Khiếm khuyết không ngăn cản đam mê
Stevie Wonder tên thật là Stevland Hardaway Morris (tên khai sinh là Stevland Hardaway Judkins), sinh ngày 13/5/1950, tại Saginaw, Michigan. Bị sinh non trước 6 tuần, Stevie được nuôi trong lồng kính nhưng do trục trặc về mặt kỹ thuật cùng với việc sinh non, võng mạc mắt của Stevie bị bong ra trước khi cậu bé có thể hé mắt nhìn thấy môi trường của mình.
Hậu quả là Stevie đã bị mù. Khi Stevie 4 tuổi, cha mẹ cậu chia tay nhau. Mẹ Stevie đưa các con từ vùng ngoại ô đến thánh địa sản xuất xe hơi Detroit. Bà phải vật lộn để chăm sóc con cái và và tồn tại. Gia đình Stevie luôn rơi vào tình trạng thiếu ăn. “Mẹ tôi luôn nói với tôi rằng tôi có thể làm bất cứ điều gì, miễn là tôi thận trọng”, Stevie từng nói về thời thơ ấu và bản tính tò mò của mình. Bản thân ông không bao giờ coi việc bị mù là tàn tật.
 |
| Stevie Wonder luôn tỏa sáng với nụ cười lạc quan |
Thời nhỏ, Stevie vẫn trèo cây và đạp xe. Stevie có tính cách mạnh mẽ hơn những đứa trẻ khác. Bị mù bẩm sinh nhưng ngay từ nhỏ ông luôn đắm mình trong âm nhạc, có thể dành hàng giờ để nghe radio và sau đó dán tai mình vào loa của tivi. Ông có thể đập tay vào nồi và chảo, tự học mọi nhạc cụ có thể sử dụng được.
Lên 9 tuổi, Stevie có thể chơi trống, guitar bass, đàn organ, trống nhỏ vỗ bằng tay, đàn clavinet…Khi còn thơ ấu, Stevie Wonder nổi tiếng về tài chơi harmonica, nhưng sau này ông lừng danh với tài chơi piano và với giọng ca vàng được mệnh danh là huyền thoại nhạc pop của Mỹ.
Stevie Wonder thực sự là một “kỳ quan”
Năm 13 tuổi, ông bắt đầu trình diễn ở vai trò là ca sĩ solo trong một nhà thờ, ông đã thu hút được sự quan tâm của một thành viên trong ban nhạc Miracles, người đã giới thiệu cậu với hãng thu âm Motown Records. Đối với người sáng lập Motown Records, Berry Gordy, tài năng của cậu bé mù với cây kèn harmonica là một “phép lạ”.
Gordy đã ký hợp đồng với Stevie và lấy tên là “Little Stevie Wonder”. Ông chủ của Motown còn trả tiền học phí cho Stevie để cậu bé có thể theo học tại một trường tư dành cho người mù. Bài hát đầu tay của ông với tên gọi “Fingertips” vừa phát hành đã nhận được sự hưởng ứng của mọi người và đứng số một trong bảng xếp hạng bài hát hay ở Mỹ.
Lúc ấy, nhiều ngôi sao nhí đã rơi vào trạng thái căng thẳng do nổi tiếng quá sớm, nhưng trường hợp này không xảy ra với Wonder. Cậu bé này có năng khiếu bẩm sinh. Sau này, khả năng âm nhạc và sự nghiệp của Wonder thực sự là một “kỳ quan”. Năm 1966 khi Stevie Wonder 16 tuổi, ông đã lọt vào bảng xếp hạng với ca khúc ăn khách “Uptight”. Một năm sau đó, Wonder tiếp tục tung ra nhạc phẩm “I Was Made To Love Her”.
Năm 18 tuổi, Wonder đã bắt đầu khẳng định bản thân với sự tự tin và quyết tâm trong mối quan hệ với hãng thu âm Motown, tự sáng tác album, đĩa đơn mới và tạo dấu ấn trong các bản phối khí, bao gồm cả bản tình ca bất hủ “For Once In My Life”. Sau đó, Wonder đã sáng lập hãng thu âm riêng Black Bull Music vì thích tự làm mọi thứ hơn, như sáng tác, hát, chơi nhạc cụ, thu âm và sản xuất. Sự đa tài của Wonder đã đưa ông trở thành một huyền thoại.
 |
| Thiên tài âm nhạc Stevie Wonder |
Thập niên 1970 là thập kỷ đặc biệt đột phá đối với Wonder. Trong thời gian đó, Wonder đã tạo ra tác phẩm “để đời” và di sản âm nhạc của mình. 3 album đặc biệt đã được phát hành liên tiếp, gồm Talking Book (1972), Innervutions (1973) và Songs In The Key Of Life (1976). Các bài hát trong đó đã làm nên lịch sử âm nhạc và vẫn là những bản hit bất hủ đến tận ngày nay: “I just called to say i love you” đã đoạt giải Oscar 1984 cho bài hát hay nhất trong phim “The Woman in Red”.
Từ bài hát “Blowin’ in the Wind” của Bob Dylan được ông trình bày lại, hay các sáng tác của chính mình, như: “You are the sunshine of my life, My cherie amour, Signed, Superstition, Higher Ground, Living for the city, Sesame Street”, hay các bản ballad như: “Golden Lady và All in love is fair” đều giản dị nhưng rất được ưa chuộng và thành top hits.
Thời gian này, Wonder đã “rinh” rất nhiều giải thưởng, trong đó có 14 giải Grammy. Album Innervisions năm 1973 của ông đạt được 3 giải Grammy, và trở thành album của năm. Với 10 bản nhạc pop xếp hạng 1 và 20 bài R&B hạng 1 (Rhythm and Blues), với tổng số album bán được trên 100 triệu bản, Stevie Wonder được xếp hạng như nghệ sĩ da màu thứ hai đoạt giải Oscar về “Bài hát hay nhất”, và ở vị trí 11 trên tổng số nhạc sĩ lừng danh trên bảng tổng sắp của Anh.
Thời điểm Wonder trưởng thành, người Mỹ gốc Phi vẫn chịu sự phân biệt chủng tộc nặng nề và luôn cảm thấy tự ti. Stevie Wonder cũng không nằm ngoài số đó. Tuy nhiên, ngay từ đầu tài năng âm nhạc của Wonder đã vượt qua rào cản xã hội và chủng tộc. Mặc dù Wonder là người da màu và xuất thân từ một gia đình nghèo, song những nghệ sĩ da trắng như John Lennon, Eric Clapton và Barbra Streisand luôn cảm thấy vinh dự khi được làm việc với Wonder và biểu diễn các tác phẩm của ông. Người nghệ sĩ tài năng này chưa bao giờ lên một kế hoạch lớn cho các sáng tác.
 |
| Tổng thống Mỹ Obama tặng Huân chương nhân dịp Stevie Wonder 70 tuổi và tôn vinh ông là người hùng âm nhạc |
Thay vào đó, ông thường lắng nghe tâm trạng, đời sống nội tâm của mình. Dù nói về hiện tượng tự nhiên, tình yêu hay sự phân biệt đối xử, những bài hát của ông luôn có sức truyền cảm rõ rệt. “Bằng cách nào đó tôi luôn biết về bản thân thông qua âm nhạc của mình” - Wonder nói. Được biết, tên của Stevie được khắc trên cả Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll lẫn Đại sảnh Danh vọng Nhạc sĩ.
Tạp chí âm nhạc Mỹ Rolling Stone từng bầu ông ở vị trí thứ 9 trong danh sách những ca sĩ vĩ đại nhất mọi thời đại. Vốn là một nghệ sĩ rất được cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama yêu thích, Stevie Wonder đã biểu diễn vào ngày 18/1/2009 trong lễ nhậm chức của ông Obama tại đài tưởng niệm Abraham Lincoln.
Ông đã hát 2 bài, “Brand new day và All about the love again” và cùng các ca sĩ khác trong các bài: Signed, Sealed, and Delivered. Ngày 23/2/2009, Stevie Wonder được trao giải thưởng Gershwin Prize của Thư viện Quốc hội Mỹ (người thứ hai được trao giải này) vì những bài hát của ông rất được hâm mộ trong lòng những người yêu nhạc toàn thế giới. Giải thưởng này nhằm vinh danh những nghệ sĩ có tác phẩm vượt biên giới âm nhạc để tạo nên sự hiểu biết giữa con người với nhau.
Năm 2014, Stevie Wonder được Tổng thống Mỹ Barack Obama trao Huân chương Tự do của Tổng thống, giải thưởng dân sự cao nhất ở Mỹ. Thậm chí, trong cuộc khủng hoảng vì đại dịch Covid-19 vừa qua, Wonder đã cùng Lady Gaga, Billie Eilish và các ngôi sao khác tham gia màn hòa nhạc phát trực tuyến One World Together At Home do Global Citizen tổ chức nhằm gây quỹ cho quỹ Phản ứng đoàn kết Covid-19 của WHO.
