Người dân Thanh Sơn, Phú Thọ, khổ vì ô nhiễm
Từ khi nhà máy chế biến tinh bột sắn của Công ty cổ phần sắn Sơn Sơn đi vào hoạt động từ năm 2008 đến nay, cứ vào mỗi vụ sản xuất, hàng nghìn người dân xã Võ Miếu, huyện Thanh Sơn, Phú Thọ, lại phải hứng chịu sự ô nhiễm từ nhà máy này.
Từ khi nhà máy chế biến tinh bột sắn của Công ty cổ phần sắn Sơn Sơn đi vào hoạt động từ năm 2008 đến nay, cứ vào mỗi vụ sản xuất, hàng nghìn người dân xã Võ Miếu lại phải hứng chịu sự ô nhiễm từ nhà máy này.
Sống trong ô nhiễm
Năm 2008, nhà máy sản xuất tinh bột sắn của Công ty cổ phần sắn Sơn Sơn (Cty Sơn Sơn) đi vào hoạt động tại xã Võ Miếu, huyện Thanh Sơn với công suất thiết kế là 3.000 tấn tinh bột khô/vụ (tương đương 240 tấn sắn củ tươi/ngày). Cũng từ ấy, người dân xã Võ Miếu luôn phải sống trong môi trường nước, không khí bị ô nhiễm nghiêm trọng do hệ thống xử lý chất thải của nhà máy chưa được đầu tư hoàn chỉnh.
 |
| Nước thải của nhà máy xả thẳng ra sông Giát. |
Đường nước thải của nhà máy thải ngay ra sông Giát khi chưa được xử lý triệt để, khiến cho dòng sông lúc nào cũng trong tình trạng “ngộp thở”. Nước đen kịt với vô số các loại bã sắn nổi lềnh bềnh trên mặt nước, mùi hôi thối tỏa đi khắp nơi.
Nói chuyện với phóng viên - bác Hà Mạnh Hòa cho biết: “Cứ vào vụ sản xuất, nước sông Giát lại đổi màu, mùi hôi thối không thể chịu được, tôm cá chết trắng sông. Nước sông Giát hiện không thể sử dụng vào bất kì việc gì, giờ chẳng ai dám ra đấy rửa chân tay, thậm chí đã có nhiều trường hợp trâu uống nước sông rồi lăn đùng ra chết. Khủng khiếp nhất là cá tôm bị chết, dân bắt về nấu ăn, ăn không được phải đổ cho lợn, nhưng lợn cũng chê”…
Theo tìm hiểu của phóng viên, nhà máy có 3 hồ chứa nước thải độc hại (1 hồ đang trong quá trình thi công), trong đó có những chất cực độc như xianua. Hiện số nước trong các hồ chứa này vẫn chưa được thải ra sông Giát vì nhà máy vẫn chưa hoàn thành xong hệ thống lọc bằng Biogas. Tuy nhiên, theo phản ánh của người dân thì nhà máy vẫn thường xuyên lén lút xả nước thải ra sông, nhất là vào ban đêm và những hôm trời mưa.
Để kiểm tra phản ánh của người dân, chúng tôi đã đi dọc con sông Giát khoảng 3km và nhận thấy những đoạn nằm cách xa nhà máy thì nước ít bị ô nhiễm hơn, nhưng khúc sông gần nhà máy thì nước sông bắt đầu chuyển sang màu đục, đoạn sát với hồ chứa nước thải số 1, nước sông có màu nâu và nổi lên một lớp váng khá dày.
Không ít người dân sống ở đây cho biết, hiện toàn bộ 13 hộ dân (thôn Bần 2) sống gần nhà máy có 12 cái giếng khơi, nhưng từ khi nhà máy đi vào hoạt động, đến thời điểm này 8 cái giếng đã không thể sử dụng do nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng, nước giếng có mùi rất hôi, nước đen kịt và có váng loang lổ trên mặt nước.
Nhìn về phía nhà máy, ông Nguyễn Hồng Liệu lắc đầu ngao ngán:“Nhìn xuống giếng thì chỉ một màu đen kịt với những mảng váng nổi lềnh bềnh, nhà máy sắn gây ô nhiễm như vậy là giết dần chúng tôi rồi còn gì”.
Không chỉ riêng thôn Bần 2, mà ngay các hộ sống dọc con sông Giát thuộc địa bàn thôn Sang Trên cũng “lao đao” với nguồn nước sinh hoạt và sản xuất. Ông Nguyễn Đình Hùng, thôn Bần 2, bức xúc:“Nhà máy đi vào hoạt động 3 năm nay, thì cả 3 vụ đều gây ô nhiễm nặng. Mùi hôi thối bốc lên khiến chúng tôi không thể chịu nổi”…
Ô nhiễm đến bao giờ?
Đem câu chuyện ô nhiễm trao đổi với ông Hà Văn Thạo - Chủ tịch UBND xã Võ Miếu, ông Thạo cho biết: “Tình trạng ô nhiễm nặng nguồn nước, không khí là có thật, việc người dân phản ánh nhà máy xả nước thải thẳng ra sông Giát là thực tế, chuyện cá chết trắng sông Giát do nguồn nước ô nhiễm cũng đã xảy ra. Người dân đã phản ảnh và địa phương đã nhiều lần làm việc với nhà máy, nhưng đến nay tình hình vẫn chưa được cải thiện”.
Cty Sơn Sơn và nhân dân địa phương đã có nhiều cuộc để giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Cty đã cam kết sẽ hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải trong 20 ngày (kể từ ngày ký cam kết 12/11/2010) để đảm bảo môi trường, nhưng đến nay Cty vẫn thất hứa. Còn hệ thống xử lý nước thải cũng chỉ được hoàn thiện trên giấy tờ - đến mỗi vụ sắn, mùi hôi thối vẫn bốc lên, nước sinh hoạt, nước sản xuất bị ô nhiễm nghiêm trọng sau khi nước thải của nhà máy được xả ra môi trường.
Đa số người dân đều hiểu nhờ có nhà máy đời sống người dân được cải thiện, nhưng không vì thế mà bỏ qua tác động của nhà máy tới môi trường sống của người dân. Thiết nghĩ, chính quyền địa phương cần có những biện pháp kiểm tra, xử lý triệt để nhằm chấm dứt tình trạng gây ô nhiễm môi trường của Cty Sơn Sơn.
Trung Thứ - Ngọc Tú