Ngoại trưởng Mỹ Kerry khởi động năm 2014 bằng nỗ lực hòa bình cho Trung Đông

Sau khi đưa được hai bên trở lại bàn đàm phán vào năm 2013 sau 3 năm gián đoạn, Ngoại trưởng Kerry “đang bắt đầu năm mới với một nỗ lực đặc biệt nhằm cố gắng đưa các cuộc đàm phán giữa Israel và Palestine tiến về phía trước” – một quan chức cấp cao tại Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay. 

Sau nhiều tháng căng thẳng và các cuộc đàm phán bí mật giữa Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Palestine Mahmud Abbas, ông Kerry và đội cố vấn, do đặc phái viên và cựu Đại sứ Martin Indyk đứng đầu, hy vọng sẽ đưa ra một khung sườn, trong đó vạch ra tất cả các vấn đề cốt lõi, bao gồm các đường biên giới giữa Israel và Nhà nước Palestine tương lai, an ninh, người tị nạn Palestine và số phận của thành phố linh thiêng Jerusalem mà cả hai bên đều tuyên bố là thủ đô của mình. Khung sườn này sẽ đưa ra “một cơ sở để dựa vào đó các bên có thể đàm phán về hiệp ước cuối cùng vì các điểm phác thảo hoặc hướng dẫn sẽ được thỏa thuận, sau đó các bên sẽ tích cực làm việc để hoàn thiện các thông tin chi tiết” - vị quan chức nói trên cho biết thêm. 

Israel và Palestine hiện đã tổ chức được khoảng 20 vòng đàm phán trực tiếp kể từ khi họ nối lại các cuộc thảo luận từ hồi tháng 7/2013 và đã đồng ý tiếp tục đàm phán cho đến cuối tháng 4/2014. Tuy nhiên, thời hạn chót đang đến gần và bất chấp việc Israel ngày 31/12 phóng thích tù nhân người Palestine đợt thứ ba thì những tín hiệu về sự tiến triển vẫn còn khá ít ỏi. 

Giới chức Mỹ đã cảnh báo rằng họ không kỳ vọng bất kỳ bước đột phá nào trong chuyến đi này, đặc biệt là với việc Tổng thống Palestine Abbas đe dọa sẽ có hành động pháp lý và ngoại giao để ngăn cản các tòa nhà định cư của Israel. Phát biểu tại Ramallah cuối ngày 31/12, ông Abbas tuyên bố: “Chúng tôi sẽ không kiên nhẫn nữa khi khối ung nhọt định cư phát triển, đặc biệt ở (Đông) Jerusalem. Chúng tôi sẽ sử dụng quyền của mình với tư cách là một Nhà nước quan sát viên Liên Hợp quốc bằng việc áp dụng hành động chính trị, ngoại giao và pháp lý để ngăn chặn căn bệnh này”.

Một quan chức của Bộ Ngoại giao Mỹ thừa nhận: “Hoạt động định cư đang diễn ra đã đặt ra rất nhiều câu hỏi từ phía Palestine và trong cộng đồng quốc tế về các ý định của chính quyền Israel”. Ngoài ra, các nỗ lực hòa bình của ông Kerry còn bị cản trở bởi việc Nhà nước Do Thái Israel khăng khăng sẽ duy trì sự hiện diện ở thung lũng Jordan Valley dưới bất kỳ thỏa thuận nào, trong khi Palestine mạnh mẽ phản đối thỏa thuận này.