Vào những ngày cuối năm này, chúng tôi nhận được rất nhiều lá thư, những cánh thiệp tri ân của độc giả cảm ơn Báo Pháp luật Việt Nam đã lên tiếng bảo vệ quyền lợi chính đáng và minh oan cho mình trong suốt một năm qua. Trong số đó, có những cánh thư chất chứa nỗi mừng, tủi của những phụ nữ vừa thoát khỏi vòng lao lý...
1. Sau bài báo “Cái tát làm nát cuộc đời” đăng trên PLVN, chị Phạm Thị Lâm (37 tuổi, kế toán viên, ở TP.Hòa Bình, tỉnh Hòa Bình) được mệnh danh là người phụ nữ... có cái tát mạnh nhất Việt Nam! Chỉ với một cái tát cảnh cáo bé gái hàng xóm, chị Lâm đã bị Công an TP.Hòa Bình dựng lên những thương tích “ảo” để khởi tố về tội “Cố ý gây thương tích” vì đã gây chấn thương sọ não, làm tổn hại người khác 21% sức khỏe. Điều kỳ lạ là tuy bị tát chấn thương sọ não như vậy nhưng cháu bé nạn nhân vẫn... khỏe mạnh bình thường, thậm chí đi học, đi thi và đạt kết quả khá cao!
 |
| Chị Phạm Thị Lâm - người phụ nữ “có cát tát mạnh nhất Việt Nam”. |
Hệ lụy từ nỗi oan khuất này khiến chị Lâm bị đình chỉ sinh hoạt Đảng, đình chỉ việc làm để chờ hầu tra. Đúng thời gian này thì chồng chị - bác sĩ Trưởng khoa Ngoại Bệnh viên Đa khoa tỉnh - mắc bệnh ung thư. Chị Lâm vừa phải chăm sóc chồng vừa phải lo có mặt đầy đủ theo sự triệu tập của cơ quan điều tra. Nỗi oan khuất của chị khiến sự sống của người chồng ngày càng ngắn lại. May mắn sao, yêu cầu của chị về việc giám định lại thương tật cho nạn nhân được chấp nhận.
Với kết quả giám định tỉ lệ thương tật là 0%, chị Lâm đã được đình chỉ điều tra, được phục hồi các quyền lợi. Thế nhưng, điều đó cũng không làm vơi được nỗi đau đớn, day dứt vì khi người chồng bị ung thư giai đoạn cuối, chị vì vướng vào lao lý mà không được toàn tâm toàn ý chăm sóc, khiến chồng lo lắng, thương xót vợ oan ức, đến lúc mất cũng chưa biết vợ mình có được minh oan hay không? Đã gần 2 năm trôi qua, đến nay các cơ quan tố tụng TP.Hòa Bình vẫn chưa tiến hành xin lỗi, minh oan, bồi thường cho công dân cũng như xử lý những sai phạm trong quá trình điều tra vụ án.
2. Nỗi oan của cô giáo Bùi Thị Đức - người vừa được VKSND TP.Sơn La (tỉnh Sơn La) xin lỗi, minh oan vào tháng 9/2010 - bắt nguồn từ sự cẩu thả, nóng vội, tắc trách của cơ quan tố tụng. Chồng mất sớm, cô Đức một mình nuôi dạy hai con gái xinh ngoan, học giỏi là Bùi Thu Hương (23 tuổi, sinh viên ĐH Luật Hà Nội) và Bùi H.V (14 tuổi, nữ sinh THCS). Tai họa ập xuống vào một tối tháng 8/2010, cháu H.V (14 tuổi) bị tên Nguyễn Văn Hưởng (20 tuổi, quê Lào Cai) hãm hại. Căm giận kẻ đồi bại nhưng vì tình người, cô Đức đã chấp nhận giải quyết sự việc bằng tình cảm với sự chứng kiến của một cán bộ công an phường.
Cô giáo Bùi Thị Đức đã thoát nạn.
Theo thỏa thuận, gia đình Hưởng tự nguyện bồi thường cho cháu V. 130 triệu đồng, đưa trước 50 triệu, số còn lại hai người anh của Hưởng nói về quê vay mượn và sẽ gửi trả sau. Đột ngột, rạng sáng 31/8, lực lượng Công an TP.Sơn La ập đến kiểm tra hành chính nhà cô Đức và mời cô Đức cùng mẹ con Hưởng lên Công an TP.Sơn La để điều tra về hành vi cưỡng đoạt tài sản. Chưa hết bàng hoàng, hôm sau cô giáo Đức bị bắt tạm giam. Cùng ngày, Nguyễn Văn Hưởng chỉ bị khởi tố, bắt tạm giam về tội “Giao cấu với trẻ em”.
Biết chuyện em gái bị hãm hại, mẹ bị bắt giam oan, nữ sinh Bùi Thu Hương đã gửi đơn đến các cơ quan tư pháp Trung ương kêu oan cho mẹ và tìm đến PLVN trình bày. Sau bài báo “Cảm động chuyện nữ sinh kêu oan cho mẹ” của PLVN, đến ngày 22/9/2010, cô Đức được trả tự do sau 23 ngày bị bắt giam oan. Ngày 29/9/2010, VKSND TP.Sơn La đã tiến hành công khai xin lỗi, minh oan cho cô Bùi Thị Đức; đến nay cô Đức đã được khôi phục được các quyền lợi.
“Cảm ơn Báo PLVN đã kịp thời lên tiếng minh oan cho mẹ em. Chính tình yêu mẹ, niềm say mê pháp luật đã khiến em quyết tâm đi tìm công lý cho mẹ và em gái”, nữ sinh Bùi Thu Hương tâm sự.
3. Một trường hợp bị hàm oan khác mới được VKSND quận 1 (TP HCM) đình chỉ truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” là nữ sinh Vũ Ngọc Ánh (23 tuổi, ở quận 1), nhân vật chính trong bài báo “Cuốn sổ tiết kiệm và nỗi oan của nữ sinh” mà chúng tôi đã phản ánh.
 |
| Bà Đào Thị Hồng được tuyên vô tội. |
Đang là sinh viên năm thứ hai, Ánh nhận lời mời đóng phim “Nữ sinh”, cùng ê-kíp làm phim có diễn viên H.T.T.T. Đầu năm 2008, chị H.T.T.T mở sổ tiết kiệm 30 triệu đồng tại Ngân hàng Nam Á chi nhánh quận. Đến khi chị này báo mất sổ tiết kiệm và chứng minh nhân dân mang tên H.T.T.T, đồng thời yêu cầu ngân hàng đóng sổ tiết kiệm, ngân hàng mới phát hiện có người gian dối đến tất toán sổ tiết kiệm trên.
Sự việc được trình báo đến Cơ quan điều tra Công an quận 1. Quá trình điều tra, nhân viên giao dịch ngân hàng N.T.H lên mạng xem phim “Nữ sinh”, sau đó nhận dạng đối tượng đã xác định người giả danh H.T.T.T đến ngân hàng rút tiền là Vũ Ngọc Ánh, dù nhân viên ngân hàng N.T.H, người trực tiếp giao dịch với kẻ giả mạo rút tiền hôm đó, cũng không nhớ chính xác đối tượng giả mạo, camera tự động của ngân hàng cũng không ghi hình được người này. Do Ánh một mực kêu oan, chứng cứ buộc tội quá yếu nên cuối cùng VKSND quận 1 phải đình chỉ vụ án, thừa nhận việc truy tố oan đối với Vũ Ngọc Ánh.
4. “Kể cả trong lúc oan khuất tuyệt vọng nhất thì tôi vẫn vững tin vào công lý, rằng tôi không có tội thì tất sẽ đến ngày được minh oan” - bà Đào Thị Hồng (chủ Doanh nghiệp tư nhân gỗ rừng trồng Hùng Linh) - đương sự trong vụ “Kỳ án trộm cắp tài sản” được PLVN phản ánh - trình bày trong nỗi xúc động nghẹn ngào. Bà Hồng vừa mới được TAND tỉnh Quảng Trị y án sơ thẩm, tuyên không phạm tội vào cuối tháng 11/2010.
Năm 2007, bà Hồng đã góp vốn cùng ông Hoàng Trọng Độ mua chung lô rừng 10ha của nhóm ba hộ dân xã Hải Thượng (huyện Hải Lăng), nhưng trong giấy bán rừng viết tay chỉ ghi tên người mua là ông Độ. Tranh chấp giữa bà Hồng và ông Độ về quyền khai thác lô rừng mua chung đã xảy ra khi hai người mâu thuẫn, không làm ăn chung nữa. Bà Hồng khởi kiện vụ án tranh chấp tài sản ra TAND huyện Hải Lăng. Trong khi Tòa đang thụ lý vụ kiện dân sự thì ngày 18/11/2009, Công an huyện Hải Lăng khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Hồng về tội “Trộm cắp tài sản”. Sau 81 ngày bị tạm giam, bà Hồng được bảo lãnh tại ngoại.
Ngày 30/8/2010, TAND huyện Hải Lăng xét xử vụ án trên đã tuyên bà Đào Thị Hồng không phạm tội “Trộm cắp tài sản”. Tòa nhận định, tranh chấp lô rừng giữa bà Hồng và ông Độ là tranh chấp quyền sở hữu tài sản, thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án. Bởi vậy, VKSND huyện truy tố Đào Thị Hồng về tội “Trộm cắp tài sản” là không có cơ sở. Lập tức, Bản án sơ thẩm bị VKS kháng nghị theo hướng phải tiếp tục “buộc án gán tội” cho bà Hồng. Mới đây, TAND tỉnh Quảng Trị xét xử phúc thẩm đã bác nội dung kháng nghị, tuyên y án sơ thẩm, khẳng định bà Đào Thị Hồng vô tội.
Trong số những nhân vật nêu trên, có người chúng tôi còn chưa từng biết mặt mà mới chỉ gặp qua những lá thư, những cuộc điện thoại đường dài. Dẫu vậy, Báo PLVN của chúng tôi đã thực sự là chỗ dựa tin cậy, là người bạn tinh thần thân thiết luôn sát cánh bên họ trong những lúc tưởng chừng như tuyệt vọng cùng cực nhất. Chính niềm tin của họ vào sự công bằng pháp luật, vào lẽ phải ở đời đã khiến các cơ quan pháp luật và chúng tôi vững vàng hơn, thận trọng và có trách nhiệm hơn trong công việc để niềm tin vào tinh thần thượng tôn pháp luật ấy ngày càng được nhân lên.
Nguyễn Lê
