Ngày tựu trường nghĩ về những 'bóng ma' trong giáo dục

Ngày tựu trường nghĩ về những 'bóng ma' trong giáo dục
(PLO) - Một năm học mới lại đến, từ thành thị cho đến rẻo cao hay biên ải, đồng bằng hay vùng biển mặn, học sinh trong bộ đồng phục mới hăm hở tới trường. Một hành trình dài lại đến với chúng đầy thách thức và khám phá kho tàng kiến thức mệnh mông. Điều đó đặt ra cho những người thầy, những người có trách nhiệm dựng xây nền giáo dục rằng: Đừng để giáo dục chúng ta tụt hậu với nhân loại.

Sẽ không còn “bóng ma” trên giảng đường

Sự lo âu không những đến từ học sinh mà từ cộng đồng, từ người thầy, phụ huynh cho đến nhà biên soạn sách giáo khoa, nhà quản lý… Nhiều câu hỏi trăn trở mở ra tại sao chúng ta vẫn tiếp tục loay hoay trong cải cách và tệ nạn thì không thuyên giảm?

Bao nhiều năm qua chúng ta đã nhìn thấy thực trạng từ bậc tiểu học cho tới đại học, học sinh, sinh viên như vậy “thí nghiệm” cho cải cách, rồi nạn mua điểm, bằng cấp, thầy không ra thầy, trò không ra trò…

Những bê bối ở mùa thi ở vùng núi phía Bắc vừa qua đã lộ diện ra ánh sáng những mảng tối trong giáo dục đã có từ lâu. Phụ huynh vì muốn con mình đỗ đạt vào những trường yêu thích đã bỏ tiền ra mua điểm, thầy giáo vì tiền, quan hệ, thăng tiến…đã bất chấp đạo lý người thầy sẵn sàng biến “không thành có”.

Điều đó tạo nên sự bất công trong giáo dục, làm băng hoại giá trị tri thức, làm hư hỏng thế hệ trẻ khi đang ngồi trên ghế nhà trường. Chúng nghĩ rằng “việc học còn mua được thì sau này việc gì chả mua được bằng tiền”.

Và những đứa trẻ học tập thực sự, đêm đêm chong đèn đọc sách, tìm tòi… sẽ bị bỏ rơi phía sau, cơ hội với chúng đến những môi trường học tập thực sự bị chặn lại khi những kẻ ít học hơn mình, dốt hơn lại nghiễm nhiên chiếm chổ của mình.

Điều đó nó kéo theo nhiều hệ lụy là xã hội bỏ phí nhân tài, những kẻ cơ hội lên ngôi và xã hội, đời sống, sự phát triển của đất nước sẽ bị tụt hậu nghiêm trọng.

Một vấn đề nữa mà chúng ta nói quá nhiều là cải cách giáo dục nhiều năm qua không mang lại như mong đợi. Học sinh, sinh viên bị học quá nhiều, nhưng lại thiếu kỹ năng sống, quan sát thiên nhiên, làm quen với môi trường thực tế. Hậu quả dẫn tới là nhiều sinh viên ra trường thiếu kỹ năng nghề nghiệp dù bằng cấp luôn xuất sắc.

Nhiều người đặt câu hỏi: Tại sao bây giờ đậu đại học quá dễ? hay học sinh đi học trong một lớp đều là học sinh giỏi, không có trung bình hay yếu kém? Nhưng chất lượng đầu ra lại không như thành tích học tập.

Phải chăng bệnh thành tích quá lớn, rồi trường mở ra quá nhiều, khao khát một xã hội học tập đã biến giáo dục đi vào hướng thương mại. Cứ có tiền là được đến trường.

Niềm vui ngày khai trường sẽ không bị bỏ lại phía sau

Những trăn trở nêu trên hay khoảng tối đó không thể nói rằng việc học đang đen tối. Tôi vẫn nhìn thấy tinh thần hiếu học của người Việt Nam và thành công đó luôn đáng trân trọng. Nhìn thấy bước chân của các em từ miền xuôi hay ngược vẫn chăm chỉ đến trường, trong bước chân âm thầm của chúng luôn thao thức: Việc học chính là sự khẳng định bản thân đang tồn tại và không bị tụt hậu.

“Non sông Việt Nam có trở nên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có sánh vai với cường quốc năm châu hay không chính là nhờ một phần lớn ở công học tập của các cháu…”. Lời nhắc nhở của Cụ Hồ vẫn còn đó và trách nhiệm xây dựng một nền giáo dục lành mạnh, nhân bản là của mổi công dân nước Việt, từ nhà quản lý, người thầy, gia đình và từng cá nhân học sinh.

Mùa tựu trường, nhìn lũ trẻ thơ ngây tiểu học đến trường làm lòng nhớ lại ngày cũ, ngày mà cả ba tháng Hè bỏng rát cứ mong cha mẹ mua cho quần áo mới, hít hà mùi sách giáo khoa, vở mới…rồi tung tăng tới trường. Đó là niềm vui khó tả, vừa lạ lẫm khi gặp cô thầy mới, nhưng thật vui sướng khi biết mình được lên lớp cao hơn.

Tinh thần đó tôi vẫn tràn đầy tin yêu rằng những vết nhơ xấu hổ của giáo dục đó sẽ bị đẩy lùi. Những bước chân nhỏ bé của hàng triệu học sinh sẽ tạo nên mộ sự sống động rằng: Việc học luôn vĩ đại và nếu không tới trường chúng ta sẽ chìm đắm trong sự dã man.

Xin mượn một đoạn văn thanh bình của Thanh Tịnh để nói về không gian đi học để kết thúc bài viết này dù còn giáo dục sẽ còn đầy trăn trở, ồn ào, trong bối cảnh phát triễn của đất nước

“Buổi sáng mai hôm ấy, một buổi mai đầy sương thu và gió lạnh. Mẹ tôi âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên tôi thấy lạ. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: Hôm nay tôi đi học”./.

Đọc thêm

Từ tác phẩm có câu từ phản cảm phát cho học sinh ở TP HCM: Cẩn trọng khi lựa chọn ngữ liệu học tập

Ngữ liệu học tập cần được lựa chọn phù hợp với lứa tuổi của học sinh. (Ảnh minh họa. Nguồn: PV)
(PLVN) - Một trường quốc tế ở TP HCM trước kỳ lễ dài ngày vừa qua đã phát cho học sinh lớp 11 một tác phẩm văn học nước ngoài (được dịch sang tiếng Việt) tương đối nổi tiếng. Tuy nhiên, trong ngữ liệu học tập này có chứa những câu từ được nhiều người cho là phản cảm, khiến nhiều phụ huynh lo lắng, bất bình. Nhà trường đã phải nhanh chóng thu hồi các ấn bản trên và xem xét lại quy trình tác phẩm được giới thiệu cho học sinh.

Câu hỏi bỏ ngỏ trước ngưỡng cửa đại học

Ảnh minh họa
(PLVN) - Theo số liệu thống kê sơ bộ năm 2024 đối với 137 trường đại học và học viện tại các tỉnh phía Bắc tính từ Thanh Hóa trở ra (không bao gồm các trường quốc tế) có 35 trường đại học đang đào tạo đa ngành, tương đương với 25,5% trong tổng số. Trong đó gồm 15 trường có trụ sở tại Hà Nội (chiếm 43%) và 20 trường phân bố tại 16 tỉnh, thành phố khác (tỉnh Bắc Ninh có nhiều nhất với 3 trường).

377 thí sinh đạt thành tích xuất sắc tại Olympic Tiếng Anh dành cho cấp tiểu học và THCS

Olympics Tiếng Anh toàn thành phố năm nay chào đón 1288 thí sinh THCS đến từ 401 trường, và 1295 thí sinh tiểu học đến từ 490 trường tại Hà Nội (ảnh P.V)
(PLVN) -  Lễ tổng kết và trao giải Olympic Tiếng Anh dành cho cấp tiểu học và THCS đã diễn ra tại Trung tâm Nghệ thuật Âu Cơ (Hà Nội). Trải qua hai vòng thi ở mỗi cấp, Ban tổ chức cuộc thi Olympics Tiếng Anh thành phố Hà Nội đã lựa chọn ra 377 thí sinh đạt thành tích xuất sắc để trao các giải đặc biệt, nhất, nhì, ba và khuyến khích.

Bắt đầu đăng ký thi tốt nghiệp THPT, thí sinh cần lưu ý điều này

Ảnh minh họa.
(PLVN) - Sau khi đăng ký thành công, từ ngày 11/5 đến 17/5, tất cả thí sinh phải sử dụng tài khoản và mật khẩu được cấp đăng nhập vào Hệ thống quản lý thi qua địa chỉ http://thisinh.thitotnghiepthpt.edu.vn để kiểm tra thông tin đăng ký dự thi, phản hồi các sai sót và đề xuất duyệt minh chứng đối tượng ưu tiên (nếu có) với đơn vị đăng ký dự thi...

Làm gì để 'gỡ' áp lực các kỳ thi đầu cấp?

Các kỳ thi vào lớp 1, lớp 6 đang ngày càng trở nên áp lực với học sinh. (Ảnh minh họa)
(PLVN) - Ôn thi từ khi bập bẹ biết nói là câu chuyện phổ biến ở các trường tiểu học, THCS. Thay vì được học đúng độ tuổi, khả năng, hiện nay, nhiều gia đình đã hướng con cái đến các tiêu chuẩn học tập “ngoại cỡ”.

'Nhất nghệ tinh, nhất thân vinh' trong thế giới đa cực

Ngày hội Tư vấn tuyển sinh - Hướng nghiệp tại Hà Nội. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Theo báo cáo nghiên cứu vào năm 2019 của Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP Hồ Chí Minh (FALMI), khoảng 75% học sinh THPT thiếu hiểu biết cần thiết về các ngành nghề mà mình lựa chọn, theo đuổi sau khi tốt nghiệp. Vấn đề này dẫn đến có khoảng 60% học sinh nhận thấy bản thân mình đã có lựa chọn sai lầm trong định hướng nghề nghiệp.

Sỹ tử lớp 12 quyết tâm đạt kết quả thi tốt nhất

Trước kỳ thi THPT quốc gia, các thí sinh “quay cuồng” tham gia hàng loạt kỳ thi để mong có một suất vào đại học sớm. (Ảnh: PV)
(PLVN) - Chỉ còn khoảng 2 tháng nữa sẽ diễn ra kỳ thi tốt nghiệp THPT quốc gia 2024. Đây là năm cuối cùng thi theo chương trình giáo dục phổ thông 2006, dự kiến năm sau có nhiều thay đổi. Điều này khiến các “sĩ tử” quyết tâm đạt được kết quả tốt nhất cho kỳ thi sắp tới.

Căng thẳng chuẩn bị kỳ thi vào lớp 10

Niên học 2024 - 2025 là năm cuối cùng thi vào lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông cũ. (Ảnh: Anh Nhi)
(PLVN) - Niên học 2024 - 2025 là năm cuối cùng thi vào lớp 10 theo chương trình giáo dục phổ thông cũ, nhiều sự thay đổi về phương thức, chỉ tiêu xét tuyển khiến học sinh (HS), phụ huynh lo lắng. Đặc biệt, chỉ còn hơn tháng nữa kỳ thi sẽ diễn ra, nên đây là thời điểm HS cấp tốc ôn tập...

Sau bài viết nam sinh lớp 6 gần như không biết đọc, biết viết tại Quảng Bình: Rà soát chất lượng học sinh toàn huyện Minh Hóa

Trường THCS Hồng Hóa. (Ảnh: Nguyên Phong)
(PLVN) - UBND huyện Minh Hóa (tỉnh Quảng Bình), Phòng GD&ĐT huyện cho biết sẽ rà soát lại kiến thức cơ bản của học sinh ở tất cả các trường học trên địa bàn để phân loại và có phương án nâng cao chất lượng giáo dục. Riêng trường hợp học sinh lớp 6 gần như không biết đọc, biết viết, sẽ đưa về cấp tiểu học để phụ đạo thêm.