Nhầm lẫn Methadone là ma tuý: Tiền lệ vô cùng nguy hiểm với các bác sỹ cai nghiện

Thuốc Paracetamol bán nhan nhản trên thị trường có chứa chất gây nghiện Codeinne.
Thuốc Paracetamol bán nhan nhản trên thị trường có chứa chất gây nghiện Codeinne.
(PLO) - Phiên tòa xét xử bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn đã bị hoãn lại bởi lý do các cơ quan chức năng không phân định được “Methadone là thuốc hay là ma túy”?  Chỉ riêng việc đi tìm câu trả lời cho vấn đề này đã khiến các cơ quan chức năng đau đầu. Trong khi đó, hiện nay trên thị trường đang bày bán công khai hàng loạt loại thuốc có khả năng gây nghiện nhưng lại không bị cơ quan chức năng xử lý. Báo PLVN xin đăng tải thông tin để bạn đọc nắm rõ hơn về thuốc Methadone là thuốc hay ma túy và nhan nhản những loại thuốc được bán công khai trên thị trường có khả năng gây nghiện…

Nhiều loại thuốc có chứa chất gây nghiện

Như báo PLVN đã thông tin ở những kỳ trước, ngày 06/04/2016, TAND quận Đống Đa mở phiên tòa xét xử sơ thẩm đối với bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn về hành vi “Mua bán trái phép chất ma túy” đã phải hoãn lại vì lý lo chưa phân định được Methadone là thuốc hay là ma túy?

Trong quá trình nghiên cứu, tìm hiểu và lấy ý kiến của rất nhiều chuyên gia về nhiều loại  thuốc phóng viên ghi nhận được, có rất nhiều loại thuốc trong đó có loại thuốc gọi là “thuốc điều trị duy trì”, và thuốc Methadone thuộc loại này. Đây là loại thuốc chủ vận mạnh nhưng cho tác dụng kéo dài và được dùng bằng đường uống.

Dùng liều từ 5mg – 10mg, 2 – 3 lần/ ngày và liên tục trong 2-3 ngày. Sau một thời gian thay thế cho heroin, các bác sĩ sẽ ngưng cho dùng Methadone và gây “hội chứng cai thuốc” nhẹ nhàng mà người nghiện chấp nhận được.

Tại Việt Nam, Methadone nằm trong danh mục chất ma túy được dùng hạn chế trong y tế tại Nghị định 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013. Bộ Y Tế cũng đã ban hành nhiều quyết định về việc hướng dẫn sử dụng, thực hiện điều trị nghiện bằng Methadone.

Một khi đã coi Methadone là thuốc thì  đương nhiên, việc người sử dụng nó ở đâu cũng được coi là dùng thuốc.

Thực tế cho thấy Methadone (nằm trong danh mục chất ma túy được dùng hạn chế trong y tế tại Nghị định 82/2013/NĐ-CP ngày 19/7/2013 và nhiều văn bản nhà nước khác) là thuốc, đã và đang sử dụng rộng rãi trong cai nghiện ma túy.

Không thể khẳng định nếu dùng Methadone ở cơ sở khám chữa bệnh thì coi là thuốc nhưng dùng ở ngoài đường thì là ma túy, đấy chính là một kiểu “đánh tráo” khái niệm. 

Trong khám chữa bệnh hiện nay có nhiều loại thuốc tây chứa nhiều hoạt chất gây nghiện và vẫn đang bán công khai trên thị trường, không cần qua đơn bác sĩ. Ví dụ như Codein là một dược chất được sử dụng khá rộng rãi do có tính chất  giảm đau, gây ngủ và giảm ho nên thường được kết hợp với các thuốc giảm như Paracetamol để tăng hiệu quả giảm đau, kết hợp với thuốc long đờm để trị chứng ho khan.

Tuy nhiên sử dụng Codein kéo dài sẽ gây nên tình trạng nghiện thuốc. Trên thị trường hiện nay có nhiều loại thuốc ho có chứa hoạt chất Codein, có rất nhiều loại biệt dược như Terpin Codein, Calyptin Codein…  

Sự việc xảy ra tại Thành phố Hồ Chí Minh khi nhiều em học sinh lạm dụng thuốc ho có hình chữ U với tên gọi Terpin Uphace không theo hướng dẫn của thầy thuốc, sử dụng sai mục đích đã dẫn đến những hậu quả đáng tiếc, nhiều học sinh đã trở thành người nghiện Codein và phụ thuộc vào thuốc.

Codein có bản chất hóa học là Methylmorphin, là alkaloid của thuốc phiện, nên có tác dụng giảm đau và giảm ho giống như Morpine, tuy nhiên tác dụng giảm đau và giảm ho của Codein kém Morphin 10 lần. 

Giống với Morphin, Codein cũng gây ức chế hô hấp, ức chế co thắt cơ trơn đường tiêu hóa. Codein hấp thu tốt ở đường uống, trong cơ thể có khoảng 10% Codein được chuyển hóa thành Morphin.

Vì có công thức hóa học giống với Morphine và khi chuyển hóa trong cơ thể 10% Codein chuyển hóa thành Morphine nên khi sử dụng với liều cao có thể gây các triệu chứng tương tự sử dụng ma túy như gây sảng khoái, lâng lâng, ảo giác, hưng phấn, kích thích thần kinh, mất phương hướng… 

Sử dụng Codein có thể có các triệu chứng không mong muốn như đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn, táo bón, khô miệng, đái ít, mạch nhanh, hồi hộp, mệt mỏi, hạ huyết áp, vã mồ hôi, đỏ mặt… 

Đáng lưu ý là sau khi vụ việc bị phát giác, không có cơ sở chữa bệnh hay phòng khám, hiệu thuốc nào bị truy tố trách nhiệm hình sự dù rõ ràng họ đã bán thuốc gây nghiện cho người dùng. 

Cần có khái niệm rõ ràng Methadone là thuốc hay ma túy

Có thể khẳng định, nếu là thuốc thì sử dụng bất kì nơi nào, thời điểm nào thì vẫn là thuốc chứ không phải là ma túy.

Rõ ràng, vụ việc bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn bị truy tố là một tiền lệ cực kì nguy hiểm cho giới bác sĩ chuyên điều trị cai nghiện ma túy. Nếu bác sĩ bán thuốc Methadone cho bệnh nhân tức là bác sĩ đó đang mua bán trái phép chất ma túy. Theo tính chất bắc cầu thì phải chăng nhà nước ta đang cho phép mua bán công khai chất gây nghiện (ma túy) tại các cơ sở điều trị?

Theo khái niệm về Thuốc tại Khoản 2 Điều 2 Luật Dược: “Thuốc là chất hoặc hỗn hợp các chất dùng cho người nhằm mục đích phòng bệnh, chữa bệnh... bao gồm thuốc thành phẩm, nguyên liệu làm thuốc;... Thuốc gây nghiện.... được quy định tại danh mục thuốc gây nghiện do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành...;”.

Như vậy, điều quan trọng nhất ở thuốc là chất có mục đích phòng bệnh, chữa bệnh, chứ không phải địa điểm được phép dùng thuốc này hay không. Bên cạnh đó, tiêu chí phân biệt rõ nhất của Thuốc gây nghiện và Chất ma túy:Thuốc gây nghiện là Thuốc có trong danh mục do Bộ Y tế ban hành (dù có chứa chất ma túy).

Đồng thời theo khoản 3.5 mục II Thông tư liên tịch 17 năm 2007 thì vi phạm trong việc mua, bán thuốc gây nghiện cần căn cứ vào mục đích của việc mua, bán thuốc này để xử lý vi phạm chứ không phải địa điểm mua, bán thuốc này. 

Nếu mục đích mua, bán thuốc gây nghiện chỉ là để kinh doanh, để chữa bệnh thì chỉ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc xử lý khác nhưng không phải là tội phạm về ma túy. 

Thêm vào đó, nếu mục đích mua, bán thuốc gây nghiện là để thỏa mãn nhu cầu trái phép chất ma túy thì  thì bị xử lý về tội phạm ma túy tương ứng (nếu thỏa mãn điều kiện về trọng lượng chất ma túy theo quy định của pháp luật). 

Từ những lập luận trên, tại phiên tòa sơ thẩm, Hội đồng xét xử đã hội ý và quyết định hoãn phiên tòa, trả hồ sơ để Viện kiểm sát điều tra bổ sung nhiều nội dung. Không ai có tội cho đến khi có bản án của Tòa, đến lúc này bác sĩ Nguyễn Trọng Ấn cần phải được tôn trọng chứ không thể gọi là tội phạm “mua bán trái phép chất ma túy”.

Trong quá trình liên hệ làm việc với các cơ quan chức năng liên quan đến vụ việc của bác sĩ Ấn, khi phóng viên liên hệ hầu hết các cơ quan từ Công an, Viện kiểm sát, Tòa án đều có ý “né” về việc này.

Được biết, phía cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an quận Đống Đa có gửi văn bản hỏi phía Thanh tra Bộ Y tê rằng Methadone là thuốc hay là ma túy?.

Và việc này, Thanh tra Bộ Y tế được Cục phòng chống HIV có văn bản tham mưu để trả lời. Được biết trong văn bản này cũng khẳng định rõ, Methadone là thuốc chứ không phải ma túy. 

Như vậy, khó có cơ sở pháp lý để để xử lý bác sĩ Ấn về hành vi “mua bán trái phép chất ma túy”, các cơ quan chức năng cần phải nghiên cứu và xem xét kỹ lưỡng để xử lý đúng người đúng tội, tránh để trường hợp xử lý oan sai, không đúng theo quy định pháp luật .

Báo PLVN sẽ tiếp tục thông tin, phản ánh./.  

Đọc thêm

Cụ ông con liệt sỹ bất ngờ nhận được thông báo cưỡng chế vi phạm hành chính?!

Mỗi khi trời mưa lối vào nhà ông Đạt thường bị ngập vì bị bít chặn đường thoát nước.
(PLVN) - Cụ ông 82 tuổi khẳng định trước khi nhận được thông báo về việc tổ chức thi hành quyết định cưỡng chế buộc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả, ông chưa từng nhận được biên bản vi phạm hành chính, quyết định xử phạt vi phạm hành chính để biết bản chất sự việc và thực hiện các quyền của mình theo quy định của pháp luật.

Phát hiện một thi thể nam giới trên sông Hậu

Phát hiện một thi thể nam giới trên sông Hậu
(PLVN) - Ngày 26/7, Công an huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long cho biết đang phối hợp với Phòng Kỹ thuật hình sự, Công an tỉnh tiến hành khám nghiệm tử thi, xác minh, điều tra làm rõ nguyên nhân tử vong của một thi thể trên sông Hậu.

Kon Tum: Kỳ lạ những công trình kiên cố tại lâm phần Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp Kon Plông

Công trình tại tiểu khu 478, thôn Kon Năng, xã Măng Cành.
(PLVN) - Như PLVN đã phản ánh trong số báo ra ngày 9/1/2024, thời gian gần đây, Cty TNHH MTV Lâm nghiệp Kon Plông (trụ sở thị trấn Măng Đen, huyện Kon Plông; 100% vốn nhà nước do UBND tỉnh Kon Tum làm đại diện chủ sở hữu) đã để xảy ra một số vụ phá rừng trên lâm phần của Cty; như tại tiểu khu 388, xã Đắk Ring; tiểu khu 400, xã Măng Bút.

Nhiệt điện Hải Phòng hủy thầu gói thầu mua than cám có giá hơn 1.311 tỷ đồng sau gần 5 tháng đấu thầu

Trụ sở Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng.
(PLVN) - Công ty CP Nhiệt điện Hải Phòng vừa có quyết định hủy kết quả lựa chọn nhà thầu đối với gói thầu cung cấp than cám 6a.14 phục vụ sản xuất có giá gói thầu hơn 1.311 tỷ đồng. Lý do hủy thầu được thông báo là do tất cả hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất không đáp ứng được các yêu cầu của hồ sơ mời thầu, hồ sơ yêu cầu. 

Tiếp vụ khu du lịch Ba Khan Village Resort không có giấy phép xây dựng nhưng đã đi vào hoạt động: Có thể yêu cầu ngừng hoạt động

Khu du lịch xây dựng hoàng tráng kiên cố, nhưng chính quyền địa phương không hề hay biết. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Liên quan đến khu du lịch Ba Khan Village Resort (Mai Châu, Hoà Bình) rộng 4ha đi vào hoạt động, thu tiền khi chưa được cấp phép xây dựng, chưa được chấp thuận chủ trương đầu tư, Luật sư Nguyễn Huy Long, Giám đốc Công ty Luật Legal Gate Việt Nam cho biết, về việc này các cơ quan chức năng có thể kiểm tra tình trạng hoạt động hợp pháp của công ty, có thể yêu cầu ngừng hoạt động, buộc áp dụng hình phạt hoặc yêu cầu Chủ đầu tư thực hiện các thủ tục cần thiết để hợp pháp hóa hoạt động.

Bắc Ninh: Nhiều bất cập trong việc thực hiện Dự án đường tỉnh 295 huyện Yên Phong

Quá trình thi công đã xảy ra tình trạng sụt lún rất nguy hiểm.
(PLVN) - Dự án đầu tư xây dựng cải tạo, nâng cấp đường tỉnh 295 (ĐT.295) có tổng mức đầu tư gần 80 tỷ đồng, do Ban quản lý các dự án xây dựng huyện Yên Phong (tỉnh Bắc Ninh) làm chủ đầu tư, Công ty xây dựng Việt Đức (TNHH) là nhà thầu thi công chính. Tuy nhiên, việc chấp hành pháp luật trong quá trình triển khai, thực hiện dự án có nhiều điểm bất cập khiến cuộc sống người dân bị ảnh hưởng…

Bài 3: “Cần nghiêm trị” trong vụ khai thác vàng trái phép tại Mường Tè (Lai Châu)

Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, ông Lê Như Tiến. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Bày tỏ quan điểm trong vụ Báo Pháp luật Việt Nam phản ánh việc khai thác vàng trái phép tại bản Bó, xã Mường Tè, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu, Đại biểu Quốc hội khóa XII, XIII, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội, ông Lê Như Tiến nhấn mạnh: Tài nguyên khoáng sản là bảo vật quốc gia, là nguồn lực của nhà nước. Nếu ai đó tự ý khai thác, không được phép của Nhà nước là vi phạm pháp luật, cần phải nghiêm trị.

Hưng Yên: Xã Đình Cao chỉ đạo khắc phục thiếu sót sau phản ánh của Báo PLVN

UBND xã Đình Cao, huyện Phù Cừ (tỉnh Hưng Yên).
(PLVN) -  Sau khi Báo PLVN đăng tải bài viết “Dự án 78 tỷ đồng ở Hưng Yên: Ai sai người đó chịu trách nhiệm". Ngày 02/11/2023, chủ đầu tư dự án là UBND xã Đình Cao, huyện Phù Cừ (tỉnh Hưng Yên) đã có văn bản phản hồi Báo PLVN và chỉ đạo các đơn vị thực hiện dự án nhanh chóng khắc phục những vấn đề thiếu sót mà Báo PLVN phản ánh.

"Vàng tặc" lộng hành tại Mường Tè, Lai Châu

Hình ảnh "hầm vàng tặc" được các đối tượng dựng lên để nguỵ trang. Nguồn ảnh MC
(PLVN) - Khu rừng sản xuất trên địa bàn bản Bó, xã Mường Tè, huyện Mường Tè, tỉnh Lai Châu từ lâu được người dân đồn thổi là nơi có trữ lượng vàng sa khoáng lớn. Cũng chính ở đây, đã từ nhiều tháng qua, các đối tượng đã lợi dụng việc thuê đất trồng rừng sản xuất nhưng thực chất đã biến nơi đây thành nơi khai thác vàng trái phép. Nhận được thông tin phản ánh của người dân, nhóm phóng viên đã về đây để tìm hiểu xác minh sự việc. Sau nhiều ngày quan sát và ghi nhận thực tế, phóng viên phát hiện một khu mỏ khai thác vàng trái phép quy mô lớn. Ẩn sau các tán lá rừng là một đường dây khai thác vàng rất chuyên nghiệp và hoạt động liều lĩnh.