Nguy cơ tranh chấp
Trước thời điểm giải đấu chính thức khởi tranh gần 1 tháng, ngày 4/10, Công ty cổ phần giải pháp truyền hình Thế Hệ Mới (Next Media) bất ngờ công bố sở hữu gói bản quyền truyền thông AFF Cup 2018 trên các nền tảng truyền dẫn không phải là truyền hình mặt đất miễn phí.
Điều này là bất ngờ bởi trước đó VTV chính thức thông báo về việc được đối tác nước ngoài là Lagardere Sports cấp phép quyền sản xuất, khai thác, sử dụng độc quyền trên kênh truyền hình mặt đất miễn phí của VTV về giải AFF Cup 2018. Với việc công bố sở hữu gói bản quyền của Next Media, sau VTV, đây là đơn vị thứ hai tại Việt Nam có bản quyền AFF Cup 2018.
Nhìn vào gói bản quyền mà 2 đơn vị này sở hữu cho thấy, VTV sẽ độc quyền phát sóng giải đấu trên hạ tầng mặt đất miễn phí và truyền phát trên tất cả các hạ tầng khác. Còn Next Media mua độc quyền và được phép phân phối lại trên truyền hình trả tiền (PayTV), truyền hình cáp, truyền hình kỹ thuật số vệ tinh, IPTV (truyền hình giao thức IP), OTT (truyền hình Internet), truyền hình di động, mạng xã hội, các mạng di động, phát thanh.
Việc phân chia hai gói bản quyền có vẻ rất rõ ràng, thế nhưng, theo nhiều chuyên gia am tường lĩnh vực bản quyền truyền hình, thực tế lại đang có nguy cơ chồng lấn quyền phát sóng giữa VTV và Next Media trên truyền hình trả tiền (PayTV).
Nguy cơ tranh chấp được nhiều chuyên gia chỉ ra như sau: VTV dự định phát các trận đấu của AFF Cup 2018 trên sóng VTV6. Trong khi trên hệ thống truyền hình VTVCab (truyền hình trả tiền) cũng có kênh VTV6. Vấn đề nảy sinh là liệu VTV6 có được phát bóng đá trên hệ thống truyền hình trả tiền này không, hay thuộc bản quyền của Next Media? Nhiều người cũng băn khoăn, nếu tiếp sóng VTV6 trên hệ thống truyền hình Cab cũng rất nhiều khả năng bị Next Media kiện.
“Sân ai nấy giữ” để tránh kiện tụng
Đáng chú ý, trên ICTnews, ông Nguyễn Hà Nam, Trưởng Ban thư ký biên tập của VTV khẳng định: VTV sẽ phát sóng AFF Cup 2018 trên kênh VTV6, những hệ thống truyền hình trả tiền đang có sẵn kênh VTV6 cũng được phép phát, bởi vì truyền hình trả tiền cũng là một hệ thống truyền dẫn của VTV6. Chỉ những hệ thống truyền hình trả tiền nào chưa có kênh VTV6 thì mới không được phát AFF Cup 2018.
Trong khi đó, ông Nguyễn Trung Kiên, Tổng giám đốc Next Media, khẳng định Next Media có toàn bộ quyền phát sóng trên hệ thống PayTV (truyền hình trả tiền), ông này khẳng định nếu VTV vi phạm sẽ bị đơn vị này kiện.
Liên quan tới nguy cơ “đá” lộn sân trong câu chuyện bản quyền truyền hình giải AFF Cup, ông Phan Vũ Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Sở hữu Trí tuệ TP.HCM, luật sư điều hành Phan Law Vietnam (đại diện pháp lý cho Next Media), khẳng định: Các nền tảng bản quyền mà Next Media có được ở lãnh thổ Việt Nam tại AFF Cup 2018 bao gồm: truyền hình vệ tinh, truyền hình cáp, phát thanh, IPTV, internet, OTP, mạng xã hội, điện thoại di động, hình thức trình chiếu công cộng…
Luật sư Tuấn cho hay các đơn vị sở hữu bản quyền giải đấu lớn thu hút động đảo người xem mà cụ thể ở đây là Next Media đều có phương án không để xảy ra tình trạng vi phạm bản quyền, từ đó cung cấp cho người xem hình ảnh các trận đấu một cách hợp pháp.
Đối với việc xử lý hành vi vi phạm bản quyền, ông Tuấn cho hay: Những tổ chức, cá nhân vi phạm sẽ bị xử lý theo của Luật Sở hữu trí tuệ. Bên vi phạm sẽ phải chấm dứt hành vi xâm phạm bản quyền, cụ thể ở đây là trình chiếu, phát sóng hình ảnh không có bản quyền. Sau đó, bên sở hữu bản quyền và bên vi phạm cùng nhau đàm phán để đưa ra mức xử lý lẫn đền bù thiệt hại.
“Những điều này đều được quy định rõ trong Điều 25, Điều 38 và Điều 202 đến Điều 205 của Luật Sở hữu trí tuệ”, ông Tuấn khẳng định và cho biết thêm Next Media đang thỏa thuận để Phan Law Vietnam đứng ra hỗ trợ xử lý vi phạm. Hiện hãng luật này đang phối hợp với các đơn vị sở hữu bản quyền xử lý những hành vi xâm phạm bản quyền phát sóng ở cúp Champions League, Europa League, giải Ngoại hạng Anh… nên có nhiều kinh nghiệm trong xử lý.
Luật sư Tuấn cho biết việc vi phạm bản quyền là nỗi lo lắng thường trực của đơn vi sở hữu bản quyền phát sóng. Tuy nhiên, điều ông mong muốn để giải quyết vi phạm bản quyền không phải là “rình bắt người ta” mà trước hết cảnh báo để không xảy ra vi phạm. Quan trọng nhất là đơn vị sở hữu bản quyền phải có nhiều giải pháp để có thể cho phép càng nhiều người càng tốt được xem các trận đấu một cách hợp pháp. Những bên nào có quyền cần hợp tác với nhau để đảm bảo đưa “sóng sạch” đến cho nhiều người, từ đó hạn chế vi phạm bản quyền.
Có ý kiến cho rằng trên cùng một quốc gia có hai đơn vị sở hữu bản quyền phát sóng AFF Cup 2018 dễ dẫn tới nguy cơ tranh chấp quyền phát sóng giữa VTV và Next Media. Luật sư Tuấn khẳng định sẽ không có xung đột, tranh chấp bởi trong gói bản quyền đã ghi rõ đơn vị sở hữu có quyền được cấp phép cho bên thứ ba trình chiếu đến đâu, trên nền tảng nào nên cứ dựa vào quyền đó mà thực hiện.