Chứng cứ của các thổ dân
Những năm 60 của thế kỷ XX, một nhà động vật học trẻ tuổi tên là Bower cảm thấy rất hứng thú với việc loài khủng long cổ dài có thể còn tồn tại ở châu Phi.
Năm 1972, trong khi nghiên cứu loài cá sấu sống trong vùng Tây châu Phi, ông đã nảy ra ý định tự mình đến Cộng hòa Congo để tìm hiểu bí mật của loài Mokeli mobi mobi. Cụm từ “Mokeli Mobi Mobi “ là ngôn ngữ của một vùng ở Zaire có nghĩa là “vật chặn cắt ngang dòng sông”. Qua 4 năm hết sức cố gắng, nhưng ông vẫn chưa được phép vào Congo và đành phải hủy bỏ kế hoạch này.
Ông quyết định đến nơi mà tác giả Smith - người viết cuốn “Tiếng còi tàu” nhiều năm về trước đã từng nhìn thấy một số dấu chân của loài quái vật vùng Gabon và một số nơi xa khác.
Tại nơi đó, Bower đã tìm được một người tận mắt nhìn thấy loài quái vật kia. Người này đã chủ động nhắc tới một loài cây mà loài vật kia dùng làm thức ăn chính.
Nhà khoa học trẻ này đưa ra cho anh ta ảnh của rất nhiều loài vật. Anh ta chỉ vào ảnh một con khủng long. Thí nghiệm được tiến hành với tất cả những người nhìn thấy khác ở nơi đó cũng cho kết quả tương tự. Đầu năm 1979, Bower lại quay trở lại nơi đó lần nữa để thu thập thêm cảc chứng cứ khác từ những người nhìn thấy.
 |
| Chim khổng lồ được các thổ dân bắt được nghi là khủng long bay. |
Tháng 2/1980, Bower tiến hành cuộc thám hiểm thứ ba. Lần này cùng đi còn có nhà sinh vật học Mack của Đại học Chicago, cũng là người rất say mê nghiên cứu những loài động vật bí ẩn.
Hai người tập trung thám hiểm vùng lưu vực sông Sangha và Obachi thuộc miền Bắc Congo. Mack cho rằng, do sự phát triển không ngừng của ngành vận tải thủy nên khả năng Mokeli mobi mobi buộc phải di chuyển lên vùng Li Kola xa xôi hơn, đây là vùng hồ đầm rộng lớn chưa được khai phá.
Hai nhà khoa học dũng cảm tiến vào vùng này, nhưng cũng chẳng phát hiện được gì cả. Họ quyết định dùng số tiền bạc và thời gian còn lại đi thu thập các chứng cứ từ nhũng người nhìn thấy chúng. Giáo sĩ Thomas người Mỹ đã từng sống nhiều năm ở lưu vực sông Obuchi thường xuyên nghe nói về chuyện Mokeli mobi mobi đã được mời để dẫn họ đến gặp những người khác.
Một điểm chung mà những người đó miêu tả làm người ta giật mình là: “Chúng dài từ 5-10m, đầu và cổ rất giống rắn, đuôi nhỏ mà dài, thân tròn giống như hà mã, con lớn nhất to như con voi nhỏ”. Họ nói với hai người rằng “loài vật này chân ngắn mà thô, chân sau có 3 móng vuốt, thân không có lông”. Khi đưa cho họ xem ảnh một số loài vật khác nhau, họ hầu như đồng thời chỉ vào ảnh vẽ loài khủng long cổ dài.
Dân địa phương nói chúng không hề ăn thịt, nhưng tấn công bất cứ con thuyền nào dám xâm phạm lãnh địa của chúng, nên người dân quyết giết hết chúng. Năm 1981, Mack lại tới nơi đó một lần nữa. Cùng đi còn có một nhà sinh thái học Greenvale và nhà sinh vật học của chính phủ Congo là Agrangran cùng một sốngười khác.
 |
| Họa hình loài khủng long khổng lồ trong quá khứ hiện đã bị tuyệt chủng. |
Họ đã phỏng vấn nhiều người biết việc hơn; cũng có lúc phỏng vấn gặp khó khăn vì một câu nói được lưu truyền rằng, phàm là những người nói tới Mokeli mobi mobi đều gặp điều xui xẻo. Bản thân đội thám hiểm chẳng ai tận mắt nhìn thấy con vật này, nhưng có một lần khi họ đang cho thuyền tiến vào khúc ngoặt của con sông Likola, đột nhiên nghe một tiếng “ầm” rất lớn, nước trên mặt sông trở thành những đợt sóng cuồn cuộn.
Điều đó nói lên rằng, một con vật rất to lớn nào đó vừa xuống nước và dừng lại ở đó. Vùng này hoàn toàn không có hà mã. Dân địa phương nói với các nhà thảm hiểm rằng Mokeli mobi mobi thường được phát hiện ở những vùng nước xiết trong các khúc ngoặt, nước ở đó thường tương đối sâu.
Dân địa phương còn chỉ cho họ nơi mà mấy cành cây vừa bị gãy, đó là nơi con vật cao 2m đi qua để xuống hồ nước. Họ còn nói rằng, nghe nói trong hồ có loài Mokeli mobi mobi. Có một số dấu chân đường kính 48cm hướng ra phía hồ, nhưng không tìm thấy vết chân từ hồ đi ra ở bất cứ nơi nào!
Tận mắt chứng kiến
Đồng thời với cuộc thám hiểm lần thứ hai của Mack thì một tổ khác do một kỹ sư ngưòi Mỹ tên là Lester dẫn đẫu đã vượt qua vô vàn gian khổ để đến vùng Taris. Họ ở đó 2 tuần.
Trong thời gian đó họ đã 2 lần nhìn thấy đầu và cổ con vật đó nhô lên khỏi mặt nước. Có một lần, họ nghe thấy tiếng kêu liên tục từ hồ vọng lên, càng ngày càng to và rõ hơn. Sau đó vợ chồng người kỹ sư nhìn thấy một con vật khổng lồ đi xuyên qua một vùng nước ven hồ.
Lần khác, qua ống nhòm, Lester nhìn thấy một con vật tương tự hoặc là chính con vật đó. Chiếc cổ nhỏ dài đến 2,6m, đầu nhỏ, lưng cao hơn 5m. Ông đoán rằng, nếu tính cả đuôi (ông không nhìn thấy) thì con vật này dài đến 10m. Nhưng do trời nhiều sương làm máy ảnh gặp sự cố nên không chụp được bức ảnh nào.
Tháng 4/1983, Agrangran dẫn một đoàn thám hiểm của chính phủ Congo đến thám hiểm vùng Taris. Sáng sớm ngày 1/5, ông cùng hai người dân địa phương ra ven hồ chụp ảnh một số loài vật và chim chóc. Một trong hai người kia dẫm phải một vũng bùn liền chạy ra hồ để rửa.
Ông này nhìn thấy một cái gì đó trong nước liền vẫy Agrangran lại. Khi ông tới ven hồ thì thấy một con vật rất to lớn đang ở trong vùng nước cách ông khoảng 300m, trông nó rất giống loài Mokeli mobi mobi.
Hai người chăm chú quan sát nó khoảng 20 phút, thấy rằng lưng nó rộng; cổ nhỏ, dài và một cái đầu nhỏ. Những phần nhìn thấy dài chừng 6m, nếu thêm chiếc đuôi (ông đoán chiếc đuôi nằm trong nước) thì cơ thể nó khá dài. Cuối cùng nó biến mất trong nước.
Nhưng, tại hội nghị lần thứ nhất Hội động vật học bí ẩn quốc tế tổ chức tại Paris năm 1984, trong luận văn chính thức của mình, Agrangran lại đưa ra nhũng vấn đề hoàn toàn ngược hẳn với câu chuyện thực kể trên. Ví dụ ông mang đến hội nghị những bức ảnh chụp lấy ngay, nhưng hình ảnh không rõ ràng và nhỏ. Thật lạ lùng vì nhà sinh vật học này lại chưa bao giờ giải thích về sự thay đổi trong câu chuyện của mình cả.
Hành động Congo
Trong vài năm sau, để nghiên cứu về Mokeli mobi mobi, người ta đã triển khai hoạt động thám hiểm được gọi là “Hành động Congo”. Một trong những lần thám hiểm đó, người ta đã tỏ ý nghi ngờ những hành vi của Agrangran.
Giữa năm 1986, có 4 thanh niên người Anh rất nhiệt tình với chuyện này đã thuê Agrangran dẫn họ đến vùng hồ Taris. Anh ta đã bị tố cáo là ăn trộm phim ảnh và đồ cấp dưỡng của đoàn thám hiểm nên chuyến đi này thất bại mà không ai rõ động cơ thực sự của Agrangran là gì.
Tháng 9/1987 đến đầu năm 1988, Agrangran còn đi cùng 2 đoàn thám hiểm Nhật Bản. Đoàn thứ hai đến vùng hồ Taris nhưng cũng không phát hiện được gì. Cũng giống như cảc đoàn thảm hiểm của Congo, những người Nhật cũng đã tiến hành phỏng vấn một số người địa phương đã từng nói họ tận mắt nhìn thấy loài vật kỳ lạ kia.
Trong lần thám hiểm thứ hai, Mack đã thu thập được hơn 30 báo cáo có nội dung rất tỉ mỉ về loài Mokeli mobi mobi. Ông cho rằng, những báo cáo “miêu tả thật hoàn chỉnh một loài khủng long cổ dài không thể không được tiếp nhận, vì những người này là những người thuộc các chủng tộc khác nhau, có nền văn hóa, tôn giáo và những bối cảnh cũng rất khác nhau”.
Nhưng do không có xác xương cốt hoặc da làm chứng cứ nên nhũng người chưa tận mắt nhìn thấy Mokeli mobi mobi đều phải dựa vào lời nói để phán đoán. Mặc dù sự tồn tại của giống khủng long cổ dài hiện đại thật khó làm người ta tin được, nhưng một số người vẫn cho rằng không phải tất cả các báo cáo đều giả dối hoang đường.
Nói chung, người ta đều cho rằng khủng long đã bị diệt chủng từ 65 triệu năm trước nhưng môi trường địa lý và khí hậu ở Congo lại thực sự giống với thời đại khủng long trước kia. Cá sấu, loài thân cận của khủng long vẫn đang tồn tại, cơ thể chúng không thay đổi gì nhiều lắm. Nói cách khác, ở một vùng xa xôi hẻo lảnh có điều kiện ổn định và thích hợp nào đó, việc người ta nói rằng có một số ít khủng long còn tồn tại không hoàn toàn là chuyện hoang đường.
(Kỳ tới: Khủng long có cánh thoắt ẩn thoắt hiện?)
