Không chỉ thiếu gạo ăn và đất đai sản xuất, tại nhiều điểm tái định cư vẫn còn ngổn ngang các công trình dân sinh xây dang dở. Chủ đầu tư lại còn nợ dân lên đến 23 tỷ đồng tiền đền bù, khiến cuộc sống người dân đã khó càng thêm khó.
 |
| Khu đất tái định cư tại điểm Huôi Siu – Huôi Lạn trước nguy cơ sạt lở cao |
Ngổn ngang
Người dân khu tái định cư (TĐC) bản Piêng Cu 2, xã Tiền Phong trước đây thuộc bản Noong Đanh và Piêng Pùng (xã Đồng Văn), chuyển ra từ 10/2010 với 66 hộ và 246 nhân khẩu. Trưởng bản Piêng Cu 2, Lương Văn Hợi thẳng thắn: “Gặp và phản ánh với cán bộ nhiều mà có thấy chi mô. Đất sản xuất mới chỉ chia tạm cho dân, hứa 3 tháng cấp gạo 1 lần nhưng 6 tháng rồi đã cấp mô, tiền bồi thường còn gần 2 tỷ nhưng cũng chưa trả..., dân khổ lắm”.
Ông Hợi cho biết thêm, cả bản còn 16 hộ chưa được bàn giao công trình phụ. Trước khi đến thấy người ta hứa với dân là mỗi gia đình được cấp 400m2 đất ở và 400m2 đất vườn liền kề nhưng bà con ra đây gần 3 năm mà vẫn chưa thấy?.
Nhà chị Lang Thị Hồng còn chưa được xây dựng xong, thế nhưng vì nhường đất cho dự án tích nước trong lòng hồ mà gia đình vẫn phải dọn đến ở. Ngoài phần mái đã lợp xong gọi là có cái che mưa, che nắng, nền nhà vẫn là một bãi đất đá. Chị Hồng thở dài: “Trước kia nhà tui ở bản Noong Đanh, ra đây gần 3 năm rồi, nhà vẫn chưa xây xong nhưng không ở thì biết ở mô. Họ hứa trả tiền đền bù cho dân, cấp đất sản xuất, xây dựng công trình phụ... nhưng đã làm xong mô. Nước sinh hoạt tự chảy thì hư hơn 2 năm rồi, khát thì ra khe ra giếng nhưng giếng thì nước ít lắm. Ở bản mình nhiều người muốn quay về chỗ cũ rồi đó, ở đây không có việc chi làm cũng không biết lấy chi để ăn cứu đói…”.
Trưởng bản Lốc xã Thông Thụ ông Lương Văn Bích nhấp bát nước chè xanh từ từ kể: “Dân thiếu gạo ăn vì trong khi chưa có đất, chưa có gạo ăn thì không được cấp, công trình hạ tầng thì ngổn ngang, đường giao thông, đất sản xuất... chưa được giao cho dân. Đời sống người dân thế nào chú nhìn là biết chú à, nói không hết được cái khổ. Nếu được cấp đất sản xuất thì ít nhất dân cũng trồng được củ sắn củ khoai để cứu đói trong thời gian chưa được cấp gạo…”
Mờ mịt
Tại buổi làm việc với UBND huyện Quế Phong và Cty CP thủy điện Hủa Na vào ngày 14/3, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Xuân Đại đã kết luận: Chủ đầu tư vẫn còn nợ người dân hơn 23 tỷ đồng tiền bồi thường; tiến độ hoàn thành nhà TĐC chưa đảm bảo yêu cầu theo chỉ đạo của UBND tỉnh tại Thông báo số 738/TB-UBND ngày 18/12/2012 (vẫn còn 11 nhà đang xây dở và 8 hộ chưa được xây nhà); hệ thống cơ sở hạ tầng, đường giao thông ở các điểm TĐC phần lớn cũng còn đang dở dang; một số điểm cấp nước sinh hoạt bị hư hỏng hoặc không ổn định; một số điểm san nền có dấu hiệu sạt lở nhưng chưa được gia cố; hệ thống thoát nước chưa được đầu tư làm mất vệ sinh môi trường…
Trước tình hình này, lãnh đạo tỉnh yêu cầu chủ đầu tư là Công ty CP thủy điện Hủa Na tính đến trước ngày 30/4/2013 phải khẩn trương chi trả số tiền còn thiếu; khẩn trương xử lý đối với các công trình cấp nước bị hư hỏng; có giải pháp gia cố taluy đối với các điểm sạt lở; đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống đường giao thông…
Tính đến nay đã 3 tháng trôi kể từ lần “vi hành” nói trên của Phó chủ tịch, thế nhưng tình hình nhìn chung vẫn dẫm chân tại chỗ. Chiều 14/6, trả lời phóng viên qua điện thoại, ông Lô Văn Chiến – Phó ban quản lý dự án thủy điện Hủa Na, cho hay: “Tuần qua, UBND tỉnh lại cử đoàn lên làm việc và phía thủy điện Hủa Na đã thực hiện cấp gạo cho 6/13 điểm TĐC trên địa bàn huyện Quế Phong. Còn vấn đề cấp đất cho người dân sản xuất thì chủ đầu tư chưa phê duyệt thiết kế dự toán khai hoang cải tạo đồng ruộng nên chưa triển khai được…”.
Ông Lữ Đình Thi – Chủ tịch UBND huyện Quế Phong cho biết: “UBND tỉnh và huyện mới làm việc với phía nhà máy thủy điện, hiện tại phía chủ đầu tư đang nợ dân đến 23 tỷ đồng tiền đền bù chưa được chi trả. Hiện đất rừng chưa được chia cho người dân và đất ruộng cũng chưa được chia để dân sản xuất vì bên phía chủ đầu tư chưa có kinh phí để làm. Cuộc sống người dân còn rất thiếu thốn và khổ sở, hiện thì mới chỉ có 6/13 điểm được cấp gạo ăn còn 7 điểm vẫn đang thiếu đói.…”.
Rời điểm TĐC vào cuối buổi chiều, khi nắng đã tắt, lòng đắng đót khi chứng kiến một số chị em lại tập trung tại mấy quầy tạp hóa đầu bản để “nợ” gạo cho bữa tối của gia đình…
| Dân rào đường cản ô tô vì… chưa đền bù Tại bản Huôi Đừa (xã Thông Thụ), con đường mới đắp dẫn vào điểm tái định cư Na Hứm, người dân địa phương đã lập hàng rào ngăn cản xe ô tô ra vào, nguyên nhân là họ chưa nhận được tiền đền bù cho số diện tích đất bị lấy làm đường. |
Ngô Toàn
