Vụ việc này khiến tất cả 298 người trên chiếc máy bay bị thiệt mạng. Nga bị cáo buộc liên đới đến vụ việc này bởi hai nhẽ.
Thứ nhất, vùng miền Đông của Ukraine do lực lượng ly khai nổi dậy chống chính phủ Ukraine kiểm soát mà lực lượng này lại được Nga hậu thuẫn cả về chính trị lẫn quân sự. Thứ hai, kết quả điều tra cho thấy chiếc máy bay bị tên lửa sản xuất ở Nga bắn rơi cho dù cả quân đội Ukraine lẫn lực lượng ly khai nổi dậy ở vùng miền Đông Ukraine đều có trong tay loại vũ khí này.
Phía Nga bác bỏ mọi cáo buộc. Chính phủ Hà Lan thúc đẩy mạnh mẽ công chuyện điều tra vụ việc vì 65 trong số 298 người trên chiếc máy bay bị thiệt mạng là công dân Hà Lan và vì chiếc máy bay này cất cánh từ Hà Lan bay qua Ukraine về Malaysia. Nhưng đồng thời ngay sau khi vụ việc này xảy ra, Hà Lan cùng với Ukraine và một số nước thành viên EU khác đã chủ ý lôi kéo Nga vào chuyện để có thêm một con chủ bài đấu Nga trong vấn đề Ukraine.
Trong vấn đề này, Nga đứng về phía phe nổi dậy ly khai chống chính phủ ở Ukraine còn EU hậu thuẫn chính phủ Ukraine. Sau khi Nga tiếp nhận Crimea, mối quan hệ giữa Nga với EU và Ukraine trở nên căng thẳng và trắc trở mà cho đến tận hiện tại vẫn chưa hoá giải bớt đi được. Một ủy ban điều tra quốc tế (không phải của Liên Hợp quốc) được chính phủ Hà Lan, Bỉ, Australia, Ukraine và Malaysia được thành lập và tiến hành điều tra.
 |
| Trụ sở Tòa án Nhân quyền châu Âu. |
Sau 3 năm, ủy ban này đưa ra báo cáo kết quả điều tra với cáo buộc Nga liên quan. Tuy nhiên, báo cáo kết quả điều tra này bị chính phủ Malaysia hoài nghi tính khách quan bởi phía Malaysia không được tiếp cận đầy đủ thông tin, đặc biệt thông tin khai thác từ hai chiếc hộp đen trên máy bay bị bắn rơi.
Trên cơ sở báo cáo này, một tòa án ở Hà Lan đã truy tố 3 công dân Nga và 2 người Ukraine. Do phía Nga và phía các lực lượng ly khai nổi dậy chống chính phủ ở Ukraine không dẫn độ những người bị phía Hà Lan truy tố nên tòa án ở Hà Lan chỉ có thể mở phiên toà xét xử vắng mặt. Bây giờ, nhà nước Hà Lan chính thức khởi kiện nhà nước Nga.
Vụ việc trở nên thêm ly kỳ chính vì thế. Chuyện nhà nước kiện nhà nước rất hiếm thấy trên thế giới. Số liệu thống kê cho thấy từ năm 1953 đến nay mới chỉ có 24 vụ nhà nước khởi kiện nhà nước và tất cả đều là chuyện “kiện củ khoai”, toàn chuyện khởi kiện nhưng không có phiên tòa xét xử, có phiên tòa xét xử thì cũng không đi tới phán xử, và có phán xử thì phán quyết cũng chẳng được các bên liên quan thực hiện.
Giới quan sát nhận định, mặc dù vậy, phía Chính phủ Hà Lan vẫn khởi kiện bởi mấy lý do sau đây. Thứ nhất, làm như thế phía Chính phủ Hà Lan chẳng mất gì mà còn được lợi về đối nội, tức là được tiếng rằng rất kiên định tìm kiếm công lý và công bằng cho các nạn nhân và về đối ngoại là gia tăng được áp lực đối với Nga.
Thứ hai, mối quan hệ giữa Hà Lan và Nga nói riêng, giữa EU và Nga nói chung hiện vốn đã tồi tệ và không có khả năng sớm được cải thiện nên chính phủ Hà Lan không cần phải ngần ngại gì.
