VAERD là một tổ chức xã hội - nghề nghiệp, thành lập trên cơ sở tự nguyện của Hội viên. Lĩnh vực hoạt động chính của Hội là tổ chức các hoạt động nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, tư vấn chính sách, đào tạo nguồn nhân lực và phản biện xã hội. Hội được thành lập theo Quyết định số 1927/QĐ-BNV ngày 4/5/2016 của Bộ Nội vụ và chịu sự chỉ đạo chuyên môn trực tiếp của Bộ NN&PTNT.
Về cơ cấu tổ chức, Hội hiện có 3 chi hội, 10 viện nghiên cứu, hội viên tập thể gồm các HTX, doanh nghiệp. Hội viên cá nhân gồm 105 người, trong đó có 85% là giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ; 10% là thạc sĩ; 5% là kỹ sư/cử nhân từ các trường đại học, viện nghiên cứu, các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp, HTX…
Phát biểu tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Quốc Trị đã đánh giá cao những kết quả đạt được của Hội trong 6 năm qua, đặc biệt là công tác tư vấn, phản biện xã hội, đóng góp nhiều ý kiến trong quá trình hoàn thiện và xây dựng chính sách quan trọng trong lĩnh vực NN&PTNT như: Luật Lâm Nghiệp, Luật Trồng trọt, Luật Thuỷ sản. Tổ chức nhiều hội thảo chuyên đề, hội thảo quốc tế góp phần xây dựng chính sách và huy động các nguồn lực, đóng góp vào sự phát triển của ngành.
Theo Thứ trưởng, với lực lượng hội viên 85% là tiến sỹ, phó giáo sư đa lĩnh vực sẽ tiếp tục đóng góp nhiều hơn nữa cho ngành, chủ động tham gia phản biện, tư vấn về cơ chế chính sách để cùng toàn ngành thực hiện chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững…
Nhiệm kỳ II (2022 - 2027) bước vào giai đoạn phát triển mới, giai đoạn nâng tầm phát triển của Hội, đòi hỏi tăng cường các hoạt động cả về quy mô, chất lượng, bề nổi và chiều sâu với những đóng góp thiết thực hơn cho sự nghiệp phát triển nông nghiệp nông thôn của đất nước.
Tại Đại hội lần thứ II, Đại hội đã thông qua điều lệ sửa đổi bổ sung của VAERD;
Đại hội đã bầu Ban thường vụ Nhiệm kỳ II gồm 15 thành viên. Ông Hà Công Tuấn - nguyên Thứ trưởng Thường trực Bộ NN&PTNT đã được bầu giữ chức Chủ tịch VAERD nhiệm kỳ 2022 – 2027.