Chưa thẩm định nguồn vốn đã phê duyệt đấu thầu?
Dự án hạ tầng làng nghề mây tre đan xuất khẩu 2 xóm Thái Bình, Thái Phúc, xã Nghi Thái, huyện Nghi Lộc được UBND huyện Nghi Lộc phê duyệt vào ngày 25 tháng 11 năm 2014. UBND xã Nghi Thái là chủ đầu tư. Mục tiêu xây dựng các tuyến đường để hoàn thiện mạng lưới hạ tầng giao thông liên xã và nối làng nghề nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại phục vụ sinh hoạt và tạo điều kiện phát triển làng nghề mây tre đan xuất khẩu, phát triển kinh tế xã hội xã Nghi Thái và các vùng lân cận.
Tổng chiều dài hai tuyến đường 1795,2m. Nguồn vốn dự án gồm ngân sách tỉnh hỗ trợ, ngân sách huyện, xã và vốn đóng góp của nhân dân trong làng nghề. Ngoài ra chủ đầu tư có thể huy động các nguồn hợp pháp khác.
Đến ngày 17 tháng 10 năm 2016, ông Nguyễn Tiến Dũng, Chủ tịch UBND huyện Nghi Lộc ký Quyết định 1769/ QĐ- UBND về việc phê duyệt điều chỉnh tổng mức đầu tư và kế hoạch lựa chọn nhà thầu dự án hạ tầng làng nghề mây tre đan xuất khẩu xóm Thái Bình và xóm Thái Phúc. Tổng mức đầu tư của dự án hạ tầng làng nghề trên 6 tỷ đồng.
Về nội dung phê duyệt kế hoạch đấu thầu, phần phụ lục của Quyết định 1769 thể hiện số vốn được bố trí 5,5 tỷ đồng. Cụ thể, 3 tỷ đồng từ Quyết định 617 QĐ- UBND-TK ngày 02 tháng 3 năm 2016 của UBND tỉnh Nghệ An. Và 2,5 tỷ đồng từ Quyết định 112 QĐ - UBND ngày 05 tháng 9 năm 2016 của UBND xã Nghi Thái.
Căn cứ phê duyệt tổng mức đầu tư và kế hoạch đấu thầu của UBND huyện Nghi Lộc, UBND xã Nghi Thái tổ chức đấu thầu. Công trình khởi công vào đầu năm 2017.
Nhưng ông Đặng Văn Phương, Chủ tịch xã Nghi Thái cho biết, UB xã mới cho ứng 200 triệu đồng, còn lại doanh nghiệp tự bỏ tiền, mới thi công khoảng 1,2 tỷ đồng rồi dở dang. Tại buổi tiếp xúc, ông Phương cũng nói không rõ về 3 tỷ hỗ trợ của UBND tỉnh cho dự án.
Do không có vốn, ngày 30 tháng 10 năm 2018, Chủ tịch huyện Nghi Lộc ký tờ trình 355 gửi UBND tỉnh Nghệ An về việc bố trí kinh phí đầu tư xây dựng công trình Hạ tầng làng nghề, có nội dung: “Đến nay công trình đã và được UBND xã Nghi Thái (Chủ đầu tư) triển khai thi công nhưng vì khó khăn về nguồn vốn nên Chủ đầu tư mới chỉ thanh toán cho công trình số tiền là 0,2 tỷ đồng. Hiện số vốn còn thiếu 6.0 tỷ đồng (sáu tỷ đồng). Trong điều kiện ngân sách huyện gặp rất nhiều khó khăn, ngân sách xã còn hạn chế, UBND huyện Nghi Lộc kính đề nghị UBND tỉnh, Sở Tài chính tỉnh Nghệ An xem xét bố trí vốn để giúp Chủ đầu tư tiếp tục thực hiện công trình”.
Nghi vấn quyết định hỗ trợ vốn “giả”
Theo hợp đồng kinh tế giữa UBND xã và Cty cổ phần TV và XD Nam Thái (bên trúng thầu), thời gian 6 tháng thi công đã hết. Lý do nguồn vốn không được bố trí như khoản 3 điều 35 Luật đấu thầu 2013 quy định: “Đối với mỗi gói thầu phải nêu rõ nguồn vốn hoặc phương thức thu xếp vốn, thời gian cấp vốn để thanh toán cho nhà thầu; trường hợp sử dụng vốn hỗ trợ phát triển chính thức, vốn vay ưu đãi thì phải ghi rõ tên nhà tài trợ và cơ cấu nguồn vốn, bao gồm vốn tài trợ, vốn đối ứng trong nước”.
Vậy, thực tế có hay không các quyết định cấp vốn đã nêu trong phụ lục kế hoạch đấu thầu Quyết định 1769 của UBND huyện Nghi Lộc?
Xét phần vốn 2,5 tỷ đồng do ngân sách xã cấp, ông Đặng Văn Phương, Chủ tịch xã thừa nhận ký Quyết định 112 ngày 5 tháng 9 năm 2016. Nhưng đến nay (2019) mới đang có kế hoạch đấu giá đất lấy tiền cấp vốn cho công trình hạ tầng làng nghề.
Xét phần vốn 3 tỷ đồng từ Quyết định 617 QĐ- UBND-TK ngày 02 tháng 3 năm 2016 của UBND tỉnh Nghệ An, ông Nguyễn Đức Kiên, Phó phòng Tài chính Kế hoạch UBND huyện chỉ cung cấp cho phóng viên bản photocopy Quyết định hỗ trợ vốn 617 của UBND tỉnh Nghệ An và cho biết “không lưu bản gốc”.
Để làm rõ thêm, PLVN lần theo căn cứ quyết định 617, có đề nghị của Sở Tài chính theo công văn 409 STC- NST ngày 23 tháng 2 năm 2016. Tuy nhiên, tại Sở Tài chính Nghệ An lưu theo số công văn liền kề, công văn 409/STC - TCDN ra ngày 09 tháng 3 năm 2016 do Phó Giám đốc Sở Nguyễn Ngọc Đức ký. Nội dung chi trả phí bảo hiểm tàu cá phần ngân sách Trung ương hỗ trợ, chứ không phải ngân sách tỉnh hỗ trợ dự án làng nghề xã Nghi Thái.
Mặt khác, một cán bộ Sở Tài chính cho biết, ngân sách tỉnh hiện nay chỉ hỗ trợ 2 tỷ đồng chứ không phải như số tiền 3 tỷ trong Quyết định 617 photocopy của huyện Nghi Lộc. Sở Tài chính cũng không lưu Quyết định này để thực hiện về việc cấp vốn cho dự án làng nghề.
Xác minh tại Văn phòng UBND tỉnh Nghệ An, Quyết định 617 hỗ trợ vốn dự án làng nghề xã Nghi Thái không có trên hệ thống điện tử của Văn phòng. Cũng theo nguồn tin này thì Quyết định 617 của UBND tỉnh Nghệ An ban hành vào tháng 1 năm 2016 nhưng với nội dung khác.
Như vậy, Quyết định 617 hỗ trợ nguồn vốn 3 tỷ được nêu trong Quyết định 1769 của UBND huyện Nghi Lộc đang là “bí ẩn”. Hầu như các bên liên quan không lưu bản gốc. Các bản lưu tại Sở Tài chính và Văn phòng UB tỉnh Nghệ An cũng có sự khác biệt thời gian, về nội dung.
Trước dấu hiệu mâu thuẫn trên, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An cần có sự chỉ đạo làm rõ, từ đó tạo điều kiện hỗ trợ vốn để người dân xã Nghi Thái được hưởng lợi từ dự án Hạ tầng làng nghề.
Trong lúc đó, người dân sau thời gian dài chờ đợi đã phải bức xúc lên tiếng vì dự án triển khai dở dang, gây thất vọng lớn. Dù dự án nằm trên 2 xóm Thái Phúc và Thái Bình nhưng mới triển khai tại xóm Thái Phúc. Một người dân nói: “Không thi công thì thôi, đừng làm dang dở để người dân hy vọng. Cứ mùa mưa các anh về đây chứng kiến cảnh lầy lội, xe không đi được, mùa hè thì bụi. Trong khi đó xã Nghi Thái được công nhận nông thôn mới từ năm 2014”.
Ông Nguyễn Văn Thống, Bí thư xã Nghi Thái là người trước đây giám sát việc đấu thầu dự án thừa nhận người dân phản ánh nhiều lần, thậm chí ông còn “bị” nghe dân nói nhiều điều “trái tai” nữa. Nhưng lực bất tòng tâm, người dân và cả những cán bộ cơ sở như ông cũng đang chờ hướng xử lý của các cấp chính quyền và cơ quan chức năng.