Người làm lành những trái tim thương tổn

QTV - “Chúng tôi đã trưởng thành từ chính sự thương yêu, trân trọng và tin cậy của nhân dân. Khoác trên mình màu blu trắng, những người thầy thuốc chúng tôi nguyện sẽ cống hiến hết mình cho sự nghiệp cao cả này. Với nghề nghiệp, chúng tôi sẽ không một ngày dừng lại, luôn luôn cố gắng học hỏi, trau dồi nghề nghiệp, đạo đức, tác phong. Chúng tôi luôn ý thức được rằng với những người thầy thuốc, có thêm kiến thức, thêm hiểu biết là thêm cơ hội sống cho người bệnh và sự sống của người bệnh là hạnh phúc lớn nhất”. Chúng tôi đã được nghe đảng viên Bùi Đức Phú, PGS.TS - Phó giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế tâm sự như thế trong Đại hội Chiến sĩ thi đua Ngành Y tế. Vào Huế, tận mắt nhìn anh chăm sóc bệnh nhân, nghe anh trò chuyện về nghề, chúng tôi càng thấu hiểu niềm tâm sự - lời thề, tâm huyết của người Thầy thuốc ưu tú ấy…

Bác sĩ Bùi Đức Phú vẫn thường nói đùa mình là người lãng mạn vì thích được đối thoại với… những trái tim. Không lãng mạn sao được kể từ thời điểm ca phẫu thuật tim hở đầu tiên ở miền Trung được tiến hành tháng 4-1999 đến nay, anh và đồng nghiệp đã liên tiếp thực hiện những ca mổ, làm hồi sinh hơn 1.500 trái tim bị tổn thương? Nhưng hành trình để Bệnh viện Trung ương Huế có thể thực hiện ca phẫu thuật tim đầu tiên ấy thật không giản đơn chút nào.

Ấp ủ hoài bão phẫu thuật tim từ ngày còn là sinh viên năm thứ nhất Đại học Y khoa Huế, khi vừa tốt nghiệp loại giỏi, bác sĩ trẻ Bùi Đức Phú quyết chọn ngoại khoa, chuyên ngành phẫu thuật tim để tiếp tục tu nghiệp. Những năm học nội trú ở Bệnh viện Việt Đức càng hun đúc Phú đam mê với nghề. Anh lao vào nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi kiến thức và kinh nghiệm của những bậc thầy đi trước, của những đồng nghiệp trong các bệnh viện lớn. Năm 1984, trở về Huế, bác sĩ Phú phải đối diện với một thực tế vô cùng khắc nghiệt: Mặc dù là một trong ba bệnh viện lớn nhất Việt Nam, với bề dày lịch sử hơn 100 năm, nhưng điều kiện vật chất, phương tiện kỹ thuật của Bệnh viện Trung ương Huế hết sức nghèo nàn, chưa có cả máy siêu âm, thuốc men thiếu thốn. Trong khi nhiều bệnh viện lớn ở hai đầu Tổ quốc đã tiến hành những ca mổ tim kỹ thuật cao thì với Bệnh viện Trung ương Huế vẫn chỉ là ước mơ… Hình ảnh những người bệnh tim ở miền Trung nằm chờ chết luôn ám ảnh anh từng giờ, từng phút. Anh hiểu rằng cái chết của những bệnh nhân nghèo không chờ đợi bác sĩ nhưng người bác sĩ thì không thể ỷ lại, chờ đợi sự đầu tư đầy đủ trang thiết bị mới chữa trị cho bệnh nhân. Với suy nghĩ đó, năm 1988, bác sĩ Phú chủ động liên hệ và sang Pháp nghiên cứu học tập. Trở về Việt Nam năm 1990, tranh thủ được sự hợp tác với Hội mạch máu Pháp, anh đã tiến hành đào tạo lý thuyết và thực hành về phẫu thuật mạch máu cho các tỉnh miền Trung, nâng trình độ cho phẫu thuật viên, giúp giải quyết bệnh tốt hơn và từng bước chuẩn bị nhân lực thích ứng với các kỹ thuật cao để thực hiện kế hoạch mổ tim hở tại Bệnh viên Trung ương Huế.

Đầu những năm 1990, làm giảng viên bộ môn Ngoại ở Đại học Y khoa Huế, anh được kết nạp vào Đảng tại Trường. Công tác ở Bệnh viện Trung ương Huế anh là Phó trưởng khoa Ngoại, giảng dạy ở trường anh gánh trách nhiệm Phó Chủ nhiệm Bộ môn Ngoại. Con đường của anh đang rộng mở. Dẫu vậy, trong anh vẫn đau đáu một mong ước làm sao để có thể sớm tiến hành phẫu thuật tim hở tại miền Trung với chi phí thấp nhất. Thế là, đầu năm 1996, bác sĩ Phú trở lại nước Pháp quyết tâm nghiên cứu về tuần hoàn ngoài cơ thể. Lần này, anh làm Trưởng khoa Lâm sàng của Bệnh viện thuộc Trường Đại học Rên-nơ, chuyên phẫu thuật tim và hướng dẫn lâm sàng cho sinh viên. Quá trình nghiên cứu, giảng dạy ở đây anh đã tạo dựng nhiều mối quan hệ về khoa học, tranh thủ sự giúp đỡ thiết thực của các giáo sư ngoại khoa Pháp. Tháng 4-1999, sau bao nhiêu năm chờ đợi, ước mơ của anh đã thành sự thật. Trong điều kiện còn vô cùng khó khăn, có thể nói là mạo hiểm, bác sĩ Bùi Đức Phú (khi ấy là Phó giám đốc Bệnh viện Trung ương Huế), đã cùng với tập thể lãnh đạo Bệnh viện quyết định thực hiện ca mổ tim đầu tiên tại Huế. Từ quan hệ cá nhân, GS.TS Phạm Như Thế, Giám đốc Bệnh viện xin được một cái  máy thở cũ của một bệnh viện ở Mỹ, bác sĩ Phú chỉ đạo việc trao đổi thân nhiệt người bệnh bằng “sáng kiến” dùng hai xô nước nóng, nước lạnh đặt cạnh nhau… Cả Bệnh viện như nín thở, chờ đợi… “Ca mổ thành công… Tôi đi ra khỏi phòng mổ với một niềm hạnh phúc vô bờ bến, như đi trong mơ. Những người nhà của cháu bé chạy theo tôi quỳ lạy cảm ơn. Họ nói, tôi chính là người sinh cháu bé lần thứ hai…!” - Bác sĩ Phú bồi hồi nhớ lại.

Thành công của ca mổ tim đầu tiên trong hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn đã tạo nguồn động viên lớn, tiếp thêm nghị lực cho anh và tập thể vượt lên những thử thách, chiếm lĩnh đỉnh cao của phẫu thuật tim. Hiện nay, mỗi năm Bệnh viện Trung ương Huế đã có thể phẫu thuật 450-500 ca các bệnh về tim mạch và phần lớn do bác sĩ Phú mổ chính. Nhưng chi phí dành cho một ca mổ tim còn rất đắt. Đó luôn là điều trăn trở đối với bác sĩ Phú và tập thể lãnh đạo Bệnh viện. Sinh ra và lớn lên ở miền Trung, anh hiểu bà con nơi đây rất nghèo, quanh năm đối diện với gió Lào, cát trắng, không thể có khoản tiền hàng trăm triệu đồng để chữa bệnh. Chính vì thế, anh cùng với tập thể lãnh đạo Bệnh viện tìm mọi cách để vừa đảm bảo an toàn cho bệnh nhân khi phẫu thuật mà vẫn giảm được chi phí. Anh luôn nhắc nhở học trò, đồng nghiệp phải hết sức tiết kiệm, tận dụng những dụng cụ có thể tái sử dụng an toàn… Anh không quên động viên mọi người trong mỗi ca mổ: “Đừng đòi hỏi mọi điều kiện phải hoàn hảo mới tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân, khi đất nước còn nghèo… Cứ bắt tay vào làm sẽ thấy được khả năng của mình”. Bằng những mối quan hệ có được, anh luôn tranh thủ hỗ trợ kinh phí mổ tim của các tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước như Hội tổ chức Đông Tây hội ngộ (East Meets West Foundation) của Mỹ… Bản thân anh gương mẫu và động viên đồng nghiệp nhận tiền bồi dưỡng của mỗi ca phẫu thuật tim không phân biệt với ca mổ thông thường khác. Nhờ vậy, hiện nay chi phí phẫu thuật tim ở Huế chỉ bằng 2/3 so với mổ ở TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội. Chính vì chất lượng cao, giá rẻ nên lượng bệnh nhân về Bệnh viện Trung ương Huế khám tim cũng... ngày càng đông. Nhưng với bác sĩ Phú, niềm vui đó chưa thể trọn vẹn khi còn “gần 1.000 bệnh nhân đã được chỉ định mổ ngay sau khi khám, nhưng họ bảo đợi về nhà chuẩn bị tiền và... đi luôn một mạch không trở lại!”.

Hơn 70% số ca phẫu thuật tim là trẻ em. Sự ngây thơ, trong sáng của trẻ thơ đã khiến anh làm việc không mệt mỏi. Cuộc sống và tương lai của những em nhỏ luôn nhắc nhở anh phải cẩn trọng, phải luyện tâm, luyện tài. Là người bác sĩ cầm dao mổ tim như anh tâm niệm, trước hết phải là người rất tốt. Không tốt, không khoan dung, rộng lượng lại không có tay nghề cao thì không thể cầm dao mổ tim được. Bởi đây là bộ phận quan trọng và nhạy cảm nhất trong cơ thể, nó không cho phép người thầy thuốc cơ hội sửa sai.

Môi trường y khoa đòi hỏi cao y đức người thầy thuốc - đảng viên - bác sĩ không chỉ phấn đấu cho riêng mình mà cần thu hút mọi người, mọi thành viên trong tập thể cùng nỗ lực phấn đấu vì cuộc sống của bệnh nhân, vì thành quả chung của tập thể. Trong cương vị Phó bí thư Đảng uỷ, Phó giám đốc Bệnh viện, anh luôn tạo mọi điều kiện và môi trường thuận lợi để đồng chí, đồng nghiệp cùng tiến bộ. Mặc dù bận rộn với công tác chuyên môn, nhưng anh vẫn dành thời gian sẻ chia, tâm sự với bạn bè, đồng nghiệp. Đặc biệt, với những đồng nghiệp trẻ, anh rất tin tưởng giao việc để họ thử sức, thể nghiệm năng lực và nhiệt tình công tác. Anh hiểu rằng, càng nhiều bác sĩ giỏi, tâm huyết với nghề, sẽ càng nhiều cơ hội cho những người bệnh ở mảnh đất miền Trung được sống khoẻ mạnh. Nhờ đó, đến nay, Bệnh viện Trung ương Huế đã có một lực lượng y, bác sĩ ngoại khoa, về tim mạch trẻ có y đức, được đào tạo chính quy, bài bản (hơn 2/3 trong số họ được đào tạo, thực tập ở nước ngoài). Từ thực tiễn của bản thân và đơn vị, bác sĩ Phú hiểu rằng: Sự phát triển của Bệnh viện, phụ thuộc rất nhiều ở vai trò hạt nhân của tổ chức đảng. Tổ chức đảng phải là trung tâm đoàn kết của đơn vị. Muốn có đoàn kết thì chính đội ngũ lãnh đạo phải trong sáng, phải có tư duy và tầm nhìn chiến lược, phát triển. Từ công việc cụ thể hằng ngày để đánh giá, tìm hiểu năng lực công tác cũng như tâm tư, tình cảm của anh em để thu hút họ đến với Đảng. Đã nhiều lần tham gia bồi dưỡng và kết nạp đảng viên, mỗi lần đều mang đến cho anh niềm vui, niềm hạnh phúc. Không chỉ có nhiều sáng tạo trong chuyên môn, mà chính trong thực tế công việc, sinh hoạt của đội ngũ cán bộ, công nhân của Bệnh viện, bác sĩ Phú đã đề xuất và tổ chức các phong trào thi đua, khuyến khích các hoạt động như quyên góp bữa ăn cho bệnh nhân nghèo; y, bác sĩ tình nguyện hiến máu cứu sống bệnh nhân. Bản thân anh cũng đã tình nguyện tham gia.

Với những cống hiến trong y học, trong giáo dục, PGS.TS Bùi Đức Phú đã được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc ưu tú năm 2001 cùng nhiều bằng khen của Bộ Y tế, Bộ Giáo dục - Đào tạo, nhiều huy chương vì thế hệ trẻ, vì sự nghiệp dân số… Nhưng với anh, danh hiệu cao quý nhất trong suốt cuộc đời bác sĩ của mình chính là danh hiệu do những bệnh nhân nghèo trao tặng: “Người làm lành những trái tim thương tổn”.

Theo xaydungdang.org.vn