Một dạo, người tiêu dùng rỉ tai nhau về loại hoa quả nhập khẩu theo đường tiểu ngạch có sử dụng các chất bảo quản gây ung thư. Lập tức, nhiều người “tẩy chay”, không mua hoa quả nhập khẩu theo đường tiểu ngạch mà quay sang sử dụng các loại hoa quả được trồng trong nước. Điều đó cho thấy, vai trò rất lớn của người tiêu dùng đối với hoạt động sản xuất-lưu thông trên thị trường. Do đó, Liên hiệp các Tổ chức người tiêu dùng quốc tế lấy chủ đề năm 2010 là “Tiền của chúng ta, quyền của chúng ta” nhằm kêu gọi người tiêu dùng cùng hành động bảo vệ quyền lợi của chính mình.
 |
| Chọn mua hàng tại Siêu thị Intimex. Ảnh: Đỗ Thu |
Thực hiện chủ đề năm 2010, Hội bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thành phố tập trung tuyên truyền và giải quyết những kiến nghị của người tiêu dùng liên quan đến lĩnh vực dịch vụ tài chính như ngân hàng, tín dụng, giao dịch không dùng tiền mặt, mở tài khoản, chuyển tiền, thanh toán bằng thẻ tín dụng, bảo hiểm y tế…Có thể khẳng định, với người tiêu dùng Việt Nam, các dịch vụ tài chính, còn khá mới mẻ. Vì vậy, trong quá trình tham gia các dịch vụ tài chính người tiêu dùng gặp nhiều khó khăn, gây bức xúc trong dư luận.
Trước hết, việc triển khai lắp đặt hệ thống thẻ ATM. Đây được coi là bước tiến của hệ thống ngân hàng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho người tiêu dùng. Hãy tưởng tượng khi ai đó phải giao dịch với một khoản tiền lớn đến hàng tỷ đồng, việc vận chuyển khó khăn, không an toàn. Nhưng nếu giao dịch được thực hiện qua hệ thống ngân hàng, mọi việc trở nên đơn giản. Song ở Việt
Bảo hiểm y tế trở nên quá quen thuộc với đối tượng là cán bộ, công chức và học sinh, sinh viên, nông dân. Tuy nhiên, số người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện vẫn khá thấp. Tại Hải Phòng, số người tham gia bảo hiểm tự nguyện đạt 34,29%, tỷ lệ người dân có thẻ bảo hiểm y tế chiếm 57,04% tổng số dân toàn thành phố (Số liệu báo cáo tổng kết ngành Y tế năm 2009). Tuy nhiên, nhiều người tiêu dùng chưa hiểu rõ về ý nghĩa của việc tham gia bảo hiểm y tế, quyền lợi được hưởng khi tham gia, nhất là với những người tham gia bảo hiểm y tế tự nguyện.
Nhiều nước trên thế giới, mọi người dân đều có thẻ tín dụng giao dịch nên hạn chế việc lưu thông tiền mặt trên thị trường. Ngay như Xin-ga-po, tất cả người dân đều giao dịch qua hệ thống thẻ ngân hàng. Tại Việt Nam, đến nay, các ngân hàng phát hành khoảng 16 triệu thẻ ATM, trong khi tổng dân số Việt Nam là 85 triệu 789 nghìn 573 người. Vì thế, mọi giao dịch chủ yếu bằng tiền mặt. Tiết kiệm là kênh đầu tư tài chính quan trọng nhưng vẫn còn khá nhiều người tiêu dùng chưa hiểu đầy đủ về tiết kiệm. Tín dụng ngân hàng ngày càng trở nên phổ biến. Nhiều người thuộc diện nghèo được tạo điều kiện vay vốn với lãi suất thấp để phát triển kinh tế gia đình, vươn lên thoát nghèo. Tuy nhiên, số hộ nghèo có nhu cầu được hỗ trợ vay vốn với mức lãi suất ưu đãi vẫn lớn.
Người tiêu dùng có thể dùng tiền của mình để mua bán, trao đổi các loại hàng hóa nên có vai trò quan trọng trong việc kích cầu sản xuất, lưu thông hàng hóa. Không chỉ với vai trò tham gia bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Hội bảo vệ người tiêu dùng thành phố sẽ tập trung phối hợp với các đơn vị đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức cho nhân dân. Qua đó giúp người tiêu dùng nhận thức đầy đủ về vai trò quyết định với sản xuất, lưu thông hàng hóa, cũng như quyền được yêu cầu các đơn vị, doanh nghiệp cung cấp các dịch vụ tốt nhất.
Đỗ Huy Số
(Phó chủ tịch kiêm
Tổng thư ký Hội bảo vệ quyền lợi
