Nghệ sĩ Nhân dân Đào Trọng Khánh: Những thước phim cuộc đời

      Trên con đường nghệ thuật đầy gian nan, NSND Đào Trọng Khánh đã có trong hành trang của mình hàng chục bộ phim tài liệu, hàng trăm lời bình cho phim và một số phim truyện gây tiếng vang. Ông đã được trao 3 giải xuất sắc về kịch bản phim và lời bình cho phim, 3 giải xuất sắc về đạo diễn, gần 10 giải thưởng vàng, bạc qua các kỳ liên hoan phim và các giải thưởng khác.

    Trước khi trở thành đạo diễn phim tài liệu, NSND Đào Trọng Khánh  từng là một trong những hội viên đầu tiên của Hội Liên hiệp Văn học-nghệ thuật Hải Phòng. Trong không khí cả nước hướng về miền Nam ruột thịt, chàng cán bộ trẻ của Công đoàn Cảng Hải Phòng đã theo học lớp đạo diễn điện ảnh tại Hà Nội và trở thành phóng viên mặt trận ở chiến trường miền Nam. Thời kỳ ấy, hầu hết các văn nghệ sĩ của Hải Phòng cũng vào chiến trường rồi toả đi khắp các mặt trận ác liệt.  Từ năm 1965 đến năm 1975, Đào Trọng Khánh đi lại như con thoi giữa các mặt trận để thực hiện các thước phim nóng bỏng, phản ánh không khí ra trận của các đoàn quân giải phóng. Thời gian này, ông được giao nhiệm vụ làm phim tư liệu về đường Trường Sơn, những hình ảnh sống động, chân thực mà tốp quay phim thực hiện được sử dụng trong nhiều bộ phim về đề tài chiến tranh sau này.

Gắn bó với thành phố quê hương, những thước phim của NSND Đào Trọng Khánh đạo diễn về các mảng đề tài kinh tế, chính trị, văn hoá, xã hội của đất Cảng luôn là những thước phim đẹp và lời bình sâu sắc, nồng ấm. Nhân dân Hải Phòng trong khói lửa chiến tranh, trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hẳn vẫn chưa quên những bộ phim tài liệu: Thành phố bà mẹ; Cửa ngõ Tổ quốc; Hải Phòng - mảnh đất Việt Nam; Khói ximăng; Trăm năm ximăng; Trở về tuổi xuân trên sóng hay phim: Vùng đồng biển – bộ phim đầu tiên về đề tài khoán sản phẩm trong nông nghiệp; Khu vườn – thực hiện tại làng hoa Đằng Hải và có sự tham gia diễn xuất của cố thi sỹ Lê Đại Thanh.

     Những bộ phim tài liệu của NSND Đào Trọng Khánh luôn có sự liên tưởng giống như thơ ca- xây dựng hình tượng nghệ thuật phim có nét tương đồng với ngôn ngữ và cấu trúc thơ. Thế mạnh của NSND Đào Trọng Khánh nằm ở chính khả năng văn học thiên bẩm của ông, đã chắp cánh cho những thước phim, những lời bình phim đặc sắc.

     Có lẽ cũng không cần phải dùng nhiều ngôn từ để nói về một NSND đã thành danh, đã có những trải nghiệm thực tế trên lĩnh vực điện ảnh nói riêng và bầu trời nghệ thuật nói chung như NSND Đào Trọng Khánh. Chỉ biết rằng, những thước phim tài liệu đã gắn bó với cuộc đời ông như máu thịt và sẽ mãi mãi lưu giữ trong trái tim khán giả./.