Nghệ thuật tuồng là kho tàng cuốn hút

0:00 / 0:00
0:00
(PLVN) -  Từ mê mẩn cách trang điểm của nghệ sĩ tuồng rồi học tập trang điểm và được trải nghiệm khi trang điểm cho các nghệ sĩ tuồng, Nguyễn Thu Trà, hiện là học sinh lớp 12 tại Trường THPT Chuyên Bắc Ninh đã lập nên một Dự án “Tuồng Sắc” với mong muốn mang nghệ thuật tuồng đến gần hơn với công chúng, nhất là những người trẻ.

17 tuổi, đam mê một loại hình nghệ thuật cổ điển, khó hiểu, đời sống, Trà hãy chia sẻ về con đường đam mê với nghệ thuật tuồng và dự án mình khởi phát để cho ra đời?

- Khoảng gần hai năm về trước, khi em vẫn chỉ là một học sinh lớp 9, nghệ thuật tuồng đã đến với em một cách tình cờ, như một luồng gió mới lạ. Ban đầu chỉ là những bài đăng thoáng qua trên mạng xã hội, nhưng qua từng trang viết, từng hình ảnh, tuồng đã khơi dậy trong em một niềm tò mò khó tả. Tuy nhiên, dấu ấn sâu đậm nhất của em với tuồng chỉ thực sự bắt đầu khi em lần đầu tiên bước chân vào Nhà hát Hồng Hà. Đứng giữa không gian trang nghiêm ấy, em như cảm nhận được nhịp đập mãnh liệt của một nền nghệ thuật cổ xưa, đầy tự hào và tinh hoa.

Chính khoảnh khắc ấy khiến em nhận ra rằng, chỉ khi được trực tiếp chứng kiến, thưởng thức tuồng qua từng nét diễn, từng nhịp trống, người ta mới thấu hiểu được cái hồn, cái tinh túy mà nghệ thuật này mang lại. Đối với em, cái “hồn,” cái “túy” của tuồng không chỉ gói gọn trong những câu thoại truyền cảm hay những động tác tinh tế của diễn viên, mà nó còn ẩn chứa trong từng lớp hóa trang độc đáo, kỳ công và đầy sắc thái - một nét đặc trưng mà không thể nhầm lẫn với bất kỳ loại hình sân khấu nào khác.

Đến năm lớp 10, tình yêu dành cho tuồng của em như nở rộ, cháy bỏng hơn bao giờ hết. Em nhận ra rằng, nếu chỉ dừng lại ở việc ngưỡng mộ, yêu quý thì vẫn chưa đủ để tôn vinh giá trị quý báu của tuồng. Em cần làm một điều gì đó thiết thực, có ý nghĩa hơn. Và từ đó, lý tưởng về một dự án nhằm phát triển và bảo tồn tuồng đã dần hình thành trong em.

Niềm say mê ấy đã nhanh chóng chuyển hóa thành sứ mệnh. Em nhận ra rằng, để làm nên một dự án có sức lan tỏa và bền vững, điều cốt lõi là xây dựng một cộng đồng cùng chung lý tưởng, cùng chung đam mê. Em bắt đầu hành trình tìm kiếm những người bạn đồng hành, những tâm hồn cùng chia sẻ khát vọng bảo tồn và phát triển nghệ thuật tuồng. Thế nhưng, mọi chuyện thường không đơn giản như những gì mình mong đợi.

Hành trình ấy đôi lúc khiến em cảm thấy đơn độc, khi không phải ai cũng hiểu được ý nghĩa sâu xa của tuồng hay chia sẻ cùng em lòng nhiệt huyết dành cho một loại hình nghệ thuật truyền thống. Có những lúc em cảm thấy như đứng trước một bức tường lớn, nhưng cũng chính những khó khăn ấy giúp em kiên định hơn với ước mơ của mình. Em hiểu rằng, hành trình gìn giữ văn hóa cần nhiều hơn là nhiệt huyết nhất thời, mà còn là sự kiên nhẫn, là niềm tin bền bỉ vào giá trị văn hóa của dân tộc.

Cuối 2023, đầu 2024 là cột mốc đánh dấu cho sự ra đời của “Tuồng Sắc” như một nỗ lực nhằm gìn giữ, bảo vệ và truyền tải nét đẹp của tuồng tới với cộng đồng người trẻ. Cùng với niềm yêu tuồng đến mức say mê, “Tuồng Sắc” đã thành công tổ chức được nhiều hoạt động nhằm lan tỏa nghệ thuật này đến với các bạn trẻ. “Tuồng Sắc” đã thành công mang tuồng tới nhiều nẻo đường trên đất nước Việt Nam qua các sự kiện như “Tuồng Cho Em” hay “Hồn Ca Tuồng Việt”. Nhưng em hiểu rằng, chỉ như vậy là không đủ. Em quyết định tiến bước, dù con đường ấy có chông gai đến đâu. Bằng cách tiếp tục tự học hỏi, tìm kiếm sự hỗ trợ từ những người đi trước và luôn giữ trong tim niềm tin vào giá trị của tuồng, em hy vọng rằng dự án của mình sẽ từng bước thành công. Để rồi, một ngày không xa, tuồng sẽ không chỉ là niềm đam mê của riêng em, mà còn trở thành niềm tự hào chung của thế hệ trẻ - những người cùng nhau giữ gìn và lan tỏa nét đẹp của di sản này.

Ảnh NVCC

Ảnh NVCC

Với một người tuổi đời còn rất trẻ tìm hiểu một nghệ thuật truyền thống khó như tuồng có trở ngại với em không?

- Với một người còn rất trẻ như em, việc tìm hiểu và gắn bó với nghệ thuật truyền thống sâu sắc như tuồng là một hành trình đầy thách thức nhưng cũng đầy thú vị. Tuồng không phải là một loại hình dễ dàng tiếp cận. Cái đẹp của tuồng không nằm ở sự hào nhoáng bên ngoài mà ẩn chứa trong từng lời ca, từng ánh mắt, từng nét hóa trang kỳ công. Khi mới bắt đầu, có những lúc em cảm thấy như mình đang đứng trước một kho tàng quá lớn, quá phức tạp để nắm bắt hết. Nhưng cũng chính sự phức tạp ấy lại cuốn hút em, thôi thúc em khám phá từng tầng lớp ý nghĩa, từng lớp giá trị của tuồng. Em dần nhận ra rằng, mỗi bước đi trong hành trình này đều là một trải nghiệm quý giá, là một cách để em học hỏi, để lớn lên và hiểu rõ hơn về văn hóa dân tộc. Tuồng không chỉ là nghệ thuật mà còn là cả một phần bản sắc của quê hương, của cội nguồn mà em muốn gìn giữ và lan tỏa.

Ảnh NVCC

Ảnh NVCC

Từ khi dự án được triển khai, hoạt động của dự án diễn ra như thế nào?

- Kể từ khi Dự án “Tuồng Sắc” được thành lập, chúng em đã không ngừng nỗ lực để mang tuồng đến gần hơn với giới trẻ và cộng đồng. Các hoạt động của dự án đã diễn ra phong phú, từ những buổi workshop hướng dẫn hóa trang tuồng cho đến các buổi giao lưu văn hóa, giới thiệu về lịch sử, cốt cách của tuồng và cả những show diễn thực cảnh độc đáo.

Chúng em còn dành nhiều thời gian để xây dựng nội dung trên mạng xã hội, tạo nên các bài đăng sinh động về tuồng nhằm thu hút sự quan tâm của các bạn trẻ. Mỗi hoạt động không chỉ là một cơ hội để chia sẻ mà còn là một dịp để chúng em kết nối với những người yêu tuồng, những người cùng chung chí hướng. Niềm vui lớn nhất có lẽ là khi chúng em nhận được những phản hồi tích cực từ các bạn trẻ, từ những người quan tâm đến tuồng. Họ không chỉ bày tỏ sự ngưỡng mộ mà còn cảm thấy tuồng gần gũi, dễ tiếp cận hơn nhờ những nỗ lực của “Tuồng Sắc”. Đó chính là động lực to lớn giúp chúng em tiếp tục tiến bước, biến những ý tưởng còn dang dở thành hiện thực.

Với những thành viên đều là học sinh, hoạt động của dự án có diễn ra suôn sẻ, nhất là mình cần hỗ trợ từ chuyên môn cho đến tài chính?

- Là một dự án non trẻ do các học sinh như em tự vận hành, “Tuồng Sắc” đã gặp phải không ít khó khăn, từ vấn đề thời gian cho đến nguồn tài chính hạn hẹp. Các thành viên trong dự án đều là học sinh và ai cũng phải cố gắng cân bằng giữa việc học và tham gia dự án. Bên cạnh đó, việc thiếu kinh nghiệm chuyên môn cũng là một trở ngại lớn. Tuy nhiên, chính từ những khó khăn đó, cả nhóm đã học cách đoàn kết, chia sẻ trách nhiệm và hỗ trợ lẫn nhau. Chúng em chủ động tìm đến sự hướng dẫn từ các nghệ sĩ tuồng chuyên nghiệp, tìm kiếm sự hỗ trợ từ cộng đồng và học hỏi từ những người đi trước. Nhờ vào niềm đam mê chung và ý chí không bỏ cuộc, mọi thành viên đều dần trưởng thành hơn, không chỉ trong việc hiểu biết về tuồng mà còn trong cách làm việc, cách đối mặt với thử thách. Nhìn lại chặng đường đã qua, mỗi khó khăn lại trở thành một dấu mốc đáng nhớ trong hành trình cùng “Tuồng Sắc”.

Ảnh NVCC

Ảnh NVCC

Liệu em lo ngại dự án sẽ thay đổi hay đổ vỡ khi các em trưởng thành hơn và suy nghĩ khác nhiều với tham vọng ban đầu với nghệ thuật tuồng? Còn nếu dự án lớn lên cùng năm tháng em sẽ có khát vọng thế nào?

- Em biết rằng, theo thời gian, con người sẽ trưởng thành và những suy nghĩ cũng sẽ thay đổi. Nhưng niềm đam mê của em dành cho tuồng không chỉ là sự hào hứng nhất thời mà đã trở thành một phần trong trái tim, trong lý tưởng của em. Khi Dự án “Tuồng Sắc” phát triển lớn mạnh cùng năm tháng, em hy vọng mình sẽ tiếp tục mở rộng sứ mệnh bảo tồn tuồng, không chỉ dừng lại ở việc lan tỏa mà còn góp phần hồi sinh loại hình nghệ thuật truyền thống này. Nếu “Tuồng Sắc” có thể phát triển thành một tổ chức lớn hơn, em mơ ước có thể tổ chức những buổi biểu diễn, những sự kiện lớn hơn, tạo nên một không gian để mọi người có thể tiếp cận và yêu thương tuồng. Em muốn thế hệ trẻ không chỉ biết đến tuồng mà còn tự hào về di sản văn hóa này, để tuồng không chỉ sống trong trái tim của những người yêu văn hóa mà còn trở thành niềm tự hào chung của cả cộng đồng.

Ảnh NVCC

Ảnh NVCC

Em còn điều gì muốn sẻ chia nữa không?

- Là một học sinh trung học, luôn dành thời gian cho việc học và các hoạt động ngoài giờ. Em may mắn khi có sự ủng hộ từ gia đình, những người luôn khuyến khích em theo đuổi đam mê với nghệ thuật truyền thống. Em yêu thích việc tìm hiểu về văn hóa, về cội nguồn và luôn cảm thấy hạnh phúc khi được lan tỏa giá trị văn hóa đến với mọi người. Dự án “Tuồng Sắc” không chỉ là một công việc, mà đã trở thành một phần trong cuộc sống của em, giúp em học hỏi, trau dồi và trưởng thành hơn. Gia đình luôn tạo điều kiện để em theo đuổi đam mê, không chỉ ủng hộ về mặt tinh thần mà còn luôn bên cạnh động viên khi em gặp khó khăn. Điều này giúp em thêm vững vàng và tự tin để tiếp tục hành trình của mình với “Tuồng Sắc”.

Xin cảm ơn em và chúc em thành công!

Đọc thêm

Xác định giá trị doanh nghiệp trong hoạt động tái cơ cấu

Xác định giá trị doanh nghiệp trong hoạt động tái cơ cấu
(PLVN) - Nhằm cung cấp cho bạn đọc thêm một nguồn tài liệu nghiên cứu, Nhà xuất bản Tư pháp xuất bản cuốn “Pháp luật về xác định giá trị doanh nghiệp trong hoạt động tái cơ cấu các tổ chức tín dụng ở Việt Nam” của TS Nguyễn Ngọc Yến, giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội.

Câu chuyện thoát nghèo của người phụ nữ Mường chinh phục Liên hoan phim quốc tế

Chị Bùi Thị Thu Huyền cầm trên tay hai chiếc cúp danh dự của Liên hoan phim SineMaya 2024. (Ảnh: TYM)
(PLVN) - Những ngày cuối năm 2024, tin vui đã đến khi bộ phim ngắn mang tên “Escaping Poverty: A Story of a Muong Woman Supported by TYM” được xây dựng dựa trên câu chuyện có thật của chị Bùi Thị Thu Huyền, một phụ nữ dân tộc Mường sống tại Thanh Sơn, Phú Thọ, đã đạt giải tại Liên hoan phim quốc tế SineMaya 2024. Bộ phim gây ấn tượng khi chị Huyền và các thành viên trong gia đình tự đóng vai chính, mang đến cảm xúc chân thực và sâu sắc.

An Giang: Có chợ nổi Long Xuyên đậm đà hồn quê

Vừa hửng sáng, khung cảnh ghe thuyền của tiểu thương tấp nập trên sông Hậu thật nên thơ. Ảnh: Ngọc Tài
(PLVN) - Trong khi nhiều chợ nổi miền Tây có thể đang “chìm dần” thì chợ nổi Long Xuyên, TP Long Xuyên, tỉnh An Giang vẫn còn cảnh bán mua mỗi buổi sáng tinh mơ. Chợ còn họp, bao nhiêu tiểu thương, người sống nương theo con sóng dập dềnh còn thu nhập đôi ba trăm nghìn mỗi ngày.

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế

Nhà Nguyễn bảo vệ Kinh thành Huế
(PLVN) - Cùng với xây dựng một kinh thành rộng lớn, vững chãi, nhà Nguyễn đã tuyển chọn đội quân thiện chiến để bảo vệ vương triều trong một thời đại bị nhòm ngó, xâm lược.

Bắc Giang: Xây dựng thương hiệu du lịch gắn với văn hóa - tâm linh

Mộc bản quý giá được lưu giữ tại chùa Vĩnh Nghiêm (trái) và chùa Bổ Đà.
(PLVN) - Sở hữu vị trí địa lý thuận lợi cùng bề dày lịch sử, văn hóa và cảnh quan thiên nhiên phong phú, Bắc Giang hội tụ đầy đủ chất liệu “quý” để phát triển các sản phẩm du lịch độc đáo, thu hút du khách gần xa. Tận dụng những tiềm năng, lợi thế sẵn có, thời gian qua, ngành du lịch Bắc Giang từng bước khẳng định mình là điểm đến hấp dẫn trên bản đồ du lịch Việt Nam thông qua các sản phẩm du lịch văn hóa - tâm linh.

Du lịch tránh gây tiêu cực đến di sản văn hóa

Quần thể khu di tích Chăm - Mỹ Sơn thu hút du khách. (Ảnh: Hoàng Hữu Quyết)
(PLVN) - Tuy du lịch tạo ra nhiều lợi ích cho mỗi địa phương nhưng cũng phải thẳng thắn nhìn nhận rằng du lịch phát triển nhanh chóng mà không tuân theo quy hoạch, hướng tới phát triển bền vững sẽ kéo theo nhiều hệ lụy, thậm chí có những tác động tiêu cực tới di sản văn hóa, thiên nhiên, cảnh quan môi trường.

Cuộc đời buồn của 'ông hoàng bolero' Trúc Phương

Những bản nhạc sầu thương đã vận vào đời nhạc sĩ Trúc Phương. (Nguồn: Amnhac.net)
(PLVN) - Nhạc sĩ Trúc Phương nổi tiếng khoảng những năm 60 của thế kỷ trước với dòng nhạc bolero uyển chuyển, hấp dẫn. Mỗi câu hát, lời ca của ông đều gắn liền với thân phận con người trôi nổi, đau thương, buồn khổ. Có lẽ, âm nhạc đã vận vào cuộc đời của nhạc sĩ Trúc Phương “chữ tài đi với chữ tai một vần”.

Đánh thức khí chất nữ thần bên trong bạn

Đánh thức khí chất nữ thần bên trong bạn
(PLVN) - Nghệ thuật múa Phương Đông - Đánh thức khí chất nữ thần bên trong bạn” là tác phẩm đầu tiên tại Việt Nam, trình bày tổng quan về lược sử Bellydance, các dòng múa và lợi ích Bellydance mang lại.

Trái tim... giấy

Ảnh minh họa. (Ảnh chụp màn hình phim Yêu tinh)
(PLVN) - Phi ngồi thẫn thờ bên cửa sổ, nhìn vơ vẩn dãy nhà cùng những cụm mây đen che lấp nền trời. Theo thói quen, anh liếc mắt qua ô cửa đối diện. Đăm đăm dán mắt vào khung cửa khép kín, Phi tin tưởng rằng nếu cứ nhìn mãi như vậy, một lúc nào đấy nó sẽ được mở ra bởi đôi tay trắng muốt. Nhưng rõ là vô vọng, Hân chuyển đi được gần một tuần. Cô đã gặp Phi để nói lời từ biệt, còn tặng anh chiếc lọ thủy tinh đựng những ngôi sao giấy.

Ánh Sao

Tranh minh họa. (Nguồn: Văn Học)
(PLVN) - Chiều thả những sợi nắng vàng rực xuống sân ga lố nhố người. Tiếng loa thúc giục hành khách lẫn trong tiếng cười nói xôn xao. Đây là chuyến đi xa một mình đầu tiên của tôi. Tôi chọn cho mình cách di chuyển bằng tàu hỏa như muốn có thêm chút thời gian và tâm sức để suy ngẫm về những gì đã xảy ra và cả những điều sắp phải đối mặt.

Đường phố Đà Nẵng rực đỏ trong đêm với hơn 600 ông già Noel diễu hành

Đường phố Đà Nẵng rực đỏ trong đêm với hơn 600 ông già Noel diễu hành
(PLVN) - Lễ hội đón Giáng sinh – Chào năm mới Đà Nẵng 2025 (Danang X’mas – New Year Festival 2025) chính thức khai mạc tại sàn cảnh quan phía Bắc, bờ Đông cầu Rồng vào tối 20/12 với nhiều hoạt động văn hoá, nghệ thuật, du lịch, vui chơi giải trí mới lạ, hấp dẫn phục vụ người dân và du khách dịp cuối năm.

Lan toả vẻ đẹp Đà Lạt qua những thước phim

Lan toả vẻ đẹp Đà Lạt qua những thước phim
(PLVN) - Từ hơn 2.600 bài dự thi từ khắp mọi miền đất nước, Ban tổ chức Cuộc thi Sáng tạo video clip Đà Lạt năm 2024 đã tuyển chọn 10 thước phim xuất sắc nhất vào vòng chung kết để trao giải.

Hành lang pháp lý cho đặt cược thể thao

Bóng đá là môn thể thao rất nhiều người đặt cược và được nhiều quốc gia cho phép. (Ảnh: Getty Images)
(PLVN) - Cá cược thể thao đã phát triển mạnh mẽ tại một số quốc gia trên thế giới như: đua ô tô công thức 1, đua ngựa, đua xe đạp lòng chảo, bóng đá... Tất cả các hoạt động này đều có luật pháp quản lý chặt chẽ, hạn chế các tác động tiêu cực đối với xã hội.