Đất của người dân hay địa phương quản lý?
Theo trình bày của ông Đán, từ năm 1965, gia đình ông và em vợ là Trần Văn Hải khai hoang, sinh sống ổn định tại tổ dân phố 5, phường Phú Bài. Đến năm 1976, ông Hải về quê, nhượng lại toàn bộ nhà đất cho vợ chồng ông Đán. Hai mảnh đất chỉ cách nhau con đường nhỏ. Mảnh của ông Đán sử dụng từ trước đến nay rộng 764m2 (mảnh đất 1-PV), còn mảnh đất ông Hải nhượng lại rộng hơn 200m2 (mảnh đất 2-PV).
Thời gian đầu, ở mảnh đất 2, ông Đán trồng cây, nơi đỗ xe. Năm 1993, gia đình ông kê khai và được đo vẽ: thửa 481, tờ bản đồ số 3, diện tích 1.000m2, loại đất thổ cư, có chính quyền xác nhận vào ngày 7/12/1993, đất không tranh chấp, mang tên Dương Đăng Đán. Mặt khác, từ năm 1991 đến năm 2000, ông Đán đều đóng thuế nhà, đất đầy đủ.
Theo sổ thuế đất nông nghiệp số 112 của gia đình được cấp ngày 13/11/1991 ghi rõ ông có 1.000m2 đất. Vào ngày 28/12/2015, ông Đán được cấp quyền sử dụng đất ở mảnh 1, còn mảnh 2 không được cấp nên ông khiếu nại. Tuy nhiên, do điều trị bệnh tật, việc khiếu nại bị gián đoạn.
Thời gian gần đây, vợ chồng ông Đán bất ngờ khi thấy một số người lạ đến mảnh đất thứ 2 của mình để đo đạc làm nhà nên ông bà đã tìm cách ngăn chặn và được biết: UBND thị xã Hương Thủy đã phân lô đất trên bán cho hai người khác từ năm 2005.
Qua tìm hiểu, được biết ngày 26/4/2019, UBND phường Phú Bài đã tổ chức buổi làm việc giữa gia đình ông Đán với hai người chủ đất mới. UBND phường kết luận các hộ gia đình này phải bình tĩnh khi xử lý việc tranh chấp, không được xô xát lẫn nhau.
Trong thời gian chờ cơ quan có thẩm quyền giải quyết dứt điểm, phường yêu cầu 2 hộ trên không được xây dựng trên thửa đất đó. Theo UBND thị xã Hương Thủy, từ năm 2006 ông Đán đã yêu cầu UBND phường Phú Bài xem xét làm thủ tục cấp sổ đỏ với thửa đất thứ 2. Đến năm 2013, phường trả lời không có cơ sở để xem xét giải quyết.
Sau đó, ông Đán khiếu nại và được UBND thị xã trả lời như sau: Việc ông Trần Văn Hải giao nhà cho ông Đán hai bên chỉ thỏa thuận bằng miệng, không có giấy tờ. Trước năm 2004, thửa đất 200m2 đó là đường đi chung do UBND phường Phú Bài quản lý nên ngày 3/6/2004, UBND phường đề nghị UBND thị xã Hương Thủy phê duyệt phương án phân lô bán đấu giá. Đến ngày 29/6/2005, UBND thị xã phê duyệt phân lô và được đấu giá trong thời gian đó.
 |
| Vợ chồng ông Đán cho rằng: “Từ thời gian sử dụng, nguồn gốc rồi nhân chứng đều chỉ ra đây là đất của ông bà”. |
Việc ông Đán cho rằng 1.000 m2 của mình (gồm cả 2 mảnh), UBND thị xã Hương Thủy giải thích, hai mảnh đất này không liên quan, 1.000m2 chỉ trong mảnh 1 không hề có mảnh 2, sau này khi làm sổ đỏ chỉ còn 764m2 có thể do sai số trong đo đạc. Còn sổ thuế nông nghiệp gia đình ông Đán cung cấp được cho rằng có dấu hiệu chỉnh sửa.
Chưa đền bù đã thu hồi đất
Trước đó, ngày 29/6/2005, UBND thị xã Hương Thủy đã ban hành Quyết định số 838/QĐ-UBND, tại Điều 3 của Quyết định này, UBND thị xã giao UBND phường Phú Bài chủ trì phối hợp với Phòng TN&MT kiểm kê, đền bù hoa màu trên đất bị thu hồi nhưng đến nay phường vẫn chưa thực hiện. Nói về vấn đề này, ông Trần Quốc Việt (Chủ tịch UBND phường Phú Bài) cho biết: “Cái đó đơn giản, chưa làm thì mình làm thôi. Việc gì thiếu sót thì sửa sai”.
Theo ông Võ Thanh Bình (Trưởng phòng TN&MT thị xã Hương Thủy); năm 2015 thanh tra huyện cùng liên ngành đã làm việc đối với trường hợp của ông Đán. Giờ ông Đán tiếp tục có đơn khiếu nại, Phòng TN&MT sẽ rà soát lại. Còn ông Nguyễn Đắc Tập (Phó Chủ tịch UBND thị xã Hương Thủy) cho biết, vào năm 1977, ông thường xuyên đi bộ tới trường có đi ngang qua đây nên biết mảnh đất tranh chấp đó trước là con đường nối hai con đường khác.
Sau khi đường không sử dụng nữa, Nhà nước bỏ hoang nên ông Đán dùng để xe, dựng lều ở đó. Trong bản đồ 299 được lập năm 1987 thể hiện đó là con đường nên không thể cấp sổ đỏ cho ông Đán.
Tuy nhiên, Vị Phó Chủ tịch UBND thị xã này thừa nhận: “Đất Nhà nước quản lý nhưng để người dân làm, trưng dụng trong thời gian dài mà không có ý kiến là chính quyền sai. Ngoài ra, việc xử lý hỗ trợ cho người dân thì làm từ lúc đầu nhưng giờ chưa làm đó là sự chậm trễ. Thời gian tới, tôi sẽ nghiên cứu lại hồ sơ này”.
Phản bác những trả lời trên, vợ chồng ông Đán cho rằng chính quyền địa phương không hề cắm mốc khi phân lô bán nên gia đình không biết, điều này có dấu hiệu khuất tất. Ông Đán cũng khẳng định những giấy tờ ông cung cấp là thật: “UBND phường và thị xã nói 1000m2 đất này chỉ ở mảnh 1 thì quá vô lý vì thời đó đã đo 1000m2 nhưng đến năm 2015, cấp sổ đỏ cho tôi chỉ 764m2; thử hỏi 236m2 đi đâu? Sai số do đo đạc thì chỉ vài chục mét chứ đằng này mất 1/3 mảnh đất”.
