Nghiên cứu cơ chế huy động hiệu quả đội ngũ Luật sư tham gia trợ giúp pháp lý

11/07/2023 10:49

Toàn cảnh Hội nghị.

(PLVN) - Sáng 10/7, Bộ Tư pháp phối hợp Liên đoàn Luật sư Việt Nam tổ chức Hội nghị sơ kết Quy chế phối hợp giữa 2 cơ quan về hoạt động trợ giúp pháp lý của luật sư . Hội nghị do ông Đỗ Ngọc Thịnh , Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam và ông Cù Thu Anh , Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý , Bộ Tư pháp chủ trì.

Tạo tiền đề cho việc phối hợp tại địa phương

Phát biểu khai mạc, ông Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư (LS) Việt Nam cho biết ngày 28/12/2016, Bộ Tư pháp và Liên đoàn LS Việt Nam đã ký Quy chế phối hợp số 4617/QCPH/BTP-LĐLSVN về hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) của LS, tạo tiền đề cho việc triển khai phối hợp toàn diện giữa hai cơ quan và là cơ sở cho việc triển khai thực hiện hoạt động phối hợp ở các địa phương trên toàn quốc.

Trải qua hơn 05 năm triển khai, Bộ Tư pháp và Liên đoàn LS Việt Nam tổ chức Hội nghị sơ kết Quy chế nhằm đánh giá kết quả đạt được, những hạn chế, khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân… từ đó đưa ra các kiến nghị, giải pháp cụ thể để khắc phục hạn chế, bất cập nhằm nâng cao chất lượng công tác phối hợp trong thời gian tới.

Ông Đỗ Ngọc Thịnh, Chủ tịch Liên đoàn Luật sư Việt Nam phát biểu khai mạc.

Trình bày tóm tắt dự thảo Báo cáo kết quả thực hiện Quy chế phối hợp, Cục trưởng Cục TGPL Cù Thu Anh cho biết: Qua hơn 05 năm triển khai thực hiện, nhiều nội dung của Quy chế phối hợp đã được thực hiện có hiệu quả. Nhiều địa phương đã ban hành Quy chế cụ thể hoá Quy chế phối hợp của Bộ Tư pháp và Liên đoàn LS Việt Nam cho phù hợp với điều kiện thực tế ở địa phương. Việc triển khai thực hiện các hoạt động phối hợp về TGPL giữa Sở Tư pháp, Trung tâm và Đoàn LS được toàn diện và thiết thực hơn.

Hoạt động lựa chọn, ký hợp đồng thực hiện TGPL với LS, tổ chức hành nghề LS tham gia thực hiện TGPL, công tác bồi dưỡng về chuyên môn, nghiệp vụ TGPL cũng được quan tâm và đạt được kết quả đáng kể. Đến nay, đã có nhiều tổ chức hành nghề LS ký kết hợp đồng thực hiện TGPL với Sở Tư pháp, LS ký hợp đồng thực hiện TGPL với Trung tâm, số luật sư thực hiện TGPL tham gia tố tụng những năm gần đây ngày càng tăng.

Ông Cù Thu Anh, Cục trưởng Cục Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp trình bày tóm tắt dự thảo Báo cáo kết quả Quy chế phối hợp.

Cụ thể, theo báo cáo của các Sở Tư pháp gửi Bộ Tư pháp, từ ngày 01/01/2017 đến ngày 31/12/2022, số vụ việc TGPL do LS ký hợp đồng với Trung tâm thực hiện là 40.018 vụ/tổng số 215.758 vụ mà Trung tâm TGPL đã thực hiện (chiếm 19%). Chia theo các hình thức TGPL: tham gia tố tụng: 15.312 vụ, chiếm 17% (trên tổng số 90.338 vụ); tư vấn: 24.451 vụ, chiếm 19,7% (trên tổng số 123.725 vụ); đại diện ngoài tố tụng: 255 vụ, chiếm 15% (trên tổng số 1.695 vụ); số vụ việc TGPL do LS của tổ chức hành nghề LS ký hợp đồng với Sở Tư pháp thực hiện là 160 vụ (100% là các vụ việc tham gia tố tụng); số vụ việc TGPL do LS của tổ chức hành nghề LS đăng ký tham gia TGPL thực hiện là 826 vụ.

Tính riêng năm 2022 có 27 tổ chức hành nghề LS ký kết hợp đồng thực hiện TGPL với Sở Tư pháp; 141 tổ chức hành nghề LS đăng ký tham gia TGPL, có 630 LS ký kết hợp đồng thực hiện TGPL với Trung tâm.

Tăng cường truyền thông, quan tâm đào tạo bồi dưỡng

Theo đánh giá, chất lượng vụ việc TGPL do các LS thực hiện TGPL được quan tâm chú trọng; hầu hết các vụ việc được đánh giá đạt chất lượng, nhiều vụ việc TGPL tham gia tố tụng do LS thực hiện đáp ứng tiêu chí vụ việc thành công theo quy định. Qua đó, nhiều người dân đã được TGPL để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, bình đẳng trước pháp luật và tạo niềm tin cho người dân về chính sách TGPL miễn phí. Việc thực hiện Quy chế phối hợp còn góp phần thực hiện tốt nguyên tắc kết hợp quản lý nhà nước của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp với phát huy vai trò tự quản của Liên đoàn LS Việt Nam, Đoàn LS các tỉnh, thành phố, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý hoạt động TGPL và hành nghề LS ở địa phương.

Bên cạnh kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện Quy chế phối hợp vẫn còn một số tồn tại, khó khăn như: Số vụ việc TGPL do LS thực hiện còn thấp so với tổng số vụ việc TGPL hàng năm; hoạt động thông tin, truyền thông có liên quan đến hoạt động TGPL của LS, tổ chức hành nghề LS chưa được thường xuyên, chưa có nhiều LS tham gia; việc giới thiệu người thuộc diện TGPL từ các văn phòng LS đến Trung tâm còn hạn chế…

Để tháo gỡ những vấn đề nêu trên, tiếp tục triển khai hiệu quả Quy chế phối hợp trong thời gian, đại diện các Sở Tư pháp địa phương cùng các đại biểu đến từ các cơ quan, đơn vị khác nhau đã cùng đưa ra các giải pháp, đề nghị như: Bộ Tư pháp tiếp tục phối hợp với Liên đoàn LS Việt Nam hướng dẫn 26 Sở Tư pháp và Đoàn LS chưa ký kết Quy chế phối hợp ở địa phương nghiên cứu về việc ký kết Quy chế phối hợp. Tăng cường công tác truyền thông, quan tâm mở các lớp đào tạo bồi dưỡng, tập huấn chuyên sâu về nghiệp vụ TGPL, kiến thức pháp luật, kỹ năng tham gia tố tụng, kỹ năng sử dụng phần mềm quản lý tổ chức và hoạt động TGPL cho LS thực hiện TGPL, trợ giúp viên pháp lý. Nghiên cứu cơ chế huy động có hiệu quả các LS, tổ chức hành nghề LS tham gia thực hiện TGPL và giới thiệu người thuộc diện TGPL đến Trung tâm…

Nhân dịp này, Hội nghị đã công bố Quyết định khen thưởng của Bộ trưởng Bộ Tư pháp và của Chủ tịch Liên đoàn LS Việt Nam cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong thực hiện Quy chế phối hợp.