Thức ăn ngày Tết thường giàu năng lượng, nhiều chất béo no, nhiều đường ngọt, rượu bia, nước ngọt đóng chai nhưng lại ít rau và trái cây. Nguồn năng lượng từ bia và nước ngọt sẽ nhiều hơn so với nhu cầu, gây tăng dự trữ mỡ - đây là nguồn cung cấp năng lượng rỗng, không dùng cho cơ thể hoạt động mà sẽ được chuyển hóa thành dạng mỡ dự trữ.
Người khỏe mạnh, chế độ ăn cân đối, hợp lý rất quan trọng và cần thiết, còn đối với người bệnh lại càng quan trọng hơn. Dinh dưỡng cho người bệnh chính là ăn để điều trị.
 |
| Ảnh minh họa: Ecardica. |
Dưới đây là một số lời khuyên dinh dưỡng cho một số bệnh mãn tính:
1. Bệnh đái tháo đường
- Hạn chế những thực phẩm chứa nhiều đường (bánh, kẹo, mứt, nước ngọt), trái cây ngọt.
- Nên sử dụng những thực phẩm ít đường, hoặc được chế biến từ nguyên liệu có chỉ số đường huyết thấp (như bún, gạo lứt…). Bên cạnh đó, nên ăn nhiều rau, củ để tăng lượng chất xơ trong khẩu phần; có chế độ vận động hợp lý, phù hợp với tình trạng sức khoẻ, để tiêu hao bớt năng lượng ăn vào.
2. Bệnh tim mạch, cao huyết áp
Nhằm tránh cho tim phải làm việc nhiều người bệnh cần lưu ý:
- Ăn chế độ ít muối, ít cholesterol, ít dầu mỡ nhưng giàu kali (trái cây), chất xơ (rau củ).
- Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm công nghiệp như: thịt hộp, cá hộp; thực phẩm nhiều muối: dưa, củ cải muối, mì, phở, cháo ăn liền, tương, giò chả hoặc các loại thịt mỡ, da, phủ tạng động vật (như gan, óc...) vì làm tăng cholesterol trong máu.
3. Người thừa cân, cholesterol cao trong máu
- Hạn chế thực phẩm nhiều năng lượng, nhiều dầu mỡ, cholesterol và đường như: các món ăn dạng chiên, quay, xào... Khi ăn bánh chưng nên cho nhân thịt nạc, không ăn mỡ.
- Tăng cường ăn cá, đậu phụ thay thịt gia cầm. Hạn chế ăn phủ tạng động vật như lòng, tim, gan, cật (do chứa nhiều cholesterol)… Nên dùng các thực phẩm có nhiều chất xơ (rau củ) giúp giảm cholesterol, tạo cảm giác no nhanh và kéo dài giúp kiểm soát lượng thực phẩm ăn vào.
4. Người bị bệnh gút
Tránh các loại thức uống chứa chất cồn như rượu, bia… hạn chế ăn nội tạng động vật (óc, gan, bầu dục), hải sản (trừ cá), thịt, nấm, măng tây… vì dễ làm dư thừa axcid uric.
5. Người mắc bệnh gan mật
Nên tránh uống rượu nhất là rượu mạnh, hút thuốc lá và ăn uống quá nhiều chất mỡ rất có hại cho gan
Trong những ngày Tết chúng ta cần duy trì chế độ sinh hoạt như bình thường, ăn uống điều độ, hợp lý, tránh bỏ bữa. Những người mắc bệnh cần dùng thuốc thì uống thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ tránh tình trạng bỏ hoặc quên thuốc làm cho tình trạng bệnh nặng thêm.
Thạc sĩ Chu Thị Tuyết
Phó giám đốc Trung tâm Dinh dưỡng, Bệnh viện Bạch Mai
