Người anh hùng góp phần viết nên huyền thoại đặc công Rừng Sác

Những chiến công vang dội

Anh hùng LLVTND Nguyễn Công Bao SN 1947, quê ở xã Cẩm La, huyện Yên Hưng (sau này đổi tên thành TX Quảng Yên (đã giải thể); nay là phường Phong Cốc, tỉnh Quảng Ninh). Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo, nhà có 3 anh chị em, Nguyễn Công Bao mồ côi mẹ từ năm 4 tuổi, trải qua một tuổi thơ nhọc nhằn, phải tự lập từ sớm, năm 12 tuổi đã theo các chú ra khu vực Vịnh Hạ Long đánh cá mưu sinh.

Lịch sử cha ông đánh giặc giữ nước trên dòng sông quê hương đã thôi thúc chàng trai vùng sông nước tham gia quân ngũ. Anh là một trong những chiến sĩ lừng danh của Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác (nay là xã Cần Giờ, TP HCM) đơn vị hai lần được Đảng và Nhà nước tuyên dương danh hiệu Anh hùng LLVTND, do Đại tá Lê Bá Ước làm Đoàn trưởng.

Trong chiến tranh chống Mỹ, Rừng Sác là một căn cứ nổi tiếng, nơi giao liên và tiếp nhận binh vận và vũ khí. Một tổ chức quân sự của quân ta được thành lập gọi là "Đặc khu Rừng Sác" tại đây với mật danh T10, sau đổi thành Đoàn 10.

Nhiệm vụ của lực lượng Đặc khu Rừng Sác là tập trung kiểm soát sông Lòng Tàu, là tuyến đường chiến lược để các tàu địch từ biển Đông vận chuyển hàng hóa, vũ khí đạn dược về Sài Gòn; và cũng là vành đai đối phương lập nên bảo vệ cửa ngõ Đông Nam Sài Gòn. Trong hơn 9 năm (từ 1966 - 1975), Đoàn 10 đã đánh 595 trận lớn nhỏ, loại khỏi vòng chiến đấu 6.200 lính Mỹ và Việt Nam Cộng hòa; đánh chìm và đốt cháy 356 tàu, thuyền quân sự, bắn rơi 29 máy bay trực thăng, thiêu hủy hàng trăm triệu lít xăng dầu…

Để đối phó với lực lượng cách mạng, Mỹ đã trút xuống Rừng Sác 2 triệu tấn bom đạn, hàng triệu lít chất độc da cam/dioxin khiến những cánh rừng ở đây nhiều nơi trơ trụi; cuộc chiến sinh tử lại càng cam go bội phần. Bị bao vây, lương thực cạn kiệt, các chiến sĩ phải ăn đọt chà là, đọt ráng, lá kìm, dừa nước... nhưng vẫn bám rừng, tiếp tục lập thêm những chiến công vang dội.

Trận tập kích phá hủy Tổng kho xăng Nhà Bè do Nguyễn Công Bao và đồng đội thực hiện đã làm chấn động cả thế giới. Trong trận đánh mưu trí, quyết liệt, đêm mùng 2, rạng sáng mùng 3/12/1973, các anh đã thiêu hủy căn cứ Tổng kho xăng dầu Nhà Bè bên sông Lòng Tàu; đốt sạch 250 triệu lít xăng dầu, một tàu 12 nghìn tấn, một cơ sở lọc dầu, một cơ sở trộn nhớt và một kho chứa lương thực… Ngọn lửa rừng rực cháy suốt 12 ngày đêm khiến đối phương khiếp sợ.

Trong số những chiến sĩ tham gia trận đánh, có 2 chiến sĩ là Nguyễn Công Bao và Phạm Văn Tiềm bị địch vây bắt lên tàu. Quyết không để bị bắt sống, các anh đã rút lựu đạn phá hủy thêm một số tàu của địch và anh dũng hy sinh. Khi ngã xuống, Nguyễn Công Bao vừa tròn 27 tuổi, còn Phạm Văn Tiềm mới ở tuổi 20. Sau trận đánh, đơn vị đã nhiều lần bí mật tìm kiếm nhưng vẫn không thể tìm được hài cốt của các anh. Hai liệt sĩ được tuyên dương “Hành động Anh hùng” và được tặng thưởng Huân chương Chiến công hạng Nhất.

26 năm mòn mỏi tìm hài cốt liệt sĩ

Bà Vũ Thị Hiệp, vợ của Anh hùng LLVT, liệt sĩ Nguyễn Công Bao, năm nay đã 78 tuổi, nhưng trong ngôi nhà đơn sơ, giản dị ở phường Phong Cốc vẫn rất minh mẫn. Đôi bàn tay gầy guộc, bà cẩn thận lau chùi từng tấm ảnh của chồng đã úa màu theo thời gian.

"Ngày giải phóng, tôi cũng hồi hộp, mong chờ thư anh từng ngày nhưng bặt vô âm tín. Tôi theo dõi trên báo đăng trận đánh Tổng kho xăng Nhà Bè và biết tin anh đã bị địch bắt. Đến năm 1976, gia đình mới chính thức nhận được tin báo tử. Từ đó tôi cúng giỗ anh vào đúng ngày diễn ra trận đánh", bà Hiệp chia sẻ.

26 năm sau, vào một ngày tháng 7/1999, người dân ở khu vực hàng rào kho xăng Nhà Bè báo tin tìm thấy hai bộ hài cốt. Vợ chồng Đại tá Lê Bá Ước cùng một số cán bộ, chiến sĩ Đoàn 10 Đặc công Rừng Sác đến nơi xác minh qua những đặc điểm về xương quai hàm, ống chân, những kỷ vật còn sót lại. Họ xác định đây là hài cốt của 2 chiến sĩ đặc công Nguyễn Công Bao và Phạm Văn Tiềm. Mộ của hai anh đã được quy tập tại Nghĩa trang Liệt sĩ Nhà Bè.

Tháng 11/1999, bà Hiệp và gia đình vào Nam nhận phần mộ của chồng. Năm 2011, bà Hiệp cùng gia đình vào Nghĩa trang Liệt sĩ Nhà Bè xin phép được chuyển hài cốt của chồng, cha về mảnh đất quê hương. Hài cốt của Anh hùng LLVTND Nguyễn Công Bao đã được đón nhận, truy điệu và an táng trọng thể tại Nghĩa trang Liệt sĩ Quảng Yên bên dòng Bạch Đằng Giang lịch sử. Năm 2013, liệt sĩ Nguyễn Công Bao được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND.