Một dự án, nhiều bất cập
Như đã phản ánh, gói thầu xây dựng và lắp đặt thiết bị phòng cháy chữa cháy (gồm cả hạng mục chung) thuộc Dự án Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo (TP Thái Bình) do Ban quản lý dự án xây dựng cơ sở hạ tầng (BQLDA XDCSHT) TP Thái Bình làm chủ đầu tư, đã tiến hành đấu thầu và có kết quả từ ngày 14/5/2018. Đơn vị trúng thầu là Công ty CP Xây dựng Thành Năm (gọi tắt là Công ty Thành Năm - địa chỉ tại thôn Quả Quyết, xã Đông Động, huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình), giá trúng thầu là hơn 13,2 tỷ đồng.
Từ đó đến nay, dự án này vẫn chưa thể triển khai được do trước đây khu đất dự kiến xây dựng Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo nằm trong khuôn viên của Dự án Khu đô thị mới Trần Hưng Đạo (phường Trần Hưng Đạo, TP Thái Bình) thuộc chủ đầu tư là Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị (HUD). Đến nay HUD vẫn chưa bàn giao lại cho chính quyền địa phương quản lý; mặt khác chính quyền địa phương cũng chưa có quyết định thu hồi lại khu đất trên nên chưa có mặt bằng để bàn giao cho nhà thầu thi công.
Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo là một trong những hạng mục thuộc diện quản lý về phòng cháy chữa cháy, được quy định cụ thể tại Nghị định 79/2014/NĐ-CP (ban hành ngày 31/7/2014) hướng dẫn Luật Phòng cháy và chữa cháy sửa đổi năm 2013. Theo quy định của Luật Phòng cháy chữa cháy 2013, kinh doanh các ngành nghề về phòng cháy và chữa cháy là một trong những ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
Theo đó, đối với các doanh nghiệp, cơ sở thi công, lắp đặt hệ thống phòng cháy và chữa cháy phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 43, Nghị định 79/2014/NĐ-CP. Cụ thể, người đứng đầu doanh nghiệp và người đại diện theo pháp luật của cơ sở phải có một trong các văn bằng, chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức về phòng cháy và chữa cháy.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của phóng viên, đơn vị trúng thầu là Công ty Thành Năm lại là một đơn vị không có chuyên môn, nghiệp vụ liên quan đến lĩnh vực PCCC. Bản thân ông Phùng Duy Đồng (Giám đốc Công ty Thành Năm) cũng thừa nhận là không có các văn bằng, chứng chỉ về PCCC theo như quy định. Công ty Thành Năm cũng không phải đơn vị có chuyên môn trong lĩnh vực PCCC, trong gói thầu tại Dự án Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo, phần khối lượng của việc xây dựng và lắp đặt thiết bị PCCC chiếm không nhiều (khoảng vài trăm triệu đồng) nên sẽ liên kết với một đơn vị khác để thực hiện khối lượng công việc này trong gói thầu.
Ông Đồng cũng xác nhận khi tiến hành nộp hồ sơ đối với gói thầu trên, Công ty Thành Năm dự thầu với tư cách độc lập, không liên danh với đơn vị khác. Trong hợp đồng ký kết giữa Công ty Thành Năm và BQLDA xây dựng cơ sở hạ tầng TP Thái Bình cũng không thể hiện việc có đơn vị khác tham gia thực hiện gói thầu Xây dựng và lắp đặt thiết bị PCCC thuộc Dự án Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo.
TP Thái Bình “né” trả lời báo chí?
Để tìm hiểu về những vấn đề bất cập trong công tác lập dự án và đấu thầu, lựa chọn nhà thầu cũng như những biện pháp khắc phục, phóng viên đã nhiều lần liên hệ, đặt lịch làm việc với lãnh đạo UBND TP Thái Bình. Trong những lần đến liên hệ và làm việc, ông Hà Hùng Mạnh (Phó Chánh văn phòng UBND TP Thái Bình) sau khi tiếp nhận những nội dung, câu hỏi và đề nghị phỏng vấn lãnh đạo thành phố thì đều hứa hẹn sẽ báo cáo cấp trên và phản hồi cho phóng viên.
Tuy nhiên, từ tháng về dự án này, từ tháng 12/2018 đến nay, mỗi lần phóng viên liên hệ để xác nhận lại lịch làm việc và phỏng vấn thì ông Mạnh đều trả lời chung chung “đã báo cáo lãnh đạo thành phố, đang chờ các phòng ban chuyên môn tập hợp hồ sơ để trả lời phóng viên”. Sau đó ông Mạnh chỉ hướng dẫn phóng viên liên hệ làm việc với BQLDA xây dựng cơ sở hạ tầng TP Thái Bình vì “đây là đơn vị được lãnh đạo thành phố giao làm đầu mối, tham mưu cho thành phố để trả lời phóng viên”…
Điều bất hợp lý là chính BQLDA xây dựng cơ sở hạ tầng TP Thái Bình lại là đơn vị đang có nhiều nghi vấn liên quan đến công tác đấu thầu, để một đơn vị không có năng lực, kinh nghiệm về PCCC trúng thầu gói xây dựng và lắp đặt thiết bị phòng cháy chữa cháy (gồm cả hạng mục chung) thuộc Dự án Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo. Hơn nữa đơn vị này cũng nhiều lần hứa hẹn sẽ cung cấp thông tin, hồ sơ của dự án và quá trình đấu thầu nhưng cũng đều… thất hứa.
Theo hướng dẫn của Phó Chánh văn phòng UBND TP Thái Bình, một lần nữa phóng viên liên hệ với ông Phạm Văn Quỳnh (Giám đốc BQLDA xây dựng cơ sở hạ tầng TP Thái Bình) thì nhận được câu trả lời bất ngờ: “Báo chí đăng mấy bài lên như thế rồi, thông tin đầy đủ như thế rồi còn tìm hiểu gì nữa?”.
Phản hồi những thông tin của Báo Pháp luật Việt Nam, tại công văn số 549/STNMT-QLĐĐ ban hành ngày 15/3/2019, Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Thái Bình cho biết, đến ngày 24/1/2019 thì UBND tỉnh Thái Bình mới có văn bản số 328/UBND-NNTNMT về phương án sử dụng đất sau cổ phần hóa gửi Bộ Xây dựng, Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị HUD. Trong đó UBND tỉn Thái Bình đề nghị phía HUD khẩn trương có văn bản trả lại 6.604 m2 đất để hoàn thiện hồ sơ thu hồi đất theo quy định của pháp luật.
Có thể thấy, đến thời điểm văn bản 328/UBND-NNTNMT trên được ban hành thì khu đất dự kiến xây dựng Trường Tiểu học Trần Hưng Đạo vẫn thuộc quyền quản lý của HUD. Vậy nên, những căn cứ pháp lý trước đó cho việc lập dự án, đấu thầu và lựa chọn nhà thầu có còn giá trị?
Thiết nghĩ, trước những động thái “án binh bất động” của UBND TP.Thái Bình và BQLDA XDCSHT TP Thái Bình khi nhận được những thông tin phản ánh, ý kiến của phóng viên về những dấu hiệu sai phạm trong việc lập dự án, đấu thầu và lựa chọn nhà thầu không đáp ứng yêu cầu nêu trên, UBND tỉnh Thái Bình cần chỉ đạo cơ quan chức năng rà soát lại toàn bộ quy trình lập dự án, đấu thầu; thẩm định lại năng lực của nhà thầu căn cứ theo quy định của pháp luật.