Nhiều nghị sỹ tại Quốc hội Mỹ bày tỏ sự hoài nghi về khả năng gói cải cách kiểm soát súng đạn do Tổng thống Barack Obama đề xuất có thể được Quốc hội thông qua.
 |
| Một người Mỹ đi mua súng. Ảnh: Getty Images |
Tại một cuộc họp báo do Nhà Trắng tiến hành một tháng sau vụ thảm sát tại trường tiêu học Sandy Hook, ông Obama nói rằng nước Mỹ đã phải đợi quá lâu để khắc phục tình trạng bạo lực liên quan đến súng ống và giờ chính là thời điểm để hành động.
“Đây là nhiệm vụ đầu tiên chúng ta, chúng ta phải đảm bảo an toàn cho những đứa trẻ”, tổng thống Mỹ tuyên bố khi đứng giữa 4 em bé đã gửi thư bày tỏ sự lo lắng sau vụ xả súng ở Connecticut.
Ông Obama cho rằng, những cải cách của ông nhằm mục đích giảm bớt không chỉ những vụ giết chóc hàng loạt mà còn để ngăn chặn tình trạng bạo lực có liên quan đến súng ống vẫn xảy ra hàng ngày trên khắp nước Mỹ. Ông Obama cho hay, trong vòng 1 tháng kể từ sau vụ thảm sát tại Newtown, 900 người Mỹ đã bị giết chết bằng súng.
Tổng thống Mỹ đã ký 23 đề xuất hành động, gồm có yêu cầu tiến hành một chiến dịch quốc gia mới về sử dụng súng an toàn và có trách nhiệm, kiểm tra kỹ lưỡng tiểu sử của những người mua súng, tổ chức huấn luyện tại các trường học về cách đối phó khi gặp kẻ tấn công có vũ trang.
Ông cũng yêu cầu Quốc hội tiếp tục một lệnh cấm vũ khí tấn công đã hết hạn từ năm 2004 và hạn chế các ổ đạn xuống còn 10 viên. Ngoài ra, ông Obama còn kêu gọi các nghị sĩ trang bị thêm cho các cơ quan thi hành pháp quyền hạn để truy tố tội phạm buôn lậu súng. “Trong những ngày tới, tôi dự định sẽ dùng tất cả quyền hạn để biến những đề xuất này thành hiện thực” – ông Obama tuyên bố.
Phản hồi về gói cải cách trên, nhiều nghị sỹ trong Quốc hội Mỹ đã bày tỏ sự hoài nghi về triển vọng nó có thể được thông qua tại Hạ viện do đảng Cộng hòa kiểm soát. Một số nghị sỹ dự đoán rằng ông Obama có thể nhận được sự ủng hộ với vài đề xuất như kiểm tra tiểu sử của những người mua súng đạn một cách hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, Nhà Trắng sẽ khó có hy vọng rằng điểm quan trọng nhất trong các giải pháp này – lệnh cấm vũ khí tự động và bán tự động – được thông qua. Ông Obama có thể dùng quyền hành pháp của mình để thực thi một số đề xuất trong gói cải cách của mình nhưng ông thừa nhận rằng thay đổi quan trọng vẫn cần có sự chấp thuận của Quốc hội.
Lãnh đạo đa số nghị sỹ Cộng hòa trong Thượng viện Harry Reid – một người ủng hộ mạnh mẽ quyền sở hữu súng và đã được NRA ủng hộ trước đây – đã đưa ra tuyên bố sau khi ông Obama công bố các đề xuất của mình.
“Tôi đã cam kết sẽ đảm bảo rằng Thượng viện sẽ xem xét việc lập pháp để giải quyết tình trạng bạo lực súng ống và các khía cạnh khác của tình trạng bạo lực trong xã hội của chúng ta. Tất cả các lựa chọn sẽ được đưa ra cân nhắc”, ông Reid nói và miêu tả kế hoạch của ông Obama là khá “chu đáo”. Các dự luật về súng đạn đều được bắt đầu từ Thượng viện nhưng ông Reid hồi cuối tuần trước nói rằng ông sẽ không lãng phí thời gian để giới thiệu một dự luật mà ông biết sẽ bị Hạ viện “giết chết”.
Đảng Dân chủ chiếm đa số trong Thượng viện nhưng đảng Cộng hòa – gần như nhất trí phản đối những hạn chế sử dụng súng đạn – lại kiểm soát Hạ viện. Năm 2010, ông Obama đã thành công trong việc thúc đẩy để những cải cách về y tế do ông đề xuất được thông qua nhưng ở thời điểm đó, đảng Dân chủ đang kiểm soát các Thượng viện lẫn Hạ viện.
Hiệp hội súng trường quốc gia (NRA) ngay trong ngày 16/1 đã tuyên bố sẽ phản đối các kế hoạch của ông Obama, đồng thời cảnh báo rằng họ đã chuẩn bị cho “cuộc chiến thế kỷ”.
Một quan chức cấp cao trong chính quyền của Tổng thống Obama cho biết, họ hiểu rõ rằng sẽ khó khăn để những cải cách này được Quốc hội thông qua nhưng họ cảm thấy đã có sự linh động hơn trong một số nghị sỹ Cộng hòa và Dân chủ sau vụ xả súng ở Newtown.
Thêm vào đó, chính quyền Obama cũng đã nhắm mục tiêu bắt đầu một chiến dịch vận động quần chúng để gây áp lực lên các thành viên Quốc hội. Các lệnh cấm súng đạn tại Mỹ đã phải rất chật vật mới được thông qua vào năm 1993 và 1994. Vị quan chức trên nói rằng chính quyền Obama cũng sẽ không tránh được cuộc chiến này.
Minh Ngọc (theo Guardian)
