Ngưng thành lập mới tập đoàn kinh tế nhà nước

Phát biểu chỉ đạo Hội nghị sơ kết mô hình Tập đoàn kinh tế Nhà nước (TĐKTNN) tổ chức hôm qua – 9/12 tại Hà Nội, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu, ngay trong năm 2011, hoặc muộn nhất là tháng 1/2012, các tập đoàn (TĐ) phải hoàn thành phương án tái cơ cấu theo hướng tập trung vào những ngành nghề chính được giao, tránh đầu tư dàn trải.

Tiếp tục phương châm “vừa làm vừa rút kinh nghiệm”

Người đứng đầu Chính phủ khẳng định chủ trương tiếp tục xây dựng các TĐ ngày càng vững mạnh, góp phần ổn định vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế cũng như các vấn đề liên quan đến an ninh, quốc phòng. Việc xây dựng các TĐ tiếp tục được thực hiện theo phương châm vừa làm, vừa rút kinh nghiệm.

Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành TW cần tập trung tiếp tục rà soát, hoàn thiện khung khổ pháp luật liên quan đến hoạt động của các TĐ nhất là những vấn đề liên quan đến việc huy động, quản lý, sử dụng vốn; đầu tư; tuyển chọn, sử dụng cán bộ của tập đoàn kinh tế.

Mặc dù khẳng định các Tập đoàn kinh tế Nhà nước (TĐKTNN) đều kinh doanh có lãi nhưng Báo cáo của Bộ KHĐT tại Hội nghị cho rằng, hầu hết các TĐ quá thiên về mở rộng quy mô đầu tư, đầu tư dàn trải, chưa chú trọng đầu tư theo chiều sâu nên hiệu quả đầu tư thấp, sức cạnh tranh chưa cao, chưa tương xứng về ưu đãi nguồn lực và những lợi thế khác…

Bộ KHĐT cũng lưu ý thực trạng tài chính một số TĐKTNN, công ty thuộc tập đoàn còn yếu kém, tiềm ẩn nguy cơ rủi ro, mất cân đối tài chính. Điểm đáng chú ý là ở một số TĐKTNN, dù năng lực tài chính còn hạn chế, thiếu vốn đầu tư vào lĩnh vực kinh doanh chính nhưng vẫn thực hiện đầu tư ra ngoài ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh chính của tập đoàn, bao gồm cả những linh vực kinh doanh nhạy cảm, rủi ro cao như tài chính, ngân hàng, chứng khoán, bất động sản, bảo hiểm

“Việc các TĐ dùng uy tín, nguồn lực của nhà nước để đầu tư vào những ngành, lĩnh vực mà khu vực tư nhân có thể làm được sẽ làm giảm cơ hội và  hạn chế sự phát triển của khu vực tư nhân. Hơn nữa, thực tế việc đầu tư ngoài ngành của các TĐKTNN không mang lại hiệu quả, thậm chí thua lỗ, ảnh hưởng tiêu cực đến ngành SXKD chính và hệ lụy cho sự phát triển chung của TĐ”- Thứ trưởng Bộ KHĐT Đặng Huy Đông lưu ý.

Không duy trì mô hình kinh doanh đa ngành

Theo đề xuất của Bộ KHĐT, trước mắt, cần tạm dừng việc thí điểm thành lập mới TĐKTNN trong 2-3 năm tới, để tập trung hoàn thiện khung pháp luật và cơ cấu tổ chức, việc quản lý, giám sát của chủ sở hữu nhà nước cùng với việc tái cấu trúc tập đoàn kinh tế nhà nước đã được thí điểm thành lập.

Đồng thời với đó là đẩy mạnh tái cấu trúc TĐKTNN, trong đó việc tái cấu trúc thực hiện theo hướng không duy trì mô hình TĐKTNN kinh doanh đa ngành, đa lĩnh vực; điều chỉnh, sắp xếp lại lĩnh vực đầu tư, giảm bới số lượng ngành nghề liên quan của các TĐKTNN để tập trung hơn nữa vào một số công đoạn, khâu then chốt trong ngành, lĩnh vực kinh doanh chính, những công đoạn mang hàm lượng giá trị gia tăng cao, góp phần tạo mạng liên kết sản phẩm, hình thành chuỗi giá trị và động lực phát triển kinh tế cho các khu vực DN khác.

Tại Hội nghị, đại diện nhiều TĐKTNN cũng đã kiến nghị Chính phủ sớm ban hành các văn bản pháp lý để tạo hành lang pháp luật cho các TĐ hoạt động theo các quy định của Luật DN. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp luật, cơ chế chính sách liên quan đến thành lập, tổ chức hoạt động, quản lý, giám sát TĐKTNN cũng như sớm ban hành văn bản quy định tiêu chí cụ thể để đánh giá hiệu quả hoạt động của TĐ…

Thanh Thanh