Ngổn ngang vướng mắc, chậm trễ tiến độ

Ban quản lý dự án Nhà máy phân bón DAP cho biết, sau khi ký hợp đồng EPC và thu xếp được vốn, dự án tập trung thi công và  đến nay, các hạng mục chính cơ bản hoàn thành, khối lượng thực hiện ước tính đạt hơn 90%.

Tổng thầu EPC và các nhà thầu khác cố gắng hoàn thiện để có thể đưa nhà máy chạy thử vào cuối quý 3-2008. Mặc dù vậy, công trình vẫn trong tình trạng ngổn ngang trăm mối…

Vẫn bài toán khó về vốn

Theo Phó Giám đốc BQL dự án Nguyễn Văn Sinh, do giá vật tư xây dựng, giá nguyên, nhiên liệu tăng cao đột biến, vượt quá sự kiểm soát của chủ đầu tư và các nhà thầu, đồng thời do tỷ giá giữa đồng tiền Việt Nam và đồng đô-la Mỹ thay đổi, lãi suất cho vay của các ngân hàng tăng cao, nhiều ngân hàng không thu xếp được vốn vay theo các hợp đồng, các nhà thầu gặp rất nhiều khó khăn. Có nhà thầu  phải tạm ngừng thi công do khó khăn về tài chính.

Từ hơn một tháng trở lại đây (từ ngày 1- 7) Ngân hàng Phát triển Việt Nam  ngừng giải ngân cho dự án để xem xét lại kế hoạch giải ngân 6 tháng cuối năm và điều chỉnh lãi suất cho vay, dẫn đến tình trạng hàng loạt khối lượng hạng mục công trình các nhà thầu hoàn thành, hồ sơ nghiệm thu đầy đủ, nhưng đều phải tạm dừng, chưa thanh toán được. Hầu hết các nhà thầu đều thiếu hoặc không có vốn để tiếp tục thi công, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ của dự án.

Chậm trễ công trình ngoài hàng rào

Theo bản cam kết về việc cung cấp nước thô cho Nhà máy sản xuất phân bón DAP Hải Phòng ký ngày 12- 9- 2007 giữa Sở Kế hoạch và Đầu tư (đại diện cho UBND thành phố Hải Phòng) với Tổng công ty Đầu tư Xây dựng cấp thoát nước-  môi trường Việt Nam (VIWASEEN) và Ban quản lý dự án DAP Hải Phòng (đại diện cho Tổng công ty Hoá chất Việt Nam),  thành phố sẽ chỉ đạo các ngành kiểm kê, giải phóng mặt bằng để bàn giao mặt bằng cho nhà thầu đúng tiến độ triển khai dự án, đến ngày 31- 1- 2008 sẽ có nước thô đến chân hàng rào nhà máy DAP với công suất tối thiểu 10.800 m3/ngày.

Từ đó đến nay, UBND thành phố đã tích cực chỉ đạo triển khai, nhưng trên thực tế tiến độ giải phóng mặt bằng vẫn không thực hiện được theo kế hoạch mà thành phố đề ra. Nhiều cuộc họp được tổ chức với sự chỉ đạo quyết liệt của lãnh đạo thành phố cùng nhiều biện pháp cấp bách, nhưng theo BQL dự án, nhanh nhất đến cuối tháng 8 mới có nước thô (tạm thời) cấp cho nhà máy. Tổng công ty Hoá chất Việt Nam và Tổng công ty Đầu tư Xây dựng cấp thoát nước và môi trường Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ đẩy nhanh tiến độ thi công dự án cấp nước thô này.

Về cấp điện,  từ 220KV Đình Hoà đến trạm biến thế 220kV Đình Vũ còn 2 khoảng cột chưa giải phóng xong mặt bằng để kéo dây, làm tiến độ cấp điện  cho Nhà máy DAP bị chậm. Việc thi công tuyến đường sắt từ cảng Chùa Vẽ đến nhà máy DAP cũng sẽ chậm bởi ngày 17- 6- 2008, Bộ Giao thông Vận tải mới ban hành Quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án "Xây dựng mới tuyến đường sắt từ Chùa Vẽ đến nhà máy DAP thuộc khu Kinh tế Đình Vũ - thành phố Hải Phòng". Theo phương án này thì đến năm 2010 dự án mới hoàn thành. Trong thời gian quá độ, để có quặng chuẩn bị cho chạy thử có tải nhà máy DAP, Tổng công ty Hoá chất Việt Nam phải thuê vận chuyển quặng từ ga Hải Phòng về nhà máy DAP bằng ô tô. Việc vận chuyển kết hợp đường sắt và ô tô như hiện nay tối đa  được khoảng 600 -700 tấn / ngày (chỉ đấp ứng 30 - 35% nhu cầu sử dụng), đồng thời giá thành bị đội lên nhiều, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả của dự án.

Công trình còn nhiều khó khăn, trở ngại, liên quan tới nhiều cấp, nhiều ngành mà  tự thân chủ đầu tư không thể tháo gỡ. Vì vậy, Tổng Công ty Hoá chất Việt Nam đề nghị  Ngân hàng Phát triển Việt Nam  giữ nguyên lãi suất của Hợp đồng tín dụng đã ký trước đây với lãi suất 7,8%/năm và sớm ban hành kế hoạch giải ngân vốn tín dụng đầu tư năm 2008 cho Dự án DAP Hải Phòng. Ngoài ra, BQL dự án cũng đề nghị  được vay bổ sung phần vốn còn thiếu do sự thay đổi tỷ giá giữa VNĐ/USD và phần vốn chưa được thu xếp, với 429 tỷ VNĐ từ nguồn vốn của Ngân hàng phát triển Việt Nam.

Tổng Công ty cũng mong muốn các ngân hàng thương mại tạo điều kiện, hỗ trợ Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên DAP-VINACHEM được vay vốn lưu động bằng tín chấp của Tổng công ty Hoá chất Việt Nam hoặc thế chấp bằng phần vốn tự có của Tổng công ty đã tham gia đầu tư vào Dự án, để mua vật tư, nguyên liệu phục vụ khởi động, chạy thử nhà máy. Thành phố cần tiếp tục chỉ đạo và đôn đốc việc giải phóng mặt bằng 2 khoảng cột còn lại của tuyến đường điện 220KV Đồng Hoà - Đình Vũ và tập trung giải phóng mặt bằng, tạo thuận lợi cho Tổng công ty Đường sắt Việt Nam có điều kiện sớm triển khai thi công theo phương án đã được phê duyệt, đồng thời cho kéo dài tuyến xe buýt từ trung tâm thành phố đến nhà máy DAP, tạo thuận lợi cho việc đi lại của công nhân.  Về lâu dài, Bộ Giao thông Vận tải và Tổng công ty Đường sắt Việt Nam cần sớm triển khai thi công xây dựng mới tuyến đường sắt từ Chùa Vẽ đến Nhà máy DAP và cải tạo toàn tuyến đường sắt bảo đảm vận chuyển quặng apatit thông suốt từ Lào Cai đến Nhà máy DAP như Quyết định của Thủ tướng Chính phủ. Có như vậy mới bảo đảm có đủ nguyên liệu cho nhà máy hoạt động ổn định và hiệu quả.

Hồng Thanh