thông Quân đội (Viettel) là tập trung kinh tế quá mức và dồn mọi nguồn lực của EVN Telecom cho Viettel, là trái với các quy định của Luật Cạnh tranh cũng như các cam kết của Việt Nam khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO).
Theo nhận định của Hanoi Telecom, nếu mọi nguồn lực của EVN Telecom được chuyển giao toàn bộ cho Viettel bao gồm cả tài nguyên tần số 2G, 3G thì chỉ riêng đơn vị này sở hữu tới trên 50% tổng quỹ tần số 3G của quốc gia. “Điều này vi phạm Điều 18, Luật Cạnh tranh số 27/2004/QH11 quy định: “Cấm tập trung kinh tế nếu thị phần kết hợp của các doanh nghiệp tham gia tập trung kinh tế chiếm trên 50% trên thị trường liên quan” – công văn này viết. Vì thế, theo Hanoi Telecom, điều này nếu trở thành hiện thực sẽ tạo điều kiện cho Viettel trở thành “doanh nghiệp có vị trí độc quyền” trên thị trường viễn thông Việt Nam.
Thứ hai, do Viettel hiện chiếm gần 37% thị phần thông tin di động tại Việt Nam, nên theo Điều 11, Luật Cạnh tranh, với trên 30% thị phần, Viettel được coi là “doanh nghiệp có vị trí thống lĩnh thị trường”. Cho nên, nếu lấy được phần băng tần 3G đang chia sẻ với Hanoi Telecom từ EVN Telecom, việc Viettel sẽ “ngăn cản việc tham gia thị trường” cung cấp dịch vụ 3G “của những đối thủ cạnh tranh” như Hanoi Telecom là không thể tránh khỏi, vì chỉ với một phần nhỏ băng tần 3G còn lại, Hanoi Telecom sẽ không thể cung cấp dịch vụ 3G ra thị trường với giá cả cạnh tranh nhất do chi phí triển khai quá lớn. Điều này đi ngược với quy định cấm “lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường” theo Luật Cạnh tranh.
Ngoài ra, Hanoi Telecom còn cho rằng, trong kế hoạch tiếp nhận EVN Telecom của Viettel, Viettel sẽ được sử dụng miễn phí tất cả các cột tháp anten và hàng chục triệu cột điện trong khi đó các nhà mạng khác phải thuê cột điện để treo cáp với giá tăng gấp trên 7 lần so với giá khởi điểm. Điều này cũng vi phạm nghiêm trọng các quy định của Luật Cạnh tranh.
… và nguy cơ tái hiện thị trường viễn thông độc quyền
Ông Nguyễn Thành – một chuyên gia viễn thông – cho rằng, hiện EVN Telecom đang trong tình trạng đứng trước nguy cơ phá sản, vì thế, việc sáp nhập EVN Telecom vào Viettel hay bất kỳ doanh nghiệp viễn thông nào khác cũng được Luật Cạnh tranh nghiên cứu dưới góc độ này. Tuy nhiên, sự lo lắng của Hanoi Telecom rõ ràng là có cơ sở khi EVN Telecom và Hanoi Telecom là liên doanh dùng chung một giấy phép 3G, và đây là một yếu tố quan trọng trong thị trường viễn thông đầy cạnh tranh hiện nay.
Chính vì thế, chỉ trong một thời gian ngắn, Hanoi Telecom đã liên tục gửi công văn kiến nghị tới Thủ tướng, các bộ, ban, ngành hữu quan đề xuất mua lại phần băng tần 3G và cơ sở hạ tầng của EVN Telecom. Ngay trong công văn 585 nói trên, Hanoi Telecom cũng kiến nghị các đơn vị trên cần có ý kiến công khai với Chính phủ về việc sáp nhập EVN Telecom với Viettel để đảm bảo tạo lập một môi trường cạnh tranh lành mạnh trong lĩnh vực viễn thông tại Việt Nam, tránh sự quay trở lại thời kỳ độc quyền cũ hoặc dạng biến tướng của hình thức độc quyền mới.
Với sự phát triển hiện nay và thị phần viễn thông mà Viettel đang nắm giữ, nếu việc sáp nhập EVN Telecom vào Viettel thành công, họ sẽ có thị phần khống chế ưu thế mà cả hai nhà mạng của VNPT cộng lại cũng khó mà địch nổi. Chưa kể việc mất đi một nửa băng tần 3G đã được cấp phép, Hanoi Telecom có thể sẽ lâm vào tình trạng thất bại và khó khăn như đã từng xảy ra với SPT, SK, ảnh hưởng đến sự sống còn của mạng này.
EVN Telecom trong suốt quá trình tồn tại của mình chưa ghi dấu ấn rõ ràng nào, nhưng ngay ở thời điểm nhà mạng này trên bờ vực phá sản, số phận của nó lại tác động mạnh mẽ đến cả thị trường viễn thông đang cạnh tranh khốc liệt của Việt Nam. Thị trường sẽ phát triển theo hướng nào hóa ra lại phụ thuộc rõ nét vào sự tồn vong của một nhà mạng nhỏ.
Bách Nguyễn