Nghịch lý thiếu và thừa giáo viên (Kỳ 1)

Có một vướng mắc bấy lâu trong ngành Giáo dục- Đào tạo, đó là việc thừa và thiếu giáo viên giảng dạy trong các cơ sở giáo dục. Tình trạng thiếu và thừa giáo viên ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng dạy học trong các trường học hiện nay.

Giáo viên trường hướng dẫn học sinh thực hành môn hóa học Ảnh: Hải Ngọc

Vào biên chế - ước mơ xa vời

Trường Tiểu học Cát Bi (quận Hải An) hiện có 74 cán bộ, giáo viên, trong đó, 50 giáo viên diện biên chế, 16 giáo viên diện hợp đồng (chiếm hơn 1/3 số giáo viên đứng lớp). Số này gồm các giáo viên văn hóa và các môn tin học, tiếng Anh, âm nhạc. Điều đáng nói, số giáo viên hợp đồng được tuyển dụng vào biên chế hằng năm không nhiều. Vì vậy, có giáo viên hợp đồng tới 6,7 năm chưa được vào biên chế.  Cơ hội vào biên chế mong manh (nhất là đối với giáo viên dạy bộ môn tiếng Anh và tin học) nên hầu hết giáo viên hợp đồng không yên tâm công tác, phấn đấu. Và số giáo viên hợp đồng được công nhận giáo viên dạy giỏi cũng hiếm hoi.

Hiệu trưởng Trường THCS Chu Văn An (quận Ngô Quyền) Đào Hồng Tuyến chia sẻ, theo quy định, các trường THCS phải có biên chế môn tin học và nhân viên phụ trách phòng y tế. Tuy nhiên, hiện nhà trường chưa được phân bổ biên chế cho 2 vị trí này mà vẫn phải ký hợp đồng và tự lo nguồn để trả lương. Trong đó, giáo viên dạy môn tin học chỉ được trả mức lương 1,2 đến 1,5 triệu đồng/ tháng.

Năm học 2010 - 2011, các bậc học của quận Hải An đều thiếu nhiều biên chế giáo viên, nhất là giáo viên dạy tin học và ngoại ngữ. Thống kê của phòng GD-ĐT quận, năm học 2010-2011, bậc học mầm non trên địa bàn thiếu 170 giáo viên, bậc tiểu học thiếu 75 giáo viên, bậc THCS thiếu 38 giáo viên, phải ký hợp đồng mới đủ nhân lực cho giảng dạy. Trong số 6 trường THCS, chỉ có Trường THCS Đằng Hải đủ giáo viên, 5 trường còn lại đều thiếu giáo viên, “căng thẳng” nhất là Trường THCS Lê Lợi thiếu tới 17 giáo viên. Lãnh đạo phòng cũng cho biết, thời gian tới, nếu thực hiện dạy 2 buổi/ ngày, tình trạng thiếu giáo viên còn  tăng thêm. Mặc dù địa phương còn thiếu nhiều biên chế giáo viên nhưng hằng năm, số biên chế phân bổ cho quận rất ít. Năm 2008, toàn quận Hải An chỉ được bổ sung 18 biên chế giáo viên. Để được lọt vào danh sách này, các giáo viên hợp đồng phải đạt nhiều thành tích trong công tác.

Bấp bênh đời sống giáo viên hợp đồng

Hiệu trưởng Trường Tiểu học Cát Bi (quận Hải An) Vũ Thị Thùy Dung cho biết, những năm trước, giáo viên hợp đồng  do UBND quận ký hợp đồng và trả lương, tuy nhiên, 2 năm nay, do kinh phí của quận khó khăn, nhà trường phải tự lo việc ký hợp đồng và trả lương giáo viên. Kinh phí để trả lương giáo viên hợp đồng được lấy từ nhiều nguồn. Lương của giáo viên dạy môn tin học và tiếng Anh trích từ khoản tiền đóng học của học sinh. Đối với giáo viên một số môn khác thì huy động sự ủng hộ của một số đơn vị kết nghĩa với nhà trường. Trung bình, mức lương của giáo viên và nhân viên hợp đồng từ 1,2 triệu đồng đến 2 triệu đồng/ người/ tháng.

Tìm hiểu về mức lương của giáo viên hợp đồng ở quận Hải An, chúng tôi thấy có nhiều chế độ lương dành cho giáo viên diện hợp đồng. Đối với giáo viên hợp đồng dạy các lớp học 2 buổi/ ngày thì các trường thu tiền của học sinh để trả lương giáo viên. Tuy nhiên, quy định của thành phố từ năm 2003 về việc thu tiền học 2 buổi/ ngày (30 nghìn đồng/ tháng/ học sinh) không còn phù hợp với thực tế. Giáo viên còn thiếu theo thông tư liên tịch số 35 của Bộ GD-ĐT và Bộ Nội vụ được trả lương theo ngạch, bậc. Giáo viên hợp đồng dạy các môn tự chọn như tin học, thể dục, ngoại ngữ hưởng lương tùy tình hình thu của nhà trường. Như vậy, cùng là giáo viên hợp đồng nhưng giáo viên hưởng các mức lương khác nhau. Với mức lương thấp nên hầu hết giáo viên hợp đồng đời sống khó khăn...

Bích Hạnh